Baldur - 01.06.1946, Page 2
2
B A L D U R
Kau pskipaflotinn.
„Flutningaskipafloti íslendinga verður í árslok 1948
tvöfaldur við það sem hann var fyrir stríð, vegna fram-
kvæmda á nýsköp'unarstefnu ríkisstjórnarinnar.
Fyrir stríð var flutningaskipafloti landsins um 15
þúsundir tonna að stærð samanlagt. Flotinn fór það illa
á stríðsárunum, að 1945 var hann ekki orðinn nema 6>/2
þúsund tonn.
Nú þegar hafa verið keypt eða gerðar ráðstafanir til
að kaupa 13 flutningaskip, samtals um 23 þúsundir tonna
að stærð, og eiga þau öll að vera afhent fyrir árslok 1948.
í Skammtad iíp skrínunni. I
Þessi stórfellda aukning
á flutningaskipakosti lands-
manna hefur verulega þýðingu
fyrir allt atvinnulíf þjóðarinn-
ar.
Það verður aldrei ofmetið
hvers virði það er fyrir Islend-
inga að þurfa ekki að sækja
til annara þjóða með innflutn-
ing til landsins og útflutning
afurða sinna. Með þessari
miklu aukningu flutninga-
skipaflotans verður þjóðin
sjálfbjarga á þessu sviði, hefur
nægan skipastól til að flytja út
allar útflutningsafurðir sínar,
og nauðsynlegar vörur til
landsins.
Tvöföldun flutningaskipa-
flotans á fáum árum er mikið
átak, ekki sízt þegar það er
gert samtímis hinni hröðu ný-
sköpun fiskiflotans.
En samgöngumálin geta auð-
veldlega oi’ðið sjálfstæðismál.
Það ætti sú þjóð, er gerði
Gamla sáttmála, að skilja allra
þjóða bezt. Þar var loforð Nor-
egskonungs um sex hafskip, er
gangi á hverju ári til landsins
forfallalaust, þungt á metun-
um er vega skyldi rökin með
þvi og móti að ganga konungi
á hönd.
Aukning flutningaskipaflot-
ans hefur verið hugsuð sem
þáttur í nýsköpuninni frá upp-
hafi. I ræðu Einars Olgeirsson-
ar 11. sept. 1944, þar sem hann
ber fram nýsköpunarhug-
myndina í stórum dráttum,
segir hann m. a.: „Fyrir þess-
ar 500 milljónir króna getum
við á næstu 4—5 árum keypt
hentug millilandaskip til flutn-
inga á afurðum okkar, þar á
meðal næjj kæliskip til að
flytja fisk og kjöt á erlendan
markað.
Alþýðublaðið tók þá einmitt
þetta atriði ásamt öðrum til að
hæðast að, í ritstjórnargrein
14. sept. 1944. Aðalmálgagn Al-
þýðuflokksins hafði þá þetta
að segja um þennan og aðra
skylda liði nýsköpunarinnar:
„Og svo byrjar hann (E. O.)
áð telja upp, eins ög eggjakórt-
an forðum, hvað hann ætlaði
að kaupa fyrir hina miklu
fjárupphæð, þegar hann væri
búinn að fá hana í hendur.
Það voi'u ,20—30 nýir diesel-
togarar af beztu gerð‘, 200—
300 nýtízku vélbátar4, ,hentug
miliiiandaskip til flutninga á
afurðum okkar‘,“ — og þannig
heldur Alþýðublaðið áfram að
sýna lesendum sínum hug-
myndir þessa „hlægilegasta
skýjaglóps og tungumjúkasta
hræsnara“.
En það er þessi stefna
„skýj aglópsins“, sem Alþýðu-
blaðið nefndi svo, nýsköpunar-
stefnan, sem sigraði og er nú
þeg^r að valda stórfenglegri
byltingu í atvinnuháttum Is-
lendinga. — Mennirnir, sem
reyndu að hindra framgang
hennar, eins og Stefán Jóhann,
Stefán Pétursson og félagar
þeirra, eru orðnir að viðundri
fyrir vantrú sína á framtíð
þjóðarinnar, skilningsleysi sitt
á þau glæsilegu tækifæri, sem
Islendingum gáfust. Þeir þykj-
ast nú allir orðnir nýsköpun-
armenn, en þjóðin mun ku'nna
að setja þá þar á bekk, sem
þeir eiga heima“.
Framanrituð grein birtist í
Þjóðviljanum 12. þ. m. og er
nú endurprentuð hér orðrétt.
