Baldur - 18.05.1945, Blaðsíða 2

46
B A L D U R
*i*<~X*<~X~X~X~X~X~X~X*<~X~X*<~X*<*<*<~X~X~X~X*<~X*<~X~X~>*X*<n&*><<*
v ♦♦♦
Skammtað úr skrínunni.
maður. Þegar Göring var hand-
tekinn, sagðist hann liafa verið
dæmdur til dauða af Hitler 27.
apríl, en tekist að komast und-
an. Lík Göbbels hefur furidist,
hafði hann drepið sig og fjöl-
skyldu sína á eitri. Um afdrif
Hitlers er allt óvíst ennþá.
Hann hefur ekki komið i leit-
irnar, hvorki dauður né lif-
andi. Von Ribbentrop og
Himmler hafa heldur ekki
fundist, en allra þessara naz-
istaforingj a og margra fleiri er
nú lcitað af miklu kappi, svo
að hægt sé að refsa þeim fyrir
striðsglæpi þeirra.
1 Noregi hefur foringi
föðurlandssvikaranna, Vidkum
Quisling, verið handtekinn og
er nú sagður brjáhiður. Annar
frægur kvislingurT Jónas Lie,
hefur stytt sér aldur.
1 Danmörku hefur fjöldi föð-
urlandssvikára verið tekinn
höndum. Sá atburður gerðist
þar 6. þ. m., sem snerti oss Is-
lendinga verulega, að rithöf-
undurinn Guðmundur Kamban
var skotinn til bana, er flanskir
föðurlandsvinir ætluðu að
handtaka hann.
Sendiráði Islands i Kaup-
mannahöfn hefur verið falið
að rannsaka tildrög. þessa at-
burðar, en engar ábyggilegar
upplýsingar hafa enn verið
gefriar. Lík Kambans verður
flutt heim til Islands. Danir
hafa ákveðið að reisa honum
minnisvarða í Danmörkiu
Af öðrum Islendingum í
Danmörku hafa borist þær
fréttir, að þeir séu allir á lífi
og líði vel. Margir þeirra hafa
tekið þátt í frelsisbaráttu
dönsku þjóðarinnar, en örfáir
hafa vcrið teknir höndum, en
ekki er upplýst fyrir hvaða
sakir. All margir Islendingar i
Danmörku bíða nú ferðar heim
til ættlands síns.
1 Danmörku og Noregi er nú
verið að koma á löguin um
dauðahegningu, og verða land-
ráðamenn dæmþir eftir þeim.
-------O-------
Friðarfagnaður.
Friðarins i Evrópu og frelsis
Danmerkur og Noregs var
fagnað hér á Isafirði 5., 7.. og 8.
þ. m. Alla þessa daga blöktu
fánar við hún hér í bænum og
búðum var lokað frá hádegi.
Þriðjudaginn, 8. maí, var úti-
samkoma á sjúkrahússtúninu
kl. 5. Hófst hún með því að
Skátar gengu fylktu liði neðan
frá bátahöfn og á samkonm-
staðinn. Þá söng Sunnukórinn
sálm, sóknarpresturinn Sigurð-
ur Kristjánsson flutti bæn og
þessir héldu ræður: Kristján
Jónsson frá Garðsstöðum, Jón
A. Jónsson fyrir minni Noregs,
Björn H. Jónsson fyrir minni
Danmerkur, Birgir Finnsson
fyrir minni Svíþjóðarog Guðm.
Sveinsson. Milli ræðanna voru
þjóðsöngvar Norðurlanda og
nokkur fleiri lög sungin, liæði
af Sunnukórnum og Karlakór
17. júní.
Það munu ekki vera skiptar
skoðanir um það, að stofndag-
ur íslenzka lýveldisins, 17.
júrií, á að vera þjóðhátíðardag-
ur íslendinga í framtíðinni.
Þar með er það raunveru-
lega ákveðið, með þegjandi
samþykki allrar þjóðarinnar,
að engin ein ákveðin flokka-
eða félagasamtök, hversu góð
og gagnleg, sem þau eru, geti
helgað sér þennan dag öðrum
fremur, hann hlýtur að verða
dagur þjóðarinnar allrar.
