Baldur - 14.03.1946, Blaðsíða 2
2
B A L D U R
*
Skammtað úr skrínunni.
T
BALDUR
(Vikublað)
Árgangur kostar 10 krónur.
Gjalddagi 1. júlí.
Ritstjóri og ábyrgðarm.:
Halldór Ólafsson frá Gjögri.
Ritstjórn og afgreiðsla:
Smiðjugötu 13.
Sími 80. — Pósthólf 124.
640 krónnr
eða 6400 krónur.
Leiðara í 11. tbl. Skutuls
nefnir Hannibal Valdimars-
son „Hverjar eru liinar nýju
framkvæmdir nýj a meiri-
hlntans?“ Þykir þehn heið-
ursmanni lítið fara fyrir nú-
verandi meirihluta ltæjar-
stjórnar að setja 32 þúsund
kr. i fyrirhugaðar íbúðar-
búsbyggingar. 1 tilefni af
þessari huglciðingu manns-
ins, sem gekkst fyrir því að
64 þúsundir króna voru
settar í íbúð Finns „pabba“
og Birgis „pabfcíadrengs“, er
rétt að taka fram:
I beilan áratug sveikst
kratameirihlutinn um það
að leggja fram lögskilið
framlag i verkamannabú-
staði.
Vegna þessara svika krata-
meirihlutans varð bygging
verkamannabústaða ekki
hafin fyr en verðlag allt var
komið upp úr öllu valdi.
Hinn nýi Jjæjarstjórnar-
meirihluti lagði ekki aðeins
fram hið lögskipaða fram-
lag til verkamannabústaða,
sem nú nemur 18 500,00
krónum, heldur leggur sami
meirihluti til og samþykkir
að leggja fram 32 000,00 kr.
vegna væntanlegrar löggjaf-
ar um húsbyggingar. Er þvi
á ‘þessu eina ári samþykkt
að lcggja samtals meira fé
fram en kratar leggja fram
á 5 síðástliðnum árum.
Heiðursmaðurinn Hanni-
bal reiknar út, að „styrkur“
bæjarsjóðs á hverja af 50 í-
búðum verði 640 krónur —
og þykir lítið til koma. Hann
er vanur því að leggja þús-
undir króna i eina íbúð,
maðurinn sá — svo hon-
um ferst að tala um mál-
ið. Sannleikurinn er sá, að
framlag bæjarsjóðs, samtals
röskar 50 þúsundir króna,
er miðað við væntanlega lög-
gjöf um húsbyggingu, en sú
löggjöf gerir ráð fyrir um
það bil 90% lánum, þannig
að framlag bæjarsjóðs sam-
svarar byggingum fyrir um
það bil 500 þúsundir króna.
Er hér um átak að ræða, sem
mun gleðjamargan húsnæð-
jsleysingj ann — en auðvit-
að ekki menn, sem geta látið
gera við íbúð sina fyrir 64
þúsundir, og auðvitað ekki
manninn, scm stjórnaði að-
gerðinni, heiðursmanninn
Hannibal Valdimarsson.
Bærinn og nágrennið.
Matthías Ásgeirsson
skattstjóri andaðist á sjúkra-
húsi í Reykjavik 4. þ. m.
Matthias Ásgeirsson var
fæddur að Svarthamri í Álfta-
firði 16. maí 1893. Hann flutt-
ist hingað til Isafjarðar 1909 og
gegndi hér margvislegum störf-
um, var um margra ára skeið
fulltrúi bæjaríogeta, átti á
tímabili sæti í bæjarstjórn og
nú síðustu árin var hann skatl-
stjóri fyrir Vestfirði. Matthías
var kvæntur Sigríði Gísladólt-
ur frá Álftamýri og áttu þau
3 dætur, sem allar eru upp-
komnar.
Á bæj'árstjórnafundi 6. þ. m.
minntist l’orseti Matthíasar Ás-
geirssonar, og bæjarfulltrúar
risu úr sætum sínum til þess
að votta minningu hans virð-
ingu sína.
Bæjarstjóri kosinn.
Ásberg Sigurðsson, lögfræð-
ingur i Reykjavík, var kosinn
bæjarstjóri á Isafirði á auka-
fundi bæjarstjórnar 9. þ. m.
Fulltrúar sj álfstæðismanna og
sósíalista greiddu bonum at-
kvæði, fulltrúar Alþýðúflokks-
ins skiluðu auðum seðlum.
Sueinspróf í vélsmíði.
Arngrímur Guðjónsson, nemi
í Vélsmiðjnnni Þór h.f., lauk
sveinsprófi í vélsmíði 12. þ. m.
Atvinnulegsisskráning.