Eins og samgöngum er hátt-
að hér á 'Vestf j örðum, þurfum
við Vestfirðingar rrijög mikið
að nota sjóleiðina til allra
ferðalaga og svo mun verða í
nánustu framtíð. Okkur ætti
því að vera fagnaðarefni hve
glæsilegt útlit er fyrir að bætt
verði úr þeim flutninga- og
farþegaskipaskorti, sem nú er,
og þar með tryggt að bætt
verði úr þeim samgönguvand-
ræðum, sem þessi landshluti á
nú við að búa.
------0-------
Sjómannakórinn.
Um nokkurt skeið hafa sjómenn
hér á Isafirði æft söng sem
skemmtiatriði fyrir sjómannadag-
inn. Pessi samtök sjómanna urðu
vísir að því að stofnaður var sjó-
mannakór Isafjarðar í marz s. 1. og
inun hann vera eina söngfélagið á
landinu, sem saman stendur af sjó-
mönnum.
Frístundir sjómanna eru stopul-
ar, en þeim mun lofsverðari er sá
áhugi, sem þeir sýna fyrir þessu
starfi sínu, og sú félagslund,, sem
þárf til að halda slíkum félagsskap
saman, víð þau skilyrði, sem fyrir
hendi hafa verið. lsfirðingar ættu
að sýna þessari tilraun sjómanna
velvild og skilning, og virka að-
stoð, t. d. með því að gerást styrkt-
armeðlimir kórsins, þvi það er
ekki að vita nema liann eigi eftir
að færa bæjarbúum ánægju og
skemmtistundir, ef honum veitast
möguleikar til að þroskast og
starfa.
------0-------
Fórnarlömb íhaldsins.
Þegar Baldur kom- siðast út var
ástandið þannig á íhaldsheimilinu
í Reykjavík að allt var þar í upp-
námi og fullt útlit fyrir að fjöl-
skyldan gengi tvískipt til kosninga.
Heildsalaliðið, sem helzt mátti
segja um að verið hafi amakefli
flokksins upp á síðkastið, og oft
hefur fundið rétti sínum svo mis-
boðið, að það hefur ekki getað orða
bundist, hafði þá fyrir nokkru
stofnað „Félag óháðra sjálfstæðis-
manna“ með Björn Ólafsson heild-
salá í broddi fylkingar og hótað að
bera fram sérstakan lista með þann
heiðursmann í efsta sæti. Stofnun
þessa stjórnmálafélags virðist hafa
skotið meirihluta íhaldsins alvar-
lega skelk í bringu og hafi þeir
eftir miklar umþenkingar komist
að þeirri niðurstöðu, að reiði hinna
„óháðu“ yrði ekki sefað, nema með
mannfórnum. — Nú voru góð ráð
dýr. Foringjarnir þekktu sitt
heimafólk og vissu, bæði um sjálfa
sig og aðra skoðanabræður sína,
að íhaldsmenn hafa áliuga fyrir
mörgu öðru fremur en að fórna
sjálfum sér. En þá gerðist það, sem
hiklaust má telja til stórra tíðinda.
Einn úr foringjaliði meirihlutans í
Sjálfstæðisflokknum, Bjarni Bene-
diktsson, borgarstjóri, bauð sjálfan
sig fram sem fórnarlamb. Að því
er Morgunblaðið hefur lýst hátið-
lega yfir, færði hann þá miklu fórn
að færa sig í lægra sæti á listanum
og lét setja Björn Ólafsson heild-
sala í það sæti, sem honum hafði
áður verið ákveðið. Slík fórnfýsi
er óvenjuleg í herbúðum íhalds-
manna, enda má svo heita, að
Morgunblaðið geti varla vatni hald-
ið af hrifningu. En sagan er þar
með ekki sögð til enda. Sættir eru
að vísu komnar á innan íhalds-
fjölskyldunnar, en sú saga gengur
fjöllunum hærra í Reykjavík, og
meðal sjálfstæðismanna hér, að
fjöldi íhaldskjósenda í Reykjavík
séu ákveðnir í að strika Björn út
af listanum en færa Bjarna upp, og
geti því vel farið svo, að áður en
lýkur, verði óvíst hver þeirra verð-
ur meira fórnarlamb Bjarni eða
Björn, og er af mörgum talið lík-
legt, að það verði sá síðarnefndi.
Góð heimsókn.
Ungi cellosnillingurinn
Erling Blöndal Bengtsson
heimsækir Isafjörð.
