Baldur - 31.05.1945, Blaðsíða 2
58
B A L D U R
Landráðamaður náðaður.
fyrir hverjar 20 þúsund krón-
ur í framlagi.
Tillögur 7 manna nefndar-
innar voru síðan saniþykktar i
einu hljóði af fulltrúafundin-
um. Einnig var stofnsamning-
urinn samþykktur sem upp
ka.st, er bæjar- og sveitarfélög
tækju til afgreiðslu heima fyr-
ir og sendu svör við sem l'yrsl.
Þá var samþykkt að veita
undirhúningsnefnd heimild
fyrir 150 þús. kr. lántökif vegna
undirbúningskostnaðar.
Sæmundur Ölafsson, verzl-
unarstjóri á Bíldudal var kos-
inn í undirbúningsnefnd í stað
Jafels dtjartarsonar, sem ekki
gat starfað áfram í nefndinni.
Fulltrúar Hólshrepps, Eyrar-
og Súðavíkurhrepps undirrit-
uðu fundargerð með fyrirvara.
.......o--------
Bærinu og nágrennið
Handavinnusýning í húsmæSra-
skóltmum.
Siðara náinskeiði húsmæðraskól-
ans liér á Isafirði er nýlega lokið.
Siðastliðinn sunnudag var handa-
vinna námsmeyja almenningi til
sýnis í skólanum. Málti þar sjá
marga prýðilega fallega og eigulega
muni, útsaumaða dúka, ol'in og út-
saumuð púðaver, veggteppi o. f 1.,
ofna gólfdregla og ábreiður, flos-
ofnar gólfmottur og.ýmislegt ann-
að, sem Baldnr veit ekki nöfn á,
Allir voru þessir munir vandvirkn-
islega og vel gerðir að dómi þeirra,
er þekkingu hafa á þeim hlutum,
og sýningin í heild bar þess vott,
að námsmeyjarnar hafa notað vel
liinn stutta námstíma og lagt. sig
fram við hannyrðirnar.
Forstöðukona luismæðraskólans
er fröken Þórey Skaftadóttir. Náms-
ineyjar voru 19 víðsvegar að af
landinu.
Unglingaskóli
starfaði í fyrsta sinni á Bíldudal
í vetur. Skólatími var 3 mánuðir.
Námsgreinar voru íslenzka, enzka,
danska, reikningur og heilsufræði.
Skólastjóri var sóknarpresturinn,
séra Jón ísfeld, en auk hans kenndu
við skólann Ólafur P. Jónsson, hér-
aðslæknir, Sæmundur Ólafsson,
verzlunarstjóri og Jafet Hjartarson.
Nemendur voru 12—14.
Calalinuflugbátur
Flugfélags tslands kom hingað lil
ísafjarðar frá Beykjavík í fyrsla
skipti sl. sunnudag. Lenti hann hér
við Norðurtangabryggjuna um kl. 8
um kvöldið. Safnaðist mikill mann-
fjöldi saman til þess að sjá þegar
flugbálurinn lenti og skoða liann
ef þess væri nokkur kostur. Nokkr-
ir konnist uin borð í liann, en
langsamlega fleslir urðu að láta sér
nægja að horfa á hann, þar sem
hann sat á sjónum,
Með flugbátnum voru 24 farþegar
auk áhafnar. Meðal farþega voru:
Flugmálastjóri Erling Ellingsen,
Othar Ellingsen, bróðir lians, for-
maður Flugfélags lslands, Helgi
Guðmundsson bankastjóri, Valdi-
mar Björnsson o. fl. Flugbáturinn
fór héðan aftur til Reykjavíkur
milli 11 og 12 um’ kvöldið.
Flugbátur þessi kom hingað til
lands i október í haust. Hefur hon-
um verið breytt hér í farþegaflug-
vél, sem rúmar 22 farþega. Áhöfn
hans er 4 menn, 2 flugmenn, loít-
skeytainaður og vélamaður. Ilann
verður notaður til fárþegaflugs hér
innanlands fvrst um sinn. En þeg-
ar millilandaflug hefst er ætlunin
að nota liann lil þess. í flugi inilli
landa getur hann tekið 15 farþega.
„Staðfesting hefur l'engizt á
því, að Andreas J. Godtfredsen
hal’i verið náðaður af forseta
Islands, sajnkv. tillögu núver-
andi dómsmálaráðherra Finns
J ónssonar.