Samkvæmt skýrslu Vinnu-
miðlunarskrifstofunnar um at-
vinnuleysisskráningu er fram
fór dagana 15.—22. febrúar
létu 16 menn skrá sig alvinnu-
lausa með samtals 12 börn á
framfæri. Ráðstafanir hafa
verið gerðar til þess að koma
þessum mönnum i atvinnu.
Ágætur afli
og góðar gæftir bafa verið
hér að undanförnu. Hefur orð-
ið að fletja og salta fiskinn,
vegna þess að vantað hefur
l’iskflutningaskip.
Grein um sjómannaskólamálið
bíður næsta blaðs.
Kona situr í fyrsta skipti
bæjarstjórnarfund á ísa-
firði.
Bæ j arst j ór n arf u n d uri n n,
sem haldinn var 6. þ. m., er
merkilegur í sögu bæjarins
i'yrir það, að á honum mætti
sem fulltrúi fyrsta konan,
sem tekur fulltrúasæti í bæj-
arstjórn Isafjarðar, frú Guð-
björg Bárðardóttir, fyrsti
varafulltrúi Sj álfstæðis-
flokksins. Forseti fundarins
minntist þessa merkisat-
burðar og bauð frú Guð-
björgu velkonma, sem full-
trúa í bæjarstjórn.
Frú Guðbjörg þakkaði bin
hlýju orð forscta.
Nú gengur krötunum illa aö
átta sig.
Kralabroddunum hér á Isafirði
gengur illa að átta sig á þeirri
staðreynd, að þeir eru ekki leng-
ur allsráðandi, í þessum bæ.
Eins og algengt er með menn,
sem eru áttavillir, hringsóla þeir
sýknt og heilagt í kringum sama
blettinn, og þessi blettur er Fundar-
sköp bæjarstjórnar Isafjarðar..
Á öllum þeim hæjarstjórnarfund-
um, sem haldnir hafa verið eftir
kosningar, hafa þeir snúist í kring-
um jæssi fundarsköp, eins og livolp-
ur, sem eltir rofuna á sér. Þau hafa
verið uppliafið og endirinn á öll-
um þeirra ræðum, og þeir hafa
ekkert getaö séð nema stafkrókana
á þeim.
l’egar meirihluti líæjarstjórnar
samþykkir, að fresta kosningu bæj-
arstjóra og felur forseta sínum að
ráða mann í starfið, þar til bæjar-
stjóri liefur verið kosinn, j)á mót-
mæla þeir þeirri samþykkt, vegna
j>ess að liún sé á móti bókstaf fund-
arskapanna. Einnig mótmæla þeir
af sömu ástæðu kosningu annars
varaforseta. Þegar svo þessi sam-
þykkt hefur verið framkvæmd, lýsa
þeir því yfir l)æði í bæjarráði og
bæjarstjórn að allar skuldbinding-
ar hins ráðna bæjarstjóra fyrir
bæjarins hönd, séu lögleysur einar
og markleysur, og bæjarstjórnar-
fundir séu ólöglegir ef annar vara-
forseti stjórnar þeim.
Iin j)etta hefur ekki verið íáfið
nægja. Þeir liafa krafist úrskurðar
forseta vivíkjandi ráðningu bæjar-
stjóra og kosningu annars varafor-
seta. Fundurinn, sem sú úrskurð-
arkrafa kom fram á, stóð í tvö
kvöld; gerðist þar margt sögulegt,
sem ekki er rúin til að rekja hér.
En úrslit málsins urðu j)au, að
forseti, en á þessum fundi var það
fyrsti varaforseti bæjarstjórnar
Sigurður Halldórsson, lýsti því vf-
ir, sem rétt var, að honum bæri
ekki skylda til að kveða upp slíkan
úrskurð og hefði heldur ekki vald
til að gera það.
Á þessum fundi mátti með fnll-
um rétti segja að kratabroddarnir
vissu ekki sitt rjúkandi ráð. Síðara
fundarkvöldið byrjuðu |)eir á að
mótmæla því, að Baldur Johnsen
sæti fundinn, vegna j)ess að hann
hefði ekki setið fundinn fyrra
kvöldið og ekki væri leyfilegt að
skipta um fulltrúa á sama fundi.
I>essi mótmæli voru vitanlega að
engti höfð, enda hægt að koma
með mörg flæmi jtess, að skipt hef-
ur verið um fulltrúa á fundum l)æj-
arstjórnar, þegar kratar sátu þar í
forsæti. Þá gerðist annað skemmti-
legt atvik á þessum fundi, seiy á-
stæða er til að segja frá. Þegar
nokkuð var liðið á fundartímann
síðara kvöldið, vék forseti frá og
lét annan varaforseta, Harald Guð-
mundsson, taka fundarstjórn.
Hannibal var þá að halda ræðu.
