Baldur - 09.04.1946, Page 1

XII. ÁRG.
UTGEFANDI: SÓSIALISTAFÉLAG ISAFJARÐAR
ísafjörður, 9. apríl 1946
11. tölublað.
Ávarp til íslendinga
Frá miðstjórn og ráðstefnu trúnað-
armanna Sósíalistaflokksins.
Islendingar!
Fyrir hartnær 700 árum glataði Island sjálfstæði sínu í
hendur erlends ríkis. Þetta óheillaspor kostaði íslenzku þjóð-
ina sjö alda. erlend yfirráð.
í kjölfar þessa atburðar sigldu aldalangar hörmungar,
skortur og harðstjórn, svo að við sjálft lá, að þjóðin liði undir
lok.
Meginástæða Jæss, að íslenzka þjóðin varð að eyða. sjö af
tíu öldum tilveru sinnar í þrælkuji og niðurlægingu, voru svik
nokkurra innlendra höfðingja, er vildu drottna yfir Islending-
um í skjóli erlends valds.
Ef vér Islendingar gleymum þessum lærdómi, þá er tilveru
þjóðar vorrar að nýju stefnt í voða.
Með lýðveldisstofnnninni árið 1944 voru loks síðustu spor
Gamla sáttmála þurrkuð lit mitt í heimsstríði fyrir sjálf-
stæði og fullveldi allra þjóða.
Og Islendingar stofnuðu lýðveldið i trausti þess, að þeir
fengju að byggja land feðra sinna sem frjálsir merin í friði og
vinsamlegri sambúð við allar aðrar þjóðir.
Enn að nýju er þó sótt að sjálfstæði voru. Hin gömlu til-
mæli um „Grimsey“ liafa nú verið sett fram í nýjum búningi.
Erlent stórveldi vill taka. á leigu til bernaðarþarfa bluta af ætt-
jörð vorri. Þessi tilmæli koma fram jafnframt því sm um-
lieimurinn ræðir um möguleika á nýrri heimsstyrjöld, er verða
muni öllum fyrri styrjöldum geigvænlgri.
Ef Islendingar færu að binda sig einhverju einstöku ríki,
þá er aðstaða Islands orðin bin háskalegasta.
Gamli sáttmáli var upphaf að sjö alda yfirdrottnun yfir ís-
lenzku þjóðinni, en hann leiddi ekki til tortímingar hennar.
Með erlendum yfirráðum nú er frelsi, menningu og tilveru
þjóðaririnar stefnt í beinan voða.
Ein kjarnorkusprengja á Reykj'avík getur afmáð þriðjung
þjóðarinnar og mestöll menningarverðmæti hennar á nokkrum
augnablikum.
Fyrir íslenzku þjóðina, er um það teflt að vera eða vera ekki.
Einnig nú finnast menn meðal þjóðar vorrar, sem vilja
ganga erlendu ríki á bönd.
Þessir „böfðingjar“ nútímans róa að því öllum árum, að
íslenzka ríkið leigi Baridaríkjum Norður-Ameríku hluta af Is-
landi til hernaðarþarfa.
Þessa menn dreymir um — eins og höfðingja Sturlungaald-
ar forðum — að geta drottnað yfir Islendingum i skjóli erlends
herveldis.
Þeir leyna þjóðina því, ao berstöðvasanmingur við Banda-
ríkin mundi baka þjóð vorri óvinsældir annarra ríkja og koma
Islendingum í binn mesta vanda.
Þeir leyna þjóðina því, að atvinnulíf Islendinga getur
ekki blómgast eðlilega, nema með aðalviðskiptum við Evrópu
eins og verið hefur frá upphafi vega.
Þeir leyna þjóðina því, að innlimun Islands í hernaðar-
kcrl'i Bandaríkjanna mundi slíta oss úr tengslum við sögu vora
og erfðir, stofna þjóðerni voru, tungu og menningu i voða og
kippa grundvellinum undan sjálfstæðu atvinnukerfi Islendinga.
Samtimis skirrast þeir ekki við að dreifa út allskonar gróu-
sögum til þess að hræða. þjóðina til samningagerðar við Banda-
ríkin.
Islenzka þjóðin vill njóta friðar til þess að ávaxta arf þús-
und ára baráttu sinnar.
Hún óskar einskis heitar en þess að mega byggja land sitt
í friði og að tryggja öllum börnum sínum hamingjusama, fram-
tíð.
Islendingar vilja lifa í sátt og samlyndi við allar j óðir.
En þeir vilja hvorki ljá Bandaríkjum Norður-Ameríku né
nokkru öðru ríki neins konar berstöðvar né neins konar bern-
aðarlega aðstöðu á landi sínu. Þeir vilja ráða sjálfir yfir bverj-
um fermetra ættjarðar sinnar, en ekki ánetjast neinu ríki,
stóru né smáu, né bindast neinum þeim böndum, er geta stefnt
sjálfstæði og tilveru þjóðarinnar i voða.
Þeir menn, sem reyna nú að véla Islendinga til þcss að af-
sala sér landsréttindum, eru að svíkjast aftan að þjóð sinni.
Aldrei hefur verið jafn mikið í húfi o.g nú, að íslenzka
þjóðiri haldi vörð um hið nýfengna fullveldi sitt og vari
sig á arftökum Gissurar jarls og Guðmundar ríka.
Fullveldi og sjálfstæði Islands er ekkert einkamál neinn-
ar stéttar eða samtaka.
Það er sameiginlegt mál allra þjóðrækinna Islendinga.
Vér erum ef til vill þrætugjarnir um dægurmál.
Það er réttur vor.
En andspænis sjálfstæði og tilveruskilyrðum þjóðarinnar
verða öll þessi dægurmál að smámálum.
Islenzka þjóðin, öll saga hennar, öll barátta hennar
gegnum aldirnar, krefst þess, að vér Islendingar samein-
umst í þessu máli, hvar í flokki sem vér stöndum.
Engu erlendu ríki herstöðvar á íslandi.
ísland fyrir Islendinga.
Bæjarsjóður ísafjarðar kaupir
Kirkjuból í Skutulsfirði.
Kaupverð kr. 200 000,00, er sundurliðast þannig: Verð
jarðar kr. 165 000,00. Áhöfn 15 kýr, 3 kvígur, 1 naut, 1
kálfur og 3 hestar kr. 28 600,00. Áhöld kr. 6 400,00.
Greiðsluskilmálar verða þessir:
Kr. 100 000,00 greiðist við afsal nú í vor. Skuldabréf
sé gefið út fyrir eftirstöðvunum kr. 100 000,00. Verði
afborgun af því á árinu 1947 kr. 30 000,00, en eftirstöðv-
arnar kr. 70 000,00 á næstu 10 árum þar frá. Vextir af
skuldabréfinu verði 4% á ári.
Á Kirkjubóli eru 50 hektarar ræktanlegt land.
Hús á jörðinni eru þessi:
Ibúðarhús S'/^XH rii., tvær hæðir og ris. Virðist vera
vandað og vel um gengið.
Hlaða og gripahús fyrir 25 nautgripi og 50 fjár hvort
tveggja úr steinsteypu en allmjög gengin úr sér og ekki
til frambúðar. Bæði íbúðarhús og gripahús eru raflýst
og íbúðarhús hitað með miðstöð frá eldavél.
Á bæjarstjórnarfundi 3. þ. kaup á Kirkjubóli í Skutuls-
m. ló fyrir tillaga frá bæjarráði firði, fyrir það verð, sem greint
viðvíkjandi tilboði, er bænum er hér að framan.
hafði fyrir nokkru borist um Framhald á 2. síðu.