Baldur - 07.11.1945, Qupperneq 1
UTGEFANDI: SÓSIALISTAFÉLAG ISAFJARÐAR
XI. ÁRG.
ísafjörður, 7. nóv. 1945
32. tölublað.
Tuttugu og átta ára
Sovét-lýðveldanna,
I dag, 7. nóvember, eru lið-
in tuttugu og átta ár frá því
er alþýðan í hinu víðlenda
rússneslca keisaradæmi braut
aí' sér fjötra hinnar grimm-
ustu kúgunar og afturhalds,
sem þá þekktist í hinum svo-
kallaða mentaða heimi, tók
sjálf völdin og stofnaði hin
sósíalistisku SovétKðveldi.
Tuttugu og átta ár eru ekki
langur tími i lífi heilla l)jóða,
en þessi tími hefur þó áreið-
anlega verið viðburðaríkari
fyrir þær þjóðir, sem hyggja
Sovétlýðveldin, en nokkuð
annað tímabil i sögu þeirra.
Eftir að þeim með blóðugri*
og fórnfrekri baráttu liafði
tekist að hrynda af sér erlend-
um og inníendum árásarlierj-
um hcimsauðvaldsins og
tryggja valdaaðstöðu sína,
þurfti að byggja allt frá
grunni. Ekki í sörnu mynd og
áður, heldur á miklu betri og
fullkomnari hátt.
En alþýða Sovétlýðveldanna
vissi, að það var hún sem réði
í landi sínu, þessvegna gekk
hún til starfs af meiri eldmóði
en nokkur dæmi cru til í sögu
mannkynsins. Á skömmum
tíma tókst henni að koma
landi sínu, sem áður hafði
staðið öðrum löndum að baki
í iðnaði og verklegum fram-
kvæmdum, í fremstu röð á
þessum sviðum. Á kreppuár-
unum, þegar öll auðvaldsríki
urðu að draga saman seglin á
öllum sviðum atvinnulífsins
og almúgi þessara landa lifði
við atvinnuleysi og eymd, liélt
ii])pbyggingin í Sovétlýðveld-
unum áfram risaskrefum —
atvinnuleysi þekktist þar ekki.
Nú þarf engin áð balda að
fólkið, sem byggir Sovétlýð-
veldin, sé duglegra og afkasta-
meira í raun og veru en fólk
af .öðrum þjóðum. Leyndar-
dómar hinna miklu afreka
þess, liggja í því skipulagi og
þeim starfsskilyrðum, sem það
hefur skapað sér. Það eru yf-
irburðir hins samvirka þjóðfé-
lags sósíalismans yfir hið sund-
urvirka ])jóðfélag auðvaldsins,
scm þar koma svo skýrt í ljós.
• En áreiðanlega hafa sovét-
bjóðirnar sýnt l)ezt yfirburði
þess skipulags, sem þær l)úa
við, í nýafstaðinni heims-
styrjöld. Hetjudáðir þeirra í
þeim bildarleik hafa verið svo
almennt viðurkenndir að jafn-
vel ekki svörtustu íhaldsblöð
liafa vogað sér að bera brigð-
ur á þær.
Nú er þessum hildarleik lok-
ið og uppbyggingin i Sovétlýð-
veldunum hafin að nýju. En
jafnframt er svo að sjá sem
óvinum þeirra linnist þeir hafi
hvilt sig nógu lengi. Þeir eru
nú komnir á kreik af fullum
krafti. — Alþýðublaðið is-
lenzka taldi það menningar-
legt hlutverk nazismans að
ráða niðurlögum kommúnism-
ans. Nú virðast óvinir Sovét-
lýðveldanna um allan heim
vona, að menningarlegt hlut-
verk kj arnorkusprengj anna
verði, að þurrka þjóðskipiílag
Sovétríkj anna út af jörðinni i
eitt skipti fyrir öll. Meira að
segja hér á Islandi eru óvinir
verkalýðsríkisins í austri farn-
ir að brölta aftur • (þeir of-
stækisfyllstu og heimskustu
meðal þeirra tóku sér reyndar
aldrei hvíld).
Að vísu eru þessir herrar
hættir að flytja fréttir um að
íbúar Sovétlýðveldanna verði
hungurmorða hvað eftir ann-
að, allir með tölu, og á presta-
morð og kirkj ubrennur er ekki
minnst. En í þess stað koma
sögur um landagræðgi Rússa,
ógnir, sem smáþjóðunum stafi
af þeim, og þáð, sem út yfir
teluir, í Rússlandi er ekkert
lýðræði.
Þessir herrar láta sig engu
skipta þó að stjórnarskrá
Sovétlýðveldanna segi bið
gagnstæða. Þeir segja bara að
hún sé einungis pa])pírsblað,
sem ekkert sé farið eftir. (Ætli
okkur Islendingum þætti við-
unandi ef Rússar hefðu slík
ummæli um okkar stjórnar-
skrá).
