Hagtíðindi - 01.05.1943, Blaðsíða 6

42
H A G T í Ð I N D I
1943
úr ríkissjóði. Enn fremur er Jöfnunarsjóði ætlað að jafna kostnað bæjar-
og sveitarfélaga af elli- og örorkutryggingum og kennaralaunum, en það
ákvæði kom fyrst til framkvæmda fyrir árið 1938.
Við jöfnun þessara útgjalda, sem framkvæmd er af eftirliti bæjar-
og sveitarfélaga, er landinu skipt í tvo jöfnunarflokka. í öðrum flokknum
eru kaupstaðirog þeir hreppar, sem í eru kauptún með 500 manns og
þar yfir, en í hinum allir aðrir hreppar.
Samanlögð útgjöld sveitarfélags til fátækraframfæris, elli- og örorku-
trygginga og kennaralauna eru borin saman við það, sem þau ættu að
vera, ef reiknað væri með meðalbyrðinni af þeim í öllum sveitarfélögum
í sama jöfnunarflokki, miðað að l/3 hluta við tölu karla og kvenna á
aldrinum 18—60 ára, að !/3 við skattskyldar tekjur, að ]/6 við skuldlausar
eignir og að tyó við fasteignamat. TillagiÖ úr Jöfnunarsjóði er 2/3 af því,
sem byrði sveitarfélagsins af þessum útgjöldum fer fram úr 90 °/o af
meðalbyrðinni. Samkvæmt þessu var jöfnunartillag sjóðsins fyrir árið 1941
alls 547 þús. kr.
Því af tekjum Jöínunarsjóðs, sem ekki verður árlega varið til jöfn-
unar samkvæmt framansögðu, skal skipt jafnt milli bæjar- og sveitarfélaga
í réttu hlutfalli við samanlagðan árlegan kostnað þeirra af fátækrafram-
færi, elli- og örorkutryggingum og kennaralaunum. En ekki kom til slíkrar
aukaúthlutunar fyrir árið 1941.
Vfirlitið á bls. 43 sýnir byrði sveitarfélaganna árið 1941 af fátækra-
framfæri, elli- og örorkubótum og kennaralaunum, svo og meðalbyrðina af
þessum útgjöldum í hvorum jöfnunarflokki, miðað að nokkru við mann-
fjölda 18 — 60 ára, en að nokkru við skattskyldar tekjur, skuldlausar elgnir
og fasteignamat, og loks sýnir yfirlitið tillagið úr Jöfnunarsjóði.
Árið 1941 námu útgjöld sveitarfélaganna til fátækraframfæris, elli-
og örorkubóta og kennaralauna að meðaltali á öllu landinu, miðað við
mannfjölda 18—60 ára, skaltskyldar tekjur, skuldlausar eignir og skatt-
skyld fasteignarhundruð, því sem hér segir (talið í heilum aurum):
Á 100 kr. Á 100 kr.
Á mann skattskyldar skuldlausa Á skattskylt
18-60 ára tekiur eign fasteignahndr.
Fátæltraframfœri ............... kr. 29.64 kr. 1.44 Itr. 0.69 kr. 0.73
Elli- og örorkubætur.......... — 23.26 — 1.12 — 0.54 — Ó.58
Kennaralaun ...................... — 14.48 — 0.71 — 0.34 — 0.36
Samtals á öllu landinu kr. 67.38 kr. 3.27 kr. 1.57 kr. 1.67
— I. jöfnunarflokkur ........... — 88.75 — 3.09 — 1.99 — 1.85
— II. — — 34.49 — 4.39 — 0.86 - 1.21
Við hvern af þessum mælikvörðum sem miðað er, verður byrðin
af þessum útgjöldum meiri í I. fl. heldur en í II. flokki, nema þegar
miðað er við skattskyldar tekjur, þá verður hún nálega >/3 minni í I. fl.