Cellosnillingurinn Erling
Blöndal Bengtsson hélt hljóm-
leika hér í Alþýðuhúsinii s. 1.
miðvikudagskvöld. Húsið var
fullskipað áheyrendum og var
þessum unga listamanni mjög
vel tekið, enda var sönn unun
að hlýða á leik hans. 1 för með
listamanninum voru foreldrar
hans frú Sigríður Bengtsson,
sem er fædd og uppalin hér á
Isafirði og því mörgunx eldri
Isfirðingum kunn, og Valde-
mar Bengtsson, fiðluleikax’i, er
aðstoðaði son sinn með píanó-
xtndirleik.
Áður en hinn ungi listanxað-
xir kom fram kynnti Jónas
Tómasson tónskáld hann fyrir
áheyrendum og bauð hann vel-
kominn hingað. Benti hann í
því sambandi nxeðal annars á
að það væri ánægjulegt fyi'ir
okkur lsfirðinga, að þessi ungi
Fyrir elli sakir.
Alþýðuflokknum hefur nú loks
eftir miklar þrengingar tekist að
koma saman lista í Reykjavík. Það,
sem sérstaklega vekur athygli á
þeim lista, er það, að Haraldur
Guðmundsson er settur í þriðja
sæti og þar með loku fyrir það
skotið, að hann komist á þing. —
Þessa einkennilegu ráðstöfun, að
setja einn nýtasta manninn innan
Alþýðuflokksins svo neðarlega á
listann, að öruggt er að hann
nær ekki kosningu, hafa sumir al-
þýðuflokksmenn hér skýrt á þann
veg, að Haraldur Guðmundsson
væri orðinn svo gamall, að hann
hefði af þeim ástæðum orðið að
víkja fyrfr sér yngri mönnum. Sé
þessi kenning rétt, sem vel getur
verið, liafa ráðamenn Alþýðuflokks-
ins nú ákveðið, að Haraldur Guð-
mundsson hætti þingmennsku fyrir
elli sakir.
Framsókn siySur framboö
Hannibals.
Framsóknarflokkurinn hefur nú
auglýst framboð í öllum kjördæm-
um á landinu, nema einu, Norður-
Isafjarðarsýslu. Meira að segja hér
á Isafirði hefur flokkurinn mann
í kjöri, þar sem í hæsta lagi má
búast við 30—40 atkvæðum.
Betur gat þessi afturlialdsflokk-
ur ekki auglýst, að hann styður
framboð Hannibals Valdimarsson-
ar í þessu kjördæmi. En kjósend-
ur af alþýðustétt í Norður-lsafjarð-
arsýslu mættu gjarnan minnast
þess, að það var Framsóknarflokk-
urinn, sem setti það skilyrði fyrir
þátttöku sinni í hinni svonefndu
„vinstri" stjórn, að kaupgjald
verkafólks yrði lækkað. Þessi flokk-
ur styður nú framboð Hannibals.
og hann heimtar áreiðanlega eitt-
hvað fyrir snúð sinn, ef Hannibal
skyldi slysast inn á þing. Þess
vegna hljóta kjósendur af alþýðu-
stétt í Norður-lsafjarðarsýslu að
fylkja sér um frambjóðanda sósíal-
istaflokksins í kjördæminu, Jón
Tímóteusson. Frambjóðanda í-
haldsins eða Framsóknar geta þeir
ekki kosið.
snillingnr er að nokkrn leyti
af ísfii’zkxt bei’gi brotinn, þar
senx xxxóðir hans er fædd og
uppalin hér á Isafirði. Við Is-
fii’ðingar þökkum þessunx
unga listanxanni og foreldrum
hans fyrir komuna hingað og
óskum þeinx og honum allx’a
heilla á framhaldandi frama-
braut hins unga snillings.
O
Bæj arverkf ræðingurinn
kominn.
Högh-Nielsen, hinn nýi bæjar-
verkfræðingur, kom hingað til Isa-
fjarðar, flugleiðis, ásamt frú sinni,
Anna Nielsen, s. 1. sunnudag, og
er nú tekinn hér til starfa.
Högh-Nielsen lauk embættis-
prófi í byggingarverkfræði 1940,
vann síðan sem bæjarverkfræðing-
ur i Köge, sem er smáborg, og nú
síðast hjá bæjarverkfræðingi Kaup-
mannahafnarborgar. Hann hefur
unnið að ýmsum þeim framkvæmd-
um, sem telja má víst að verði aðal-
verkefnið hans hér, svo sem bygg-
ingum, gatna- og hafnargerð o. fl.
Baldur hýður Höhg-Nielsen og
frú hans velkomin hingað til bæj-
arins.
O