Baldur - 05.01.1946, Qupperneq 2

2
B A L D U R
Hlutartrygging á stærri bát-
unum hækkar.
Hvað veldur því að ekki er trygging á
smærri bátunum yfir haustvertiðina?
♦> ♦>
Skammtað úr skrínunni.
i
Á fundi Sjómannafélags Is-
firðinga sunnudaginn 16. des.
s. 1. skýrði samninganefnd fé-
lagsins frá því, að undirritaðir
hefðu verið kj arasanmingar
milli Sjómannafélags Isfirð-
inga annarsvegar og Sam-
vinnufélags Isfirðinga og H. f.
Huginn hinsvegar um kaup og
kjör liáseta og matsveina á
þorskveiðum með línu og botn-
vörpu, á skipum 30—130 rúml.
Samningum við þessá aðila var
sem kunnugt er sagt upp á s. 1.
hausti.
Form. félagsins las upp
samninginn og gerði grein fyr-
ir þeim breytingum, sem gerð-
ar höfðu verið frá fyrri samn-
ingum, og fara þær helztu hér
á eftir:
Hækkun grunntryggingar á
skipum 30—130 rúml. úr kr.
337,50 í kr. 420,00 eða ca. 24%,
aukaþóknun matsveina úr kr.
80,00 í kr. 125,00 eða ca. 56%
Upp i samningana var og
tekið það nýmæli að útgerðin
skyldi greiða skipverjum kr.
3,75+vísitölu, í fæðiskostnað á
dag í þeim sj úkratilfellum,
sem þeir dvelja á heimilum
sinum, en eiga lögum sam-
kvæmt að vera á framfærslu
útgerðarinnar. Flestir fundar-
menn munu hafa verið þeirr-
ar skoðunar að vel hafi tekist
með þessa samninga og nefnd-
in eigi þakkir skilið fyrir vel
unnið starf í þágu félagsins.
Það vakti því nokkra undrun
meðal fundarmanna, er Marías
Þorvaldsson kvatti sér hljóðs,
helti úr skálum reiði sinnar
yfir samninganefndina og á-
sakaði hana fyrir vanhugsuð
og léleg vinnubrögð í sam-
handi við samningana, sem
hann taldi engu skárri en þá
eldri, aðallega vegna þess að
upp í þá hafði ekki verið tekið
ákvæði um að fella út úr frá-
dragi á óskiptum afla nokkra
smákostnaðar liði, sem venja
hefir verið að darga frá
óskiptu.
Áminnstir kostnaðarliðir
jafngilda þó enganveginn þeim
kjarabótum sem áður er frá
skýrt. Hér að framan hefir að
nokkru verið getið þeirrar af-
stöðu, sem M. Þ. (stjórnarmeð-
limur félagsins) hefir tejcið til
þeirra kjarabóta, sem náðst
hafa með nýafstöðnum samn-
ingi félagsins. Afstaða þessa
manns til þessa máls verður þó
ennþá furðulegri ])egar þess er
gætt, að á sl. hausti beitti hann
sér eftir getu gegn því að
sanmingunum væri sagt upp.
Það er og upplýst, að hann
gerði enga minnstu tilraun til
þess að koma á framfæri
hvorki við félagsstjórnina eða
samninganefndina, neinum til-
lögum, er til umbóta gætu ver-
ið i væntanlegum samningum
Þær upplýsingar, sem hér hafa
verið raktar, gefa fyllstu á-
stæður til þess að álykta, að
áhugi M. Þ. fyrir verulegum
kj arabótum í sambandi við ný-
afstaðna samninga félagsins,
hafi verið i rírara meðallagi,
og gefi honum harla lítinn rétt
til þess að vanmeta það starf,
sem samninganefndin hefir
leyst af hendi með téðum
samningi. Skoðun mín er sú,
að gera verði þá kröfu til
leiðandi manna, (stjórnarmeð-
lima og annara fulltrúa) stétt-
arfélaganna að þeir yfirstigi
eigi skynsamleg og eðlileg tak-
mörk í málflutningi eða ann-
ari framkomu sinni, hvorki á
félagsfundum eða annarstaðar,
þar sem það hlýtur að verða
viðkomandi samtökiim til nei-
kvæðs árangurs. Þessi takmörk
tel ég M. Þ. hafa yfirstigið á
unræddum fundi, meðal ann-
ars með því að hrakyrða al-
gerlega að ástæðulausu trún-
aðarmenn félagsins, án þess þó
að hafa lagt nokkuð jákvæð-
ara til málanna sjálfur.
