Baldur - 01.03.1946, Blaðsíða 1

UTGEFANDI: S ÖSIALIST AFÉL AG ISAFJARÐAR
XII. ÁRG
ísafjörður, 1. marz 1946
8. tölublað.
MIKILSVERD ADSTOÐ RÍKISINS **"* «¦"*•*«•
í TOGARAKAUPAMÁLINU.
Áki Jakobsson atvinnumálaráðherra heldur fund um
togarakaupamálið með bæjarfulltrúum og þingmönnum
í kaupstöðum utan Reykjavíkur og Hafnarfjarðar og
flytur tillögu til þingsályktunar um að ríkið ábyrgist
gegn öðrum veðrétti lán fyrir 1/6 af kaupverði þeirra
togara, sem keyptir verða af bæjarfélögum öðrum en
Reykjavík og -Hafnarfirði. Verður þessi aðstoð ríkisins
vafalaust til þess að mörgum bæjarfélögum, sem að öðr-
um kosti hefðu ekki getað eignast togara, verður það nú
mögulegt.
Bæjarfulltrúar og alþingismenn, sem sátu fundinn,
voru sammála um nauðsyn þess að tillaga atvinnumála-
ráðherra verði samþykkt.
Síðastliðinn sunnudag hélt
Áki Jakobsson, atvinnumála-
ráðherra fund með bæjarfull-
trúum í *kaupstöðum utan
Reykj avíkur og Hafnarfj arð-
ar, sem þá voru staddir í
Reykjavik, ásamt þingmönn-
um viðkomandi kjördæma.
Tilefni fundarins var að
ræða möguleika fyrir því, að
þessi bæjarfélög gætu eignast
einhverja af þeim togurum,
sem keyptir verða hingað til
lands frá Rretlandi.
Héðan frá Isafirði mættu á
fundinum Haukur Helgason
varabæ j arf ulltrúi Sósíalista-
flokksins, Sigurður Rjarnason
forseti bæjarstjórnar Isafjarð-
ar og þingmaður kjördæmis-
ins, Finnur Jónsson.
I umræðum, sem urðu á
fundinum, kom það í Ijós, að
þau bæjarfélög, sem þarna
áttu fulltrúa, hafa mikinn hug
á að eignast einn eða fleiri
af þeim togurum, sem keyptir
verða frá Rretlandi og hafa
sótt um kaup á þeim. Hinsveg-
ar er fjárhagur flestra þeirra.
þannig, að þau geta ekki keypt
þá af eigin ramleik, jafnvel
þótt frumvarp Nýbyggingar-
ráðs um að Fiskveiðasj óður
láni % kaupverðsinjs verði
samþykkt.
Atvinnumálaráðherra skýrði
fundarmönnum frá því, að
.hann mundi flytja á Alþingi
þingsályktunartillögu þess efn-
is, að bæjarfélög utan Reykja-
víkur og Hafnarfjarðar fengjti
ríkisábyrgð fyrir 1/6 af kaup-
verði hvers togara gegn öðrum
vcðrétti í skipunum. Sé gert
ráð fyrir að Fiskveiðasj óður
láni % kaupverðsins, verður
útkoman sú, ef þingsályktun-
artillaga atvinnumálaráðherra
verður samþykkt, að bæjarfé-
lögum verður gert mögulegt að
eignast togara með því að
leggja fram ca. 250 þúsundir
króna af kaupverði skipsins.
I greinargerð með þessari
þingsályktunartillögu er sýnt
fram á nauðsyn þess, að bæj-
arfélögum víðsvegar um land-
ið verði gert kleyft að eignast
hina nýju togara og þessum
fljótvirku og arðsömu fram-
leiðslutækj um þannig dreift
sem víðast, en ekki öll keypt
til Reykjavíkur og Hafnar-
f j arðar.
Á þann hátt væri lagður
grundvöllur að heilbrigðu og
traustu atvinnulífi í þessum
bæjarfélögum og þar með
sköpuð skilyrði til fólksfjölg-
unar þar, í stað fólksfækkunar
eins og nú er.
En til þess að þetta m'egi
takast, er á það bent, að fátæk
bæjarfélög geti ekki hjálpar-
laust lagt fram 700 þús. króna
eða meira til kaupa á einum
togara og verði ríkið því að
hlaupa undir bagga, eins og
gert er ráð fyrir í þingsálykt-
unartillögunni.
Verði þessi þingsályktunar-
tillaga Áka Jakobssonar, at-
vinnumálaráðherra, samþykkt,
sem telja má víst, er enginn
efi á þvi, að möguleikar fyrir
okkur Isfirðinga og aðra, sem
við svipaðar f j árhagsástæður
búa, til að eignast einn eða
fleiri togara, verða miklu
meiri en þeir hafa verið hing-
að til.
