Baldur - 08.06.1945, Blaðsíða 1
UTGEFANDI: SÓSIALISTAFÉLAG ISAFJARÐAR
XI. ÁRG.
ísafjörður, 8. júní 1945
16. tölublað.
Sjómannadagurinn á ísafirði,
Skipverjar á Huganum III. unnu verðlaunabikar fyrir
reiptog til fullrar eignar.
Verðuppbætur á fiski
í janúar.
Úthlutað rúmlega hálfri
miljón króna.
Nokkru eftir áramótin i vet-
ur ákvað ríkisstjórnin að fisk-
verð til útvegsmanna og sjó-
manna skyldi hækka um 15%.
Þessa hækkun átti að leggja i
verðjöfnunarsjóð er síðar yrði
úthlutað úr.
Sjóður þessi nam fyrir þrjá
fyrstu mánuði ársins í’úmlega
hálfri þriðju miljón króna.
Nú nýlega hefur verið út-
hlutað úr honum fyrir janúar-
mánuð. Othlutunarupphæðin
nam þá kr. 532.613,82 og skipt-
ist þannig eftir vei’ðj öfnunaj’-
svæðurn.
1. Verðjöfnunai'svæði, er
nær yfir allar verstöðvar við
Faxaflóa, fékk kr. 388.470,86,
vei’ðuppbót á svæðinu 10,68%.
2. Verðjöfnunarsvæði: Snæ-
fellsnes ásarnt Patreksfirði og
Bíldudal, fékk kr. 17.266,78,
vei’ðuppbót á svæðinu 6,056%.
3. Vei’ðjöfnunai’svæði: Norð-
urhluti Vestfjarða og Isafjörð-
ur, fékk kr. 87.257,15, verð-
uppbót á svæðinu 8,655%.
4. Verðjöfnunai’svæði: Allt
Norðui’land, fékk enga verð-
uppbót.
5. Vei’ðjöfnunarsvæði: Aust-
urland, fékk kr. 1.835,64, vei’ð-
uppbót á svæðinu 9.898%.
6. Verðjöfnunarsvæði: Suð-
urland, þ. e. Eyrai’bakki og
Stokkseyri, féklc kr. 37.783,49,
verðuppbót á svæðinu 10,86%.
Vei'ðuppbætur til einstakra
báta eru skiljanlega æði mis-
jafnar eftir aflamagni. Hæsta
uppbót fékk m. b. Hilmir frá
Keflavík kr. 7.815,47. Hér á
Isafirði fengu þessir bátar
bæsta uppbót: Sædís kr.
3083,52, Pólstjarnar kr. 3063,20.
Ásbjörn kr. 3037,39.
Otreikningur verðuppbótar-
innar fyrir febrúar og marz er
langt kominn og verður birtur
innan skanuns.
Skip Fiskimálanefndar böfðu
15. maí flutt út 11 þúsund tonn
af fiski, að verðmæti 131/-2
milj. kr. Allur þessi fiskur var
vei’ðj öfnunargj aldskyldur og
hefur verið greitt af andvirði
bans næx’ri miljón kr. í vei’ð-
jöfnunai’gjald.
Þá hefxir verið sagt upp
leigu á 30 færeysku skipanna
og i í’áði mun vera að segja
þeim ölluixi upp vegna binna
breyttu aðstæðna.
Hátíðaböld sjómannadagsins
hér á Isafirði hófust kl. 9,30
xneð liópgöngu sjómanna frá
bæj ai’bi’yggj u til kirkju. Kl. 10
var guðsþjónusta, séra Sigui'ð-
ur Ki’istjánsson, sóknarprest-
ur, prédikaði. I kirkjunni söng
sj ómannakór, sem Högni
Gunnarsson hafði æft, en Jón-
as Tómasson tók að sér stjói-n
hans í fjarveru Högna.
Næst lxófst skemmtun á báta-
hafnai’uppfyllingunni kl. 13.
Kristján H. Jónsson, hafn-
sögumaður setti skennntunina.