Mér finnst það þessvegna í
fyllsta máta mjög óviðeigandi,
þegar íþróttafélögin nú kepp-
ast við að auglýsa allskonar í-
llróttamót þennan dag alveg
eins og þau ein eigi ráð á hon-
um. Það er að vísu rétt að í-
þróttafélögin hafa haft þennan
dag til umráða að undanförnu,
en nú, þegar dagurinn hefur
fengið enn meiri helgi en .áður
var, hlýtur sá umráðaréttur
þeirra að víkja fyrir rétti allr-
ar þjóðarinnar. — Iþróttafé-
lögin geta líka auðveldlega
helgað sér einhvern annan dag
en þennan.
Það má með nokkrum rétti
segja, að á þetta sé full seint
bent, þar sem tæpur mánuður
er nú til stefnu, en sannleikur-
inn sá, að hlaðið taldi líklegt,
að hæjarstjórn myndi taka að
sér forustu um undirbúning
hátíðáhalda þennan dag, því
vitanlega hlýtur sú skylda að
hvíla á henni öllum öðrum
fremur, og fram myndi lcoma
tillaga frá meirihluta bæjar-
stjórnar í þessu máli. Nú hefur
það enn ekki orðið, og sér
Baldur því ekki ástæðu til að
þegja lengur og vill eindregið
mælast til þess að bæjarstjórn
geri nú þegar ráðstafanir til að
undirbúa almennn hátíðahöld
17. júní og að þessi dagur vdirði
i framtíðinni þjóðhátíðisdagur
vor Islendinga, er fái á sig jafn
mikinn hclgi- og hátíðablæ og
17. maí hjá Norðmönnum.
Með þessu er á engan hátt
verið að amast við íþróttafélög-
unuin, þátttaka þeirra í liátíða-
höldum dagsins lilýtur alltaf
að verða mjög mikilsverð, en
þau verða að skilja það, að 17.
júní getur ekki lengur verið
aðeins þeirra dagur, heldur er
hann nú orðinn dagur allrar
þjóðarinnar, minningar- og
fagnaðardagur um endurheimt
fullt sjálfstæði.
Isafjarðar, og hornaflokkur
lék nokkur lög.
Á samkomustaðnum stóðu
skátar í röð framan við ræðu-
stólinn, á tröppum sjúkraliúss-
ins, og báru fána allra Norður-
landaþjóðanna.
Samkoman var haldin að til-
hlutan Norrænafélagsins á Isa-
firði og fór að öllu leyti hið
bezta fram.
Athugasemd.
Pað er vandalítið að gera vísu,
en hitt er meiri vandi að gera
góöa vísu. örðugra er talið að
hotna stöku en byrja, einkum þeg-
ar einhver annar byrjar.
Upphöf vísnanna í „Baldur“, 5.
þ. m., eru illa til þess fallin að
vekja löngun manna til þátttöku.
Slíkar liendingar þurfa að hafa
innihald, vel sagt og rétt, bæði
hvað mál og rím snertir, og vera
auk þess snihugar.
Það er rangt að ætlast til þess,
að menn skifti sér af efnislitlum,
ósamstæðum og vanhugsuðum
hendingum, heldur skal taka góðar
vísur, sem kveðnar hafa verið í
sérstökum tilgangi, en eru ókunnar
fjöldanum. Þetta mun venjulega
hafa verið gert, og gefist ágætlega,
eins og til dæmis:
Þráfalt báran þrauta rís,
etc. —
Þá mun og seint gleymast botn
J. S. Bergmanns við vísuna:
Frú Rebekka Jóns-
dóttir áttræð.
Frú Rebekka Jónsdóttir,
ekkja séra Guðmundar Guð-
mundssonar frá Gufudal, varð
áttatíu ára 16. þ. m.
Frú Rebekka átti heima á
Isafirði um margra ára skeið
og er því öllum þorra Isfirð-
inga og annara Vestfirðinga
kunn frá þeim árum. Maður
hennar, séra Guðm. frá Gufu-
dal tók á áberandi og eftir-
minnilegan hátt þátt í stjórn-
málalífinu hér í bænum. Stofn-
aði hér og gaf út um margra
ára skeið tvö hlöð, Njörð og
Skutul, og hafði mjög víðtæk
áhrif bæði með þessum blöðum
sínum og á annan hátt. Má
hiklaust fullyrða, að um fáa
menn hér á Isafirði hefur stað-
ið harðari styr, að undantekn-
um Skúla Thoroddsen, en um
séra Guðmund á þeim árum
sem áhrifa hans gætti mest.