Það er þessvegna áreiðanlegt
að þessar aðgerðir ríkisins í
togarakaupamálinu, sem hér
eru ráðgerðar að tilhlutan at-
vinnumálaráðherra, hljóta að
vekja almenna ánægju bæði
hér á Isafirði og annarstaðar á
landinu.
Það er*áhugamál okkar Is-
f irðinga að hingað komi togar-
ar, og verði þessi þingsálykt-
unartillaga samþykkt má telj a
alveg víst að það takist, svo
framarlega sem við við erum
sjálfir samtaka í málinu og
þeir, sem möguleika hafa til
þess, vilja eitthvað á sig leggja.
Þegar innrásinni í Evrópu var frestað.
„Svartasti dagur í sögunni" að áliti Eisenhowers.
Stjórnmálafréttaritari Lund-
unablaðsins Daily Worker hef-
ur nýlega skýrt frá því að
Eisenhower hershöfðingi hafði
litið svo á að vel gæti svo far-
ið, að 22. júlí Í9V2 yrði nefndur
„svartasti dagur í sögunni".
Það var þennan dag, sem
brezka samsteypustjórnin neit-
aði' endanlega beiðni Banda-
ríkjanna og Sovétríkjanna um
að gera innrás í meginland
Evrópu á því ári.
Rlaðið Sunday Express birti
3. febr. útdrátt úr dagbók
Harry Rutcher kapteins, sem
var ráðunautur Eisenhowers
hershöfðingj a um flotamál og
m j ög náinn samstarf smaður
hans. I þessum dagbókarút-
drætti er ófögur lýsing á and-
stöðvi brezkvi stj órnarinnar
gegn innrásarfyrir-ætlunum
Randaríkjastjórnar. — Meðal
annars er þar sagt að breska.
stjórnin hafi jafnvel beitt sér
gegn smávægilegri árás á
frönsku ströndina, sem átti að
gera til þess að rugla Þjóð-
verja, og að hún hafi verið í
óðaönn að gera áætlanir um
að flytja stjórnarsetrið frá
London til Kanada.
Ennfremur er þar staðfest, að
ekki aðeins æðstu herforingjar
Randaríkjanna (og þá auðvit-
að Sovétríkjanna) hafi verið
fylgjandi innrás um þetta leyti,
heldur einnig herforingjar
Rreta.
Tuttugasta og annan júní
skrifar Rutcher í dagbók sína,
að samkomulag um innrás eða
árás á frönsku ströndina muni
nást þann dag. Daginn eftir
frétti hann við morgunverðinn,
„að Rretar hafi algerlega hafn-
að uppástungu-um að gera inn-
rás þetta ár".
Þá var það, sem Eisenhower
lét i ljós álit sitt um „svartasta
dag sögunnar".
Hér var það stefna Churchills
og Revins, sem varð ofan á.
Sérstaklega hafði Revin verið
mótfallinn því að Rretland
eyddi herafla sínum til slíkra
hernaðaraðgerða.
Dagsbrúnarverkfallið.
Þann 22. febrúar hófst í
Reykjavík verkfall í almennri
verkamanna vinnu, þar sem
ekki höfðu þá náðst samning-
ar um kröfur verkamannafé-
lagsins Dagsbrún.
I Hafnarfirði hafði einnig
verið boðað verkfall þennan
sama dag, en samningar tók-
ust áður en til þess kom. Fengu
Hafnfirzkir verkamenn ca. 8%
grunnkaupshækkun eða 15
aura hækkun á klst. í almennri
dagvinnu og nokkra hækkun á
öðrum liðum.
Aðalkröfur Dagsbrúnar eru
þessar:
Grunnkaup í almennri dag-
vinnu hækki úr kr. 2,45 í kr.
2,75. Vinna sem greidd hefur
verið með kr. 2,75 á klst. hækki
í kr. 2,90. Þungavinnutaxti
hækki í kr. 3,20 (kol, salt,
sement). Mánaðarkaup verka-
manna og pakkhúsmanna
verði kr. 535,00 og bifreiða-
stjóra kr. 560,00 grunnlaun.
öll yfirvinna verði greidd
með 100% álagi, þ. e. að eftir-
vinnutaxti, sem verið hefur,
verði afnuminn.
Félagið leggur áherzlu á að
verkamenn verði ráðnir fyrir
mánaðarkaup.
Sanmingaumleitanir fara
stöðugt fram milli deiluaðila,
en samningar hafa enn ekki
tekist.