Þá reyndu skipshafnir af
Huginn III. og Moi’gunstjöi’n-
unni með sér í í’eiptogi og fóru
leikar þannig að skipverjar af
Huginn III. sigruðu og unnu
þar nxeð til fullrar eign'ar bik-
ar þann, sem um \ar keppt,
þar senx þetta var í þriðja
■ sinnið í i’öð senx þeir unnu i
þessari keppni.
Þessu næst þreyttu 9 ungir
nxenn kappsund ca. 50 metra
vegalengd. Synt var bi’ingu-
sund og urðu úrslit þessi:
Kristján S. Kristjánss. 55,2 sek.
Engilbert Ingvai’sson 56,9 sek.
Þórólfur Egilsson 57,2 sek.
Þoi’Iákur Arnói’sson 59,5 sek.
Guðnx. Sigui’ðsson 59,9 sek.
Halldór M. Ólafssoxx 60,2 sek.
Kristján J. Ki-istjánss. 60,8 sek.
Halfdán Ólafsson 61,0 sek.
Hennann Sigui’ðsson 61,5 sek.
Þá var kappróður, ca. 500
metrar, og voru þátttakendur
af 10 skipum. Skipshöfnin af
m.b. Sæbirni var blutskörpust,
reri vegaleixgdina á 3 íxiíxx. 15,2
sek. og hlaut því róðrarverð-
launabikarinn að þessu sinni,
eix bandbafi bans frá í fyrra
var skipshöfnin á Huganuixx I.
Næst var skipsböfnin af Val-
birni 3 mín. og 16 sek. Aðrir
þátttakendur reru vegalengd-
ina á þessuxxi tínxa:
Skipshöfnin á Bi’yixdísi 3
nxín. 19,8 sek., Sædísi 3 mín.
21,5 sek., Pólstjöi’nunni 3 mín.
22 sek., Huganum III. 3 nxín.
23,2 sek., Richard 3 íxxín. 24,6
sek., Jódís 3 nxín. 24,8 sek.,
Morgunstjörnunni 3 mín. 25
sek., Ásdísi 3 nxín. 28,4 sek.
Keppt var á tveimur nvjunx
kappróðrabátunx er skipa-
smíðastöð Mai’zelíusar Bern-
bai’ðssonar bafði snxíðað fyrir
Sjómannadagsráðið. Ileita þeir
Frosti og Fjalar og eru binir
mestu kjörgx’ipii’, léttir undir
árum svo af ber, eins og kapp-
róðrarbátar eiga að vera. Stein-
ar Steinsson, skipasmiðui’,
snxíðaði bátana að mestu eða
öllu leyti og er allur frágang-
ur á þeinx hinn vandaðasti.
Sá var þó galli á gjöf Njarð-
ar, að ekki hafði tekist að fá
efni í árar er hæfðu skipunx
og ræðurum. Árar þær, sem
notaðar voru reyndust bæði of
litlar og of veikar, brotnuðu
tvær eða fleiri í kapróðrinum
og urðu að því xxokkrar tafir.
Kl. 17 var knattspyi’nukapp-
leikur á Iþróttavellinum nxilli
sjómanna og starfsmanna Is-
hússfélags Isfirðinga; stai’fs-
menn Ishússfélagsins sigruðu.
Á sanxa tínxa var kviknxynda-
sýning i Alþýðuhúsinu.
Unx kvöldið kl. 20 hófst
skemmtun í Alþýðuhúsinu.
Kristján H. Jónsson setti
skemmtunina, Ai’ngrímur Fr.
Bjai’nason flutti ræðu. Sjó-
mannakór söng undir stjórn
Jónasar Tómassonai’, kvik-
mynd var sýnd og að lokunx
var dansað bæði i Alþýðuhús-
inu, Tenxplarahúsinu og á Upp-
sölum.
Á kvöldskemmtuninni vox-u
afhent verðlaun fyrir íþrótta-
afrek dagsins.