Hefði M. Þ. virkilega verið
hugstæðar umbætur á ráðn-
ingakjörum sjómanna al-
mennt, hefði honum verið inn-
anhandar að benda, á það ó-
samræmi, sem verið hefur og
er í samningum félagsins. T.
d. það að ekki hefir ennþá
verið samið um hlutartrygg-
ingu að haustinu á bátum
milli 14 og 30 rúml., enda þótt
svo hafi verið á stærri hátun-
um. Og þann tíma ársins sem
hún hefir verið greidd á
smærri bátunum undanfarið
hefir grunntryggingin verið
87,50 kr. lægri á mán., en á
þeim stærri, samlcvæmt ný-
gerðum samningi fyrir stærri
bátana er grunntryggingar-
mismunurinn 170 kr. á mán-
uði. Hver er grundvallarástæðr
an fyrir þessum mismun?
Eiga þeir sjómenn, sem á
smærri bátunum vinna, ekk^
fullkominn rétt á sömu trygg-
ingu og þeir, sem á stærri bát-
unum starfa?
Hvað veldur því að sjó-
manna-samtökin hafa ekki
ennþá tekið þetta mál fastari
tökum en raun er á?
Har. Guðm.
------O-------
Hjónaefni:
Ungfrú Anna Jóhannesdóttir
stud. pliil. frá Seyðisfirði og
Tómas Árni Jónasson stud.
med. opinberuðu trúlofun sína
nýlega.
Kratarnir efla kosninga
sjóð sinn.
Nú er kominn heldur en ekki
hugur í kratanna að efla kosninga-
sjóðinn sinn. En leiðin, sem þeir
ætla að fara til þess, er öllum
venjuleguin mönnum algerlega ó-
skiljanleg. Þeir ætla sem sé að taka
fé, sem lögum samkvæmt á að
renna í ríkissjóð, og leggja í kosn-
ingasjóð Alþýðuflokksins.
Ritstjóri Skutuls auglýsir þessa
ákvörðun í blaði sínu 15. desem-
ber s. 1. í innrammaðri og áber-
andi grein, til þess að vera viss
um að það fari ekki fram lijá þeim,
sem lesa blaðið.
Vegna þess bve grein þessi er
einstök í íslenzkri blaðamennsku
og live dásamlega vel hún lýsir
þekkingu greinarböfundar á ein-
földustu atriðum daglegs lífs, ekki
sízt þegar það er vitað, að höfund-
urinn er skólastjóri við gagnfræða-
skóla og kennari í þjóðfélagsfræði.
þá þykir Baldri rétt og sjálfsagt að
lesendur lians fái að lesa hana alla,
með því líka að hún hefur, auk alls
annars, þann kost að taka ekki of
mikið rúm í blaðinu.
Greinin hljóðar svo:
„Eflum kosningasjóSinn.
Halldór Ólafsson frá Gjögri
kaus heldur að greiða í pening-
um sekt þá, er hann var dæmd-
ur í s. 1. sumar fyrir ósannindi
og illyrði úm þá Guðmund Páis-
son, ritara Sjómannafélags Is-
firðinga, Ragnar G. Guðjónsson
fjármálaritara Baldurs og Hanni-
bal Valdimarsson skólastjóra —
en að taka refsinguna út í tugt-
húsinu, eins og líka var gefinn
kostur á í dónrnum.
Þetta sektarfé hefir nú verió
látiö renna í kosningasjóð Al-
þýSuflokksins.
Þá hefir ritstjóri Skutuls nú
í dag stefnt Matthíasi Bjarna-
syni út af grein hans um ráðn-
ingu djúpbátsforstjorans.
Einnig hefir ritstjóra Vestur-
lands, Sigurði Halldórssyni ver-
ið stefnt út af greininni: Síma-
númer Gagnfræðaskólans“.
Allar seklir, er andstæóingar
mínir verða dæmdir í í málum
þessum, eiga að renna í kosn-
ingasjóö AlþýSuflokksins".
(Leturbreytingar Baldurs).