Þótt undarlegt megi virðast,
liefur ekkert blaðanna skýrt
frá þessari náðun enn sem
komið er.
Þótt forseti Islands undirskrifi
náðunina, svó sem konungur
áður, þá er náðunin gerð á
ábyrgð dómsmálaráðherra, og
gagnrýninni því fyrst og fremst
beint þangað.
Með hæstaréttadómi 2. l'ebr.
s. 1. var A. J. Godtfredsen
dæmdur í 7 mánaða fangelsi
fyrir landráð. Til frádráttar
refsingunni átti að köma
gæzluvarðhahl hans frá 6. apríl
til 4. ágúst 1943. Mikið al' þeiin
tíma, sem talinn er til gæzlu-
varðhaldsins, dvaldist hann á
Kleppi til rannsóknar, svo að
gengið yrði úr skugga um,
hvort hann væri hegningar-
hæfur eða ekki. Raunveruleg
tildæmd refsing er því ekki
nema 2 mán. og 29 dagar.
Tildrög málsins voru þau, að
í enska blaðinu „The Fishing
Ne\vs“ birtist undir gerfinafni
í febrúar 1943 rætin róggrein
um íslenzka sjómenn og út-
gerðarmenn. 1 grein þessari
voru Islendingar og sérstaklega
sjómenn og útvegsmenn rang-
lega sakaðir um skemmdar-
starfsemi og aðrar mótgerðir
gegn Bretum. Voru Bretar
hvattir til jiess að beita- Islend-
inga hörðu, meða.1 annars með
jiví að lækka fiskverð um 60—
70% og hækka verð á nauð-
synjavörum til íslendinga.
Samkvæmt hæstaréttardómi
„var greinin því líkleg til að
valda sérstakri íhlutun erlends
ríkfs um málefni íslenzka rík-
isins“. Grein J)essi vakti mikla
athygli og fyrst eftir a.ð hún
bírtist var hvergi nærri laust
við, að ýmsir yrðu lil |)ess að
henda hnútum að íslenzkum
sjómömnun erlendis, í anda
j)essarar greinar.
Greinarhöfundurinn, sem
birti grein sína undir gerfi-
nafninu „polilicus“, ætlaði sér
að vega að íslenzkum sjó-
mönnúm og útgerðarmönnum
úr mvrkrinu, þannig að ekki
næðist til hans.
Andreas J. Godtfredsen hafði
um áratugi troðið Islendingum
um tær í rétti þess, að hann
var danskur ríkisborgari.
Höfðu kynni Islendinga af
manninum verið þau, að þeg-
ar fréttist um hina rætnu róg-
grein i „Fishing Ne\vs“ var
bann almennt talinn höfundur-
inn, enda kom í 1 jós við réttar-
rannsókn, að svo var. Alinenn-
ingsálitið kvað slrax upp sinn
dóm yfir Godtfredsen, og búizt
var við, að hann vrði dæmdur
í fangelsi, meðan stríðið stæði,
en síðan gerður landrækur.
Hann var sekur um þann
glæp að bera saklausa menn
hinum þyngstu sökum, sem, el'
sannar hefðu verið, hefðu
varðað frelsissviftingu og fjör-
Ijóni sjómanna og lieill og
heiður íslenzku þjóðarinnar.
Svo langl gengur ósvífni
Godtl'redsens í garð Islendinga,
sem hann hafði þó notið fyllstu
gestrisni hjá, að hann skirrist
ekki að bera róg sinn á borð
hjá stórþjóð, sem á í ófriði, á
þeim vettvangi, þar sem rógur-
inn var hættulegastur Islend-
ingum, ef trúnaður var á hann
lagður.
Godtfredsen var bæði af
undirrétti og hæstarétti dæmd-
ur svo vægt, að furðu vakti. 1
báðum dómum er ein aðalrefs-
ingin sú, að hann er sviftur
kjörgengi og kosningarétti,
réttinum sem hann hefur
aldrei haft hér á landi.
Gangur málsins er þessi:
Þegar róggreinin hal'ði birzt,
fór ríkisstjórnin á stúfana í
leit að sökudólgnum innan-
lands og utan.
Sakadómari ásamt lögreglu-
liði bæjarins greip sökudólg-
inn. Sakhæfi hans er rann-
sökuð af yfirgeðveikralækni
landsim;. Godtfredsen telzt sak-
hæfur og er sekur um landráð
í undirrétti og í hæstarétti.