Þegar hann sér Harald í forsæti
hættir liann ræðunni, lýsir því yfir
að nú sé fundur ólöglegur, þar sem
ólöglegur forseti stjórni lionum, og
krefst jiess að Haraldur láti kjósa
sig forseta fundarins. Haraldur
sagði að þess þyrfti ekki. Hann
hefði verið kosinn 2. varaforset á
fundi bæjarstjórnar 30. janúar s. 1.
Þá sagðist Hannibal ekki tala og
settist niður. En Haraldur svaraði
því einu, að hann mætti gera livort
hann vildi heldur halda áfram eða
liætta. Stóð Hannibal j)á upp aftur
og kvaðst mundu halda áfram ræð-
unni þar til löglegur forseti kæmi
aftur, þar sem liann hefði gefið sér
orðið og ekki mundi líða á löngu
að hann kæmi. Síðan hélt hann á-
fram ræðunni.
Kratarnir hlaupa af fundi.
Þá gerðist j)að næst til tíðinda,
að bæjarstjórnarfundur var haldinn
á öskudagskvöld. Sá fundur fór í
fyrstu injög friðsamlega fram, og
bjóst enginn við að til stórtíðinda
mundi draga. En á þessum fundi
þurfti forseti Sigurður Halldórsson
einnig að víkja frá nokkrar mín-
útur og stjórnaði annar varaforseti
fundi á meðan. Þegar Haraldur tók
við fundarstjórn, var Baldur John-
sen að enda ræðu, en Helgi Hann-
esson næstur á mælendaskrá. Ætl-
aði hann að standa upp og byrja
að tala. Tók Hannibal þá í hann,
lét hann sitja kyrrann. og segja að
hann héldi ekki ræðu meðan Har-
aldur stjórnaði fundi. Rétt í þessu
kom forsetinn aftur inn og tók við
fundarstjórn. Vildi Helgi Hannes-
son þá fá orðið þegiir í stað, en
því var neitað, þar sem hann liafði
hætt við að tala í þeirri röð, sem
hann var á mælendaskrá og öðrum
bar því orðið á undan honum.
Urðu nú nokkrar deilur um fund-
arsköp, kröfðust kratarnir að fá
bókuð mótmæli en áður en málið
var til lykta leitt hlupu þeir allir
fjórir í haiarófu út af fundi. Va
fundi þá slitiö og tekið al' dagskrá
það inál, sem eftir var óafgreitt,
en það var kosning bæjarstjóra.
Kratarnir halda áfram aS snúast.
Aftui- var haldinn bæjarstjórnar-
fundur s. 1. laugardag, og hófst
liann kl. 4 e. h. Eitt mál var á dag-
skrá: kosning bæjarstjóra. Þessi
fundur stóð uppundir fimm klukku-
stundir og fóru umræður allar fram
utan dagskrár.
1 byrjun þessa fundar lagði
Hannibal Valdimarsson fram plagg
eitt mikið undirskrifað af þremur
af þeim fjórum kratafulltrúum, sem
lilupu út af fundinum á undan.
Voru þetta mótmæli gegn því, að
þeir hefðu sýnt gerræði með því
að ganga af fundi, heldur hafi þeir
gert það til þess að mótmæla því,
að þeim var neitað um orðið. Það
liafi verið vörn fyrir málfrelsinu,
en alls .ekki tilgangurinn að gera
fundinn óstarfhæfan.
Inn í þetta var svo fléttuð frá-
sögn af fundinum meira og minna
rangfærð að dómi bæjarfulltrúa og
annara fundarmanna, eins og líka
við var að búast úr þessari átt.
Mótmæli þessi voru vitanlega færð
í gerðabók ásamt athugasemdum
meirihlutans, þar sem mestu fjar-
stæðunum í bókun kratanna var
mótmælt.
Hér verða ekki raktar umræðurn-
ar á þessum fundi, kratarnir lögðu
sig alla fram til að halda þar uppi
ómerkilegasta kjaftæði, en í stað-
þess að snúast í kringum fundar-
sköpin, snerust þeir nú frá fyrri
skoðunuin.
Þannig sögðust þeir aldrei liafa
verið mótfallnir kosningu annars
varaforseta, heldur mótmælt henni
vegna þess að ekki var leitað af,-
brigða frá fundarsköpun um að
tillága um kosningu hans fengist
tekin á dagskrá. Þá viður-
kenndu þeir að fundarsköp-
in, sem þeir hafa snúist mest
i kringum, væru óstaðfest plagg
sem striddi gegn gildandi lögum
og lögðu meira að segja til að þau
yrðu endurskoðuð. Eftir þessum
fundarsköpum hafa þeir þó stjórn-
að fundum bæjárstjórnar um
fjölda ára, svo að hér er um dá-
samlega framför að ræða.
Framkoma scm vekur hneyksli 'um
land allt.
Hér verður látið staðarnumið í
frásögninni um þessa atburði, og
verður þó að sleppa mörgu. Fram-
/