Baldur - 06.09.1945, Síða 1

UTGEFANDI: SÓSIALISTAFÉLAG ÍSAFJARÐAR
XI. ÁRG.
ísafjörður, 6. sept. 1945
26. tölublað.
Þegar allri þjóöinni blöskrar.
Einsdæmi í milliríkja-
viðskiptum.
Stefán Jóhann Stefánsson og Arent Glaessen
berir að fnrðulegn trúnaðarbroti í opin-
berri þjónustu.
Þeir fóru í byrjun þessa árs í samninganefnd til Sví-
þjóðar og gerðu þar, ásamt Óla Vilhjálmssyni, yerzlun-
arsamning f. h. íslenzku ríkisstjórnarinnar við sænsk
stjórnarvöld.
Stefán Jóhann Stefánsson var formaður nefndarinnar.
Trausti því, sem þeim var sýnt, brugðust þeir gjör-
samlega.
Sömdu um innflutning án tillits til íslenzkra hags-
muna.
Gáfu rangar upplýsingar um skilning Svía á samn-
ingnum. Noíuðu tækifærið til þess að krækja sér í um-
boð fyrir fiestar þær vörutegundir, sem þeir sömdu um
innflutning á frá Svíþjóð.
Stcfán Jóhann Stefánsson hefur nú stofnað hlutafé-
lag, er nefnist Sölumiðstöð sænskra framleiðenda.
Félagið hefir náð í umboð fyrir 50 stærstu fyrirtækin
í Svíþjóð og virðist því hafa tryggt sér einokunarað-
stöðu hér á landi á söiu fjölmargra vara.
I þetta félag hefur Stefán Jóhann valið með sér þrjá
jábræður sína:
Gnðmiind Gí^lason Hagalín, „prófessor“. Guðmund I.
Guðmundsson bæjarfógeta í Hafnarfirði og Gísia Frið-
bjarnarson, fyrrum prentara hjá Alþýðuprentsmiðj-
unni, og auk þeirra Hauk Claesen, son Arents Claesen,
eins samninganefndarmannsins.
Málgagn Sósíalistafl., Þjóðviljinn, afhjúpaði þetta
hneykslismál s. 1. föstudag. Reykvíkingar hafa nefnt þá
afhjúpun „atomsprengjuna“ og öll þjóðin stendur högg-
dofa gagnvart því hyldýpi spillingarinnar, sem hér
verður lýðum ljóst.
Hér fer á eftir það sem
Þjóðviljinn segir um þetta
mál:
Fyrri þáttur Stefáns
Jóhanns.
Sem fyrr er sagt fóru þeir
Stefán Jóhann og Arent Claes-
sen til Svíþjóðar i býrjun
þessa árs til að gera þar verzl-
unarsamninga fyrir hönd rík-
isstj órnarinnar.
Það verður ekki hjá því
komizt að segja þann sann-
leika, að fyrrnefndir samn-
ingamenn hafi við samning-
ana mjög alvarlega brugðizt
því trausti, er þeim var sýnt.
Þess þarf vitanlega ekki að
geta, að áður en nefndar-
mcnnirnir leggja af stað eru
þeim gefnar upplýsingar og
fyrirmæli um tegund og magn
þeirra vara, er brýnust þörf sé
fyrir að fá.
Samt semja þeir Stefán Jó-
hann um — svo dæmi séu
nefnd:
a) Innflutning á rakblöðum
og rakvélum fyrir 350 þúsund
ísl. lcróna, þótt til séu í land-
inu 5 ára birgðir af rakblöðum.
1)) Innflutning á 7000 tonn-
um af pappír og pappa, þótt
bér beima séu til birgðir af
þessum vörum til næstu ára-
móta og ársþörf okkar talin
vera ca. 4000 tonn.
c) Samið var um innflutn-
ing á varahlutum í sænsk-
byggðar bátavélar fyrir aðeins
150 þús. ísl. kr., þrátt fyrir
J)að, að skortur hefur verið á
slíkum varahlutum hér öll
stríðsárin og aðalatvinnuvegi
Islendinga væri óhjákvæmileg
nauðsyn að fá sem mest af
þessum blutum og sem fyrst.
d) Aftur á móti sömdu þeir
Stcfán Jóhann um innflutning
á ísskápum fyrir 600 þús. kr.
— En það verður e. t. v. skilj-
anlegra þegar það er athugað
að Arent Claessen notaði sömu
ferðina til þess að krækja í
einkaumboð til lianda Hauki
syni sínum fyrir sænska raf-
tækjafirmað Elektrolux. . .
e) Þá sömdu þeir Stefán Jó-
hann um innflutning á aðeins
Þegar ríkisstjórn sendir full-
trúa til að gera viðskiptasamn-
inga við exdendar þjóðir,
standa þeir að sjálfsögðu í
stöðugu skeytasambandi við
hana, og skýra frá hvar samn-
ingurn sé konxið í meginatrið-
um. Svo mun og hafa verið
með þessa dæmalaxisxi nefnd.
5000 staridörðum af timbri,
þótt óskað muni hafa verið
eftir helmingi meira magni.
f) Búið var að festa kaup á
185 þús. síldartunnum í Sví-
þjóð og vax’ auðvitað litið á
það sem meginvei’kefni nefnd-
arinnar að fá útflutningsleyfi
fyrir þessxi tunnumagni.
Nefndin lejrsti þetta hlut-
verk þannig af hendi, að hún
fékk aðeins útflutningsleyfi
fyrir 125 þús. tunnunx, eða ná-
kvæmlega jafnmörgum og
Svíar vilja kaupa af okkui’, og
er Svíum þar með gefin full-
komin einokunaraðstaða um
kaup á íslenzkri síld, þar eð
ókleyft var með öllu að fá
tunnur annars staðar.
Þegar málum er svo komið að
nefndai’menn telja rétt sé að
semja, óska þeir umboðs til
undirskrifta. Þessi nefnd mun
liafa sótt fast að fá slíkt um-
hoð, og fengið það sem aðrar
hliðstæðar nefndir í trausti
þess, að upplýsingar þær, sem
stjórnin hafði fengið, væru
réttar og tæmandi og nefndai’-
nxönnum væi’i trúandi til að
ganga l'rá formsati'iðum. En
svo gjörsamlega liafa þessir
mcnn brúgðist traustinu, að
þeir gel'a beinlínis rangar upp-
lýsingar um skilning Svía á
samningununx, íxxeira að segja
eftir að þeir konxu heiixx. Þeir
halda því franx að saixxning-
Frarahald á 3. síðu.
Er þarna verið að óska Stefáni Jóhanni til hamingju með nýja
lilutafélagið?