Það hefur kostað íslenzka
ríkið mikið fé að hafa upp á
Jiinum seka og l'á hann dæmd-
an að landslögum, en um það
er ekki að sakast, „því að með
lögum skal land byggja en
með ólögum eyða“. Godtl'red-
sen hefur aldrei sadt fangelsi,
lieldur aðeins setið í gæzlu-
varðhaldi um tíma, meðan á
rannsókn málsins stóð. Sak-
lausir jafnt sem sekir geta
sætt gæzluvarðhaldi, en nú var
komið að því, að Godtfredsen
aúti að sæta fangelsi, samkv.
hæstaréttadómnum l'rá 2. feb.
1945, en þá er hann náðaður.
Til lítils liel'ur vcrið unnið
og eytt fé landsmanna, J>egar
liægt er fyrir „póliticus“ að af-
lýsa öllum þeim sökum al'
liöndum Godlfredsen, sem hin
langa rannsókn hafð'i leitt í
Ijós og dæmdar höfðu verið áf
tveiin réttíun.
Fyrir hvern eða hverja er
verið að vinna með þessari
náðun? Og hvað er orðið um
réttarvernd íslenzkra sjó-
manna?
16. apr. 1945.
Konráð Gíslason".
(Grein þessi birtist i 4. tbl.
Sj ómannablaðsins Víkingur).
-------o-------
Guðmundur Jóusson
barytonsöngvari
söng hér í Alþýðuhúsinu í
gærkvöldi mcð undirleik Fritz
Weisshappels.
A söngskránni voru 14 lög
el'tir fræg íslenzk og erlend
tónskáld, eins og Arna Thor-
steinsson, S. Ivaldalóns, Svbj.
Sveinbjörnsson, Björgvin Guð-
mundsson, Sigl'ús Einarsson,
Sigurð Þórðarson, Markús
Kristjánsson, Hándel, Wagner
o. 11. Auk þess söng Guðmund-
ur 4 aukalög.
Húsið var fullskipað áheyr-
endum og var listamönnunum
l'agnað að maklegleikum, enda
var söngur Guðmundár bæði
fagur og þróttmikill og undir-
leikur Fritz Weisshappels
framkvæmdur af aðdáanlegri
list.
Guðmundur Jónsson endur-
tekur söngskemmtun sína i
kvöld.
Hali þessir listamenn þökk
fyrir komu sína hingað.
-------0-------
S j ómannadagurinn
er á sunnudaginn kemur
Hátíðahöíd dagsins liefjast með
liópgöngu sjómanna frá Bæjar-
bryggjunni til kirkju kl. 9,30.
Guðsþjónusta kl. 10.
Kl. 13: skemmtun við liátaliöfn-
ina. Fer þar fram reiptog, sund og
kappróður. Keppt verður á 2 nýj-
um kappróðrabátum.
Kl. 17: Knattspyrna á Iþrótta-
vellinum og kvikmyndasýning í
Alþýðuhúsinu á sama tíma.
Um kvöldið kl. 20 hefst skeinmt-
tin í Alþýðuhúsinu. Til skemmtun-
ar: Ræða: Arngr. Fr. Bjarnason.
Sjóinannakór syngur og verðlauu
verða aflient. Að lokuni verður
dans.
'Merki dagsins verða seld á göl-
uniiiii allan daginn.
------ O-------
.\fluhroUi
óvenjumikil var á Bikludal um
næsl síðuslu lielgi. Fvrir innan
kauplúuið drógu þrir menn á færi
alll að tveimur lonnum af fiski yfir
nóllina. Það er óvcnjulegl að svo
mikill fiskur fáisl á þessuiu slóðum.
Næturvaröarstaða
við bæjarsíma- og langlínuafgreiðsluna á Isafirði er
laus til umsóknar. Laun samkvæmt XII. flokki launalag-
anna (byrjunarlaun 4800, hækkandi upp í 6600 krónur
að viðbættri verðlagsuppbót).
Námstími einn mánuður með venjulegum námslaun-
um talsímakvenna.
Eiginhandarumsóknir sendist undirrituðum fyrir 5.
júní n. k.
Simastj órinn á Isafirði, 29. maí 1945.
S. Dalúmann.