Baldur - 11.02.1945, Síða 1

UTGEFANDI: SÖSIALISTAFÉLAG ISAFJARÐAR
XI. ÁRG.
ísafjörður, 11. febrúar 1945
3.
tölublað.
„Svipmyndiru Skutuls frá
sambandsþingi.
1 seinustu blöðum Skutuls
nú fyrir áramótin og fyrsta
blaði þessa árs, birtust langar
greinar um seinasta þing Al-
þýðusambands Islands.
Þessum greinum sem bera
nafnið: „Svipmyndir frá sam-
bandsþingi“, var ekki unnt að
svara þá þegar, vegna þess að
Baldur kom ekki út mestan
hluta j anúarmánaðar af ástæð-
um, sem áður hefur verið skýrt
frá, og þau blöð, sem síðan
hafa komið, hafa að meira eða
minna leyti verið helguð fjár-
hagsáætlun bæjai'ins, sem ekki
er ástæðalaust að skrifa um og
það nánar en þegar hefur ver-
ið gert.
Það má því búast við að
þessar „svipmyndir“ Skutuls
séu orðnar nokkuð rykfallnar,
en þar sem höfundur þeirra
virðist standa í þeirri mein-
ingu, að hér sé um ^anngilt
listaverk að ræða, er ástæða
til að skýra nánar nokkra
drætti í þessum myndum.
Skutull segir að kommúnist-
ar, sem hann kallar svo, hafi
falsað meirihlutann á sam-
bandsþinginu með því, að
svipta fulltrúa frá Sandi, Hofs-
ós og Þórshöfn fulltrúaréttind-
um, koma í veg fyrir kosn-
ingu fulltrúa í Borgarfirði,
taka gildan fulltrúa frá ný-
stofnuðu félagi i Dyrhóla-
hreppi og félagi kápusauma-
stúlkna í Reykjavík. Þá segir
Skutull ennfremur, að sviknir
hafi verið samningar, við al-
þýðuflokksmenn í Dagsbrún
og Þrótli á Siglufirði, um að
Alþýðuflokkurinn fengi full-
trúa í sama hlutfalli og hann
ætti menn i stjórnum þessara
félaga, og að lokuni er það
álit Skutuls, að mejrihlutinn á
þinginu hafi verið falsaður,
vegna þess að tveir samein-’
ingarmenn voru kosnir frá
Bolungarvík, þrir liéðan frá
Isafirði og einn frá Patreks-
firði!!
Það er ýmislegt fleira i þess-
um „svipmyndum“, sem á-
stæða væri til að fara nokkrum
orðum um, en þessi atriði
verða látin nægja, og vísað til
ágætrar greinar um 18. Al-
þýðusambandsþingið, sem Jón
Rafnsson, erindreki Alþýðu-
sambandsins, birti í jólahefti
Vinnunnar.
I greininni er frá því sagt,
að um [>að bil og eftir að kjör
fulltrúa liafði farið fram bár-
ust sambandsstjórn beiðnir um
undanþágur frá tveimur sam-
bandsfélögum, önnur frá
V erkalýðsf élagi - Ölafsf j arðar
um leyfi til að kjósa aftur full-
trúa, vegna þess að hinir
kjörnu fulltrúar, bæði aðal-
fulltrúi og varafulltrúi, gátu
ekki mætt á þinginu vegna
gildra forfalla, hin frá Verka-
lýðsfélagi Þórshafnar, þar sem
farið var fram á að kjósa full-
trúa eftir að kjörtími var úti,
en félagið hafði þá ekki getað
haldið fund, til þess að kjósa
fulltrúa. Beiðninni fylgdi eng-
in greinargerð.
Sambandsstj órn afgreiddi
þessar undanþágubeiðnir með
þvi að synja þeim báðum.
Þeirri fyrrri í einu hljóði, en
þeirri síðari, frá Þórshöfn, með
5 atkvæðum gegn 4. Félagið
í ólafsfirði beygði sig fyi’ir úr-
skurði miðstjórnar og sendi
ekki fulltrúa. Félagið á Þórs-
höfn sendi hinsvegar fulltrúa
þrátt fyrir neitun miðstjórnar,
en honum var, eins og sjálf-
sagt var,neitað um fulltrúarétt-
indi, en samþykkt að hann
fengi þingsetu með málfrelsi
og tillögurétti, en hann neitaði
þvi. Alþýðuflokksmennirnir
börðust fyrir því eins og óðir
væru, að lög og samþykkt-
ir Alþýðusambandsins væru
teygð eins og hrátt skinn, ef
það gæti orðið þeirra pólitíska
svindilbraski til framdráttar.
Um fulltrúann frá Saiuti er
það að segja, að bæði hann og
fulltrúinn í Ölafsvík voru kosn-
ir með nafnakalli. Slík kosn-
ingaaðferð á sambandsþing er
ólögleg. Það var þvi jafnt á
lcomið með báða þcssa fulltrúa,
en það undarlega skeði, að
„réttlætispostularnir" og „sálu-
félagarnir“ á þinginu, vildu
ólmir taka fulltrúann frá Sandi
gildan, á liinn var ekki minnzt,
vegna þess að liann hafði látið
svo um mælt, að hann legði
ekki kapp á að fá þingsetu, ef
það færi í bága við lög sam-
takanna. Svo hefur pólitískur
litur kannske haft eitthvað að
segja?
Báðum þessum fulltrúum
veitti meirihlutinn þingsetu
með tillögurétti og málfrelsi.