Þegar því svo er haldið fram
að í Sovétlýðveldunum ríki
lýðræði engu síður en hér á
íslandi, þó að það vegna ann-
ars þjóðfélagsskipulags sé dá-
lítið öðruvísi en lýðræðið hjá
okkur, að mörgu leyti full-
komnara, og fyrirlesari við is-
lenzka ríkisútvarpið tekur sér
fyrir hendur að skýra fyrir
hlustendum þennan mun og af
hverju hann stafi, þá er þvi
afmæli
hátiðlega lýst yfir, að þessi
maður hafi brotið svo freklega
hlutleysi útvarpsins, að hann
sé ekki hæfur til þess að flytja
íslenzkum hlustendum yfirlits-
erindi um alþjóðaviðburði.
Sannleikann þola þessir
herrar ekki að heyra.
„En dagurinn fer sína leið
yfir löndin, hve langt sem hún
teygir sig — brúna höndin“.
Það hefur ekki minnstu áhrif
á vöxt og viðgang Sovétlýð-
Orslit kosninganna til danska
Þjóðþingsins, sem fram fóru
30. f. m. urðu sem hér segir:
Sósíaldemokratar 671664 at-
kvæði, 48 þingsæti, tapað 222-
968 atkv, og 18 þingsætum frá
kosningunum 1943.
Vinstrimenn 480 000 atkv. 38
þingsæti, unnið 103150 atkv.
og 10 þingsæti.
Ihaldsmenn 373 854 atkv., 26
þingsæti, tapað 82000 atkv. og
5 þingsætum.
Kommúnistar 275 142 atkv.,
18 þingsæti, unnið 214 290 atkv.
og 15 þingsæti síðan í kosning-
unum 1939. Tóku ekki þátt í
kosningunum 1943 vegna þess
að flokkur þeirra var þá bann-
aður.
Radikalir 166 843 atkv., 2
j)ingsæti, tapað 8336 atkv. og
2 þingsæti.
Retsl'orbundet 48 412 atkv., 3
þingsæti, unnið 2040 atkv. og
1 þingsæti.
Dansk Samling 63 580 atkv.,
4 þingsæti, unnu 20 200 atkv.
og 1 þingsæti.
(Rreytingar á atkvæðum og
l)ingsætum flokkanna miðaðar
við kosningarnar 1943, nema
Kommúnisetaflokksins).
Ruhl forsætisi’áðherra lagði
fram lausnarbeiðni fyrir sig og
ráðuneyti sitt strax og kosn-
ingaúrslitin urðu kunn og jafn-
framt yfirlýsingu um að flokk-
ur hans, sósíaldemokratar,
myndli ekki taka að sér stjórn-
armyndun. Formaður Vinstri-
flokksins hefur leitast fyrir
um stj órnarmyndun Vinstri
veldanna eða framgang sósíal-
ismans i heiminum, þó að
nokkrir islenzkir afturlialds-
seggir geri sig að fíflum.
Alveg eins og hetjunum,
sem vörðu Stalíngrad, tókst
að slá mátt úr hinni brúnu
hönd nazismans, svo mun
þjóðum Sovétlýðveldanna og
verkalýð alls heimsins takast
að slá niður þá loppu, sem aft-
urhaldsöflin í heiminum vona
að nú fari að teygja sig yfir
löndin og ógna með útrýmingu
þeirra hugsjóna, sem mann-
kynið veit fegurstar og beztar.
manna, Ihaldsflokksins og
Radikalaflokksins, en ekki tek-
ist.
Sósíaldemokratar neita allri
samvinnu við kommúnista,
Baldur verður að þessu sinni
að sleppa að ræða nánar um
dönsku kosningarnar. Úrslit
þeirra sýna svo glöggt sem
verða má það traust, sem
danskir kommúnistar hafa
unnið sér á þrengingatimum
dönslui þjóðarinnar og hve al-
mennu fylgi einingarstefna
þeirra á að fagna meðal al-
mennings. I næsta blaði verða
þessi kosningaúrslit nánar
rædd og þá um leið vikið að
þeim ályktunum, sem Skutull
dregur af þessum kosningum,
þeirri kenningu hans, að
danska þjóðfélagið sé sjúkt
markað mannhatri, kúgun og
grimmd.
-------0-------
Þórarinn Helgason
raf virk j a meistari
varð sextugur 3. þ. m. Það
er áreiðanlega óþarft að kynna
Þórarinn fyrir Isfirðingum
eldri og yngri, því fáir munu
þeir hér, sem ekki hafa haft
meiri og minni kynni af bon-
um og þekkja hann sem góðan
dreng, vandaðan og ábyggileg-
an í orðum og verkum.
Baldur færir Þórarni beztu
árnaðaróskir á þessum thna-
mótum æfi hans og er viss um
að allir bæjarbúar taka undir
þær óskir.
Kosningaúrslitin i Danmörku.
„Yið verðum að viðurkenna, að kommúnistar eru
sigurvegarar kosninganna“, segir Christmas Möller.
Flokkurinn bætir við sig 15 þingsætum og 214 290 at-
kvæðum síðan í kosningunum 1939. Er nú fjórði stærsti
stjórnmálaflokkurinn í Danmörku.