Meðal verðlauna, senx þarna
voru afhent, var silfui’skjöld-
ur er Ólafur Sanxúelsson sixiið-
ur og kona hans gáfu Jóni
Björnssyni, Jónssonar skóla-
stjóra, í þakklæti og ixiinningu
unx að lxann bjargaði Samúel
syni þeirra frá drukknun hér
við bæjarbryggjuna 2. febrúar
í vetur.
Við björgun þessa bafði Jón
sýnt fádæma snaiTæði, karl-
mennsku og kunnáttu, enda
hlaut baixn björgunarvei’ðlauxx
sjónxannadagsráðs Reykjavík-
ur fyrir nxesta björgunarafrek
ái’sins 1945. Þessi vei-ðlaun
eru silfui’bikái’, senx Félag
íslenzki-a botnvöruskipaeig-
exxda befur gefið, og verður
hann eign þess,. sem hlýtur í
hvert siixn.
Jón va.r staddur í Reykjavík
á sjómannadaginn og tók á
móti bj örgunarverðlaununum
og naut aixnars nxaklegs sóma,
senx bonuixx var sýndur. Hann
gat því ekki tekið bér á nxóti
gjöf þeiri’a hjóna. Faðir lians,
Björn II. Jónsson, skólastjóri,
tók því við henni i hans stað.
Hvaðanæva.
Síldarverksmiðj urnar
á Siglufirði og Skagaströnd
eiga að vera búnar að sumri.
Atvinnunxálaráðherra skip-
aði 5. maí fjögi’a manna bygg-
ingarstjórn fyrir síldarverk-
smiðj ui’nar, sem ákveðið er að
í’eisa á Siglufirði og Skaga?
strönd. I stjórninrii eru:
Trausti ólafsson, efnafræðing-
ur (formaður), Þórður Run-
ólfsson, vélaverkfræðingur,
Snoi’i’i Stefánsson, velkfræð-
ingur og Magnús Vigfússon,
byggingameistari.
Verkefni byggingarstj órnar-
innar er að gera fullnaðaráætl-
anir unx alla tilhögun þessara
verksmiðja, annast mxx kaup á
efni og vélum og bafa á hendi
allar byggingarframkvænxdir.
Miðað er við að nefndin skili
vex’ksmiðjunum tilbúnunx til
starfa fyrir síldarvertíð næsta
sunxar, vorið 1946.
Sjóslys við ísland 1944.
Samkvænxt árbók Slysa-
varnafélags Islands fórust árið
1944 83 íslenzkir menn og kon-
ur, þar af 66 lögskráðir ís-
lenzkir sjómenn, sennilega af
hei’naðarástæðum.
Alls fórust 17 skip á árinu,
þar af 1 farþegaskip (Goða-
foss) 1 togari (Max Pember-
ton) 3 llutningaskip (Rafn, Sæ-
unn, Búðarklettur), 7 fiskiskip
yfir 12 smál. og 5 fiskibátar
undir 12 snxál. Samtals 2344
snxálestir.
Rannsóknarstöðin að
Keldum.
Rockefellerstöfnunin hefur
ákveðið að veita allt að helnx-
ing alls kostnaðar við bygg-
ingar rannsóknarstöðvar að
Kelduixi í Mosfellssveit og er
nxiðað við að þetta framlag
geti orðið 150 þús. dollarar
(tæp nxiljón króna).
Björn Sigurðsson læknir,
sem unnið hefur að rannsókn-
arstai’fi lijá Rockefellei’stofn-
uninni, er staddur í Bandaríkj-
unum og er nieðal annai’s að
atlxuga um undirbúning rann-
sóknarstofnunarinnar. Rann-
sóknarstöðin að Keldum hefur
stai’fað unx nokkurra ára skeið
og aðallega fengist við rann-
sókn búfjársjúkdóma og fleira
er að kvikfjárrækt lítur.
Hefur hún þegar unnið ís-
lenzkum landbúnaði mikið
gagn, og við þennan fjárstyrk
nxun gagnsemi hennar aukast
að miklum mun.