Um fulltrúana frá Hofsós og
Dyrhólahreppi segir svo i grein
Jóns Rafnssonar:
„Tvö félög voru tekin í sam-
bandið eftir að kjörtimi full-
trúa var útrunninn, annað á
kvöldfundi miðstjórnar 15. okt.
s. 1., en hitt á þinginu. Þetta
voru Verkalýðsfélag Dyrhóla-
lirepps og Verkamannafélagið
á Hofsós. Félög þessi gátu ekki
kosið fulltrúa á réttum tíma,
né heldur þurfti að lúta lögum
aambandnins í þessu efni (let-
urbreyting Baldurs).
Sá var þó munurinn, að
Verkal)'ðsfélag Dyrhólahrepps
hafði verið tekið í sambandið
með fullum réttindum gegn
einu atkvæði á miðstjórnar-
fundi, þegar kosning fulltrúa
fór fram, en fulltrúakjör
Verkalýðsfélagsins á Hofsós
fór fram áður en íélagið var
tekið í sambandið“.
Þrátt fyrir þetta vildu full-
trúar gamla tímans, hannibal-
arnir, neita félaginu í Dyrhóla-
hreppi og fulltrúa þess um full
réttindi í sambandinu og á
þinginú, en veita félaginu og
fulltrúanum á Hofsós þessi
réttindi. Aðstaðan var sú, að
fulltrúinn frá Hofsós var úr
liði „sálufélaganna“, þessvegna
hafði hann meiri rétt að þeirra
áliti. Meirihlutinn lét hinsveg-
ar lögin ganga jafnt gfir báða
og veitti þeim full réttindi.
Þessi atriði ættu að nægja til
þess að sýna hversu trúlega
þessar „svipmyndir" eru
dregiíár, verður þó að sleppa
ýmsum atriðum, sem vert væri
að minnast á, t. d. gróusögun-
um um, að komið hafi verið i
veg fyrir fulltrúakosningu í
Borgarfirði, allt kjaftæðið um
kúgun fulltrúanna af hálfu
meirihlutans o. fl.
Viðvíkj andi samningumiHi,
sem Skutull segir að hafi verið
sviknir, er það að segja, að nú
hefur birzt yfirlýsing frá for-
manni Dagsbrúnar, Sigurði
Guðnasyni, þar sem hann neit-
ar því afdráttarlaust að gefið
hafi verið loforð um slikan
samning af hálfu Dagsbrúnar,
hvað þá að bann hafi verið
gerður, og sama er að segja
um verkamannafélagið Þrótt á
Siglufirði.
Að lokum er »svo fulltrúa-
kosningin hér á Vestfjörðum.
Skutull telur það fölsun
meirihlutans á þinginu að
sex fulltrúar, sem ekki
voru sanntrúaðir alþýðuflokks-
menn, voru sendir héðan á
þingið.
Það er vitanlegt, að Alþýðu-
flokkurinn hefur haft allt fylg-
ið i verkalýðsfélögunum hér á
Vestfjörðum, en það fylgi er
nú óðum að minnka. Þetta er
beizk staðreynd fyrir þessa
herra, en ekki þýðir þeim að
dylja þá staðreynd með því að
æpa um falsanir í sambandi
við þessar kosningar. Allir
þessir sex fulltrúar voru kosnir
á fullkomlega löglegan hátt og
kosningarnar vel undirbúnar.
Eitt þessara félaga, Vélstjóra-
félag Isafjarðar, hefur líka
sýnt, að það var alls ekki hend-
ing, hvernig það kaus fulltrúa,
með því að endurkjósa stjórn
félagsins, þar á meðal for-
manninn, sem var fulltrúi þess
á sambandsþinginu, og önnur
þessara félaga munu sýna, að
þau kjósa þá menn í trúnaðar-
stöður, sem þau treysta bezt,
án þess að spyrja hannibalana,
eða þeirra nóta, um leyfi.
0-------
Orustan um Stalíngrad.
Bókaútgáfan Rún á Siglu-
firði auglýsir á öðrum stað hér
í blaðinu nýstárlega bók, Or-
ustuna um Stalíngrad.
1 þessari bók er frásögn um
þessa sögufrægu orustu, en það
var hún, eins og kunnugt er,
sem olli þáttaskiptum í þess-
um ófriði.
Þegar orustan um Stalín-
grad hófst, var meginhluti
Rússlands í höndum þýzkra
nazista. En Sovét-þjóðununl
tókst að verja borgina og
hrekja þýzku liðsveitirnar
brott. Eftir það byrjaði undan-
hald Þjóðverja. Þeir voru
liraktir út úr Rússlandi og
flestum .þeim löndum, sein
þeir höfðu hernumið, og nú er
svo komið að orustan um Ber-
lín er raunverulega hafin, og
það er aðeins tímaspursmál
hvenær sú borg fellur.
Það er þess vegna fróðlegt að
rifja nú upp frásagnir af hinni
hetjulegu vörn Stalínsborgar,
og ættu sem flestir að gerast á-
skrifendur að þessari ágætu, en
ódýru bók.
Bókaforlagið Rún hefur áð-
ur gefið út margar ágætaivbæk-
ur, þar á meðal Evrópa á glap-
sflgum, sem út kom í fyrra,
Skíðahetjurnar, er segir frá
baráttu inilli rauðliða og hvít-
liða í Karelíu 1918, og margar
fleiri.
~ -----------0—-------
%
\