Frú Rebekka tók virkan þátt
í þessari haráttu manns síns og
studdi hann með ráðum og
dáð. Sérstaklega mun starfs
þeirra hjóna í þágu bindindis-
málsins lengi minnst að ágæt-
um — og ýms önnur þjóð-
nytjamál létu þau sig miklu
varða.
Annars var ekki ætlunin
með línum þessum að rekja
starfs og æfiferil frú Rebekku
Jónsdóttur, helBur eru þær
skrifaðar í þeir tilgangi að
færa hinni áttræðu heiðurs-
konu hugheilar hamingjuósk-
ir á þessum merku tímamót-
um æfi hennar.
0
Norðan stórhríð
va,r hér 13.—15. þ. m. með
meiri fannkomu en elztu mcnn
rnuna á þessum tima árs. Ött-
ast er að miklir fjárskaðar hafi
orðið hér í Djúpinu og miklar
skemmdir urðu á bátum i Bol-
ungarvík.
Feigðarboði hrattur rís,
byrinn gnoðir svíkur.
J. S. B.: — Blóði roðin hanadís
blæ úr voðum strýkur.
Mín skoðun er sú, að ritstjórar
hlaða og tímarita, ættu ekki að
taka til birtingar annað en það,
sem dómgreind þeirra, eða annara
hæfra manna, teldi stórlýtalaust.
Að botna vel kveðnar stökur, get-
ur verið skemmtileg og þroskandi
æfing, bæði fyrir þá, sem það gera
og hina, sem lesa það.
En sé um andlaust hnoðhögl að
ræða, þá er það til niðurdreps
aldagömlum listasmekk ljóðelskrar
þjóðar. — Yngri kynslóðin hlýtur í
hugsunarhætti að inótast af því,
sem mest tíðkast á uppvaxtarárum
hennar, í þessu sem öðru.
Verum þess fullviss, að hin
snjalla, íslenzka ferhenda lifir jafn
lengi og tungan, en berjumst gegn
öllu því, sem orðið gæti til þess
að draga úr glæsileik hennar og
vinsældum.
Isafirði, 7. maí 1945.
T. J. Hartmann.
Flugvélar Loftleiða h. f.
fluttu í aprílmánuði samtals
442 farþega, þaraf til og frá
Isafirði 170.
Mánuðina maí, júní, júlí og
ágúst hefir félagið hugsað sér
að haga ferðum þannig, eftir
því sem veður og farþegafjöldi
leyfa:
Til Patreksfjarðar, þriðju-
daga og laugardaga.
Til Bíldudals, miðvikudaga.
Til Þingeyrar, miðvikudaga.
Til Flateyrar, fimmtudaga.
Til Isafjarðar, mánudaga,
fimmtudaga og laugardaga.
Ef veður eða aðrar ástæður
hamla flugi, þessa ákveðnu
daga, verður reynt að ná á-
ætlun næsta flugfæran dag.
Ennfremur er ætlunin að
fljúga á Siglufjörð föstudaga,
og aukaferðir eftir þvi sem
mögulegt er.
-------0-------
Karlakór Isaf jarðar
söng hér í Alþýðuhúsinu á
uppstigningardag. Var kórnum
vel tekið af áheyrendum og
varð að endurtaka mörg lögin.
Einsöngvarar voru Kjartan Ól-
afsson og Sigurður Jónsson.
Þetta var í fyrsta skiptið sem
kórinn söng opinberlega á
þessu ári.
Söngstjóri kórsins er Högni
Gunnarsson.
-------0-------
BASAR
heldur Kvennadeild Slysavarna-
félagsins á Isafirði sunnudaginn 27.
maí. Félagskonur, sem ætla að gefa
muni á basarinn eru vinsamlegast
beðnar að koma þeim lil undirrit-
aðra frá 22. til 25. maí:
Rannveig Guðmundsdóttir, Sundstr.
María Hálfdánardóttir, Sundstræti.
María Iielgadóttir, Sólgötu
Sigrún Guðmundsd., Fjarðarstræti.
Sesselja Guðmundsd., Fjarðarstræti.
Soffía Helgadóttir, Tangagötu.
Alherta Albertsdóttir, Austurveg.
Elínmunda Helgadóttir, Tangagötu.