Hér er ekki verið að draga utan
úr því. „Þetta sektarfé (þ. e. það,
Skutull tilkynnir háttvirtum
.kjósendum í greininni „Litið
yfir farinn veg“ að kosningar
til bæjarstjórnar eigi að fara
fram 27. janúar n. k., og getur
þess ennfremur livað fulltrúar
kratanna hafi áorkað í bæjar-
stjórn fyr og síðar, bæjarfélagi
voru til heilla og framdráttar.
O-jæja, eftir skrifunum að
dæma hafa þeir ekki verið að-
gerðarlausir, blessaðir, og væri
allt satt, sem þar stendur,
mætti þakka, -— ef þessar svo-
kölluðu aðgerðir væru til hless-
unar — en?
Ég man eftir því að Skutul
litla munaði ekki um það fyrir
nokkrum kjörtímabilum síðan
að halda því fram, að hærinn
ætti rúma miljón skuldlausa
eign. Máske hefur Hannibal
sem Halldór Ólafsson frá Gjögri
greiddi) hefir nú verió látió renna
í kosningasjóð Alþýðuflokksins. Og
,ekki nóg með það, heldur eiga all-
ar sektir, sem andstæðingar rit-
stjóra Skutuls verða dæmdir til að
greiða í málum, sepi þeir eiga í
við hann, einnig látnar renna í
þennan sama sjóð. — Þeir verða
víst ekki í vandræðum kratarnir
að borga „verkfræðingnum" okkar
húsaleigu eftir ralcarastofuna, þeg-
ar allt þetta fé er komið í kosn-
ingasjóðinn.
Hvað á að segja við svona
speki?
Baldur er sannast að segja í
nokkrum vanda að skýra þessa
nýstárlegu fjáröflunaraðferð krat-
anna. Ritstjóri Skutuls fullyrðir, að
sektarfé háfi" þegar verið látið
renna í kosningasjóð Alþýðuflokks-
ins, þar með ber hann það á bæj-
arfógetaskrifstofuna hér, að hún
hafi afhent honum fé, sem greitt
hafi verið í ríkissjóð. Baldri flaug
því fyrst í hug að fá yfirlýsingu
bæjarfógeta um hvernig þessu væri
varið, en hvarf frá því ráði, bæði
vegna ]>ess að slík spurning hefði
verið mjög heimskuleg og auk þess
beinlínis móðgandi, þar sem með
henni liefði litið út fyrir að Baldur
legði trúnað á hina lúalegu aðdrótt-
un ritstjóra Skutuls, en það hefur
‘fionum vitanlega aldrei komið til
liugar. Baldur fullyrðir því, að sekt-
arfé, sem ritstjóri Skutuls segir að
sé komið í kosningasjóð Alþýðu-
flokksins, liefur elcki og mun ekki
koma þangað, og sama er að segja
um sektarfé, sem greitt verður í
þeim málum, sem ritstjóri Skutuls
á nú í. Það rennur heldur ekki til
Alþýðuflokksins, þó að ritstjórinn
vinni þau mál.
Þessi innrammaða grein í Skutli
er því ekkert annað en heimsku-
legar fullyrðingar, lúalegar að-
dróttanir og fleipur manns, sem er
svo fádæma fáfróður að hann held-
ur að sektir sem greiddar eru í
ríkissjóð í málum, sem hann er
annars aðili að, renni í hans eigin
vasa.
Og þessi fáfræðingur
er skólastjóri við Gagnfræða-
skólann á Isafirði og kennir þar
þjóðfélagsfræði. Er nú hægt að
hugsa sér aumari álf í þeirri stöðu.
verið þar meðtalinn, en reynsl-
an sýnt að liann væri litil eign
og ennþá minni tekjuauki fyr-
ir bæinn, og þvi feldur út af
reikningum, af hinum nýja
bæjarstjóra, sem sagt var að
ætti að búa við sömu launa-
kjör og Þorsteinn, þótt annað
reyndist sannara. En slík nið-
urfærsla á eignum gæti skyrt
það, að bærinn hafi aukið
eignir sínar um tæpar fimm
hundruð þúsundir króna á hin-
um hjálíðandi veltu- og hag-
sældar tímum. Og er elcki til
að gort af.
Orðrétt segir Skutull:
„I árslok skuldaði bæjar-
sjóður 615 þúsund krónur, en
skuldlaus eign var 694 þús-
und“.
Framh. á 4. síðu.
„Ég lít í anda liðna tíð“.