Baldur - 30.10.1946, Page 1
CTGEFANDI: SOSIALISTAFÉEAG ISAFJARÐAR
' XII. ÁRG. ísafjörður, 30. okt. 1946 29. tölublað.
Verzlunarjöfnuðurinn óhag
stæður um 80 milj. króna.
Nýútkomin Hagtíðindi sýna
að það sem af er þessu ári
nemur útflutningurinn 178
milj 134 þús. kr., en innflutn-
ingurinn 258 milj. 942 þús. kr.,
og er verzlunarjöfnuðurinn því
óhagstæður um 80 milj. 808
þús. kr.
Þessar tölur sýna að til full-
kominna vandræða horfir í
gj aldeyrismálum þj óðarinnar,
ef haldið verður áfram á.sömu
hraut, enda er nú svo komið,
eins og áður hefur verið skýrt
frá hér í hlaðinu, að allar er-
lendu innstæðurnar mega heita
eyddar, eða húið að ráðstafa
þeim á einhvern hátt. Tvö síð-
astliðin ár hafa þannig farið í
hreinan eyðslueyri hundruð
miljóna króna auk.andvirðis
útflutningsins á þessum tíma.
Sósíalistaflokkurinn hefur
hvað eftir annað varað við
þeirri hættu, sem af þessu staf-
ar, og reynt eftir megni að
hindra þessa óhóflegu eyðslu,
en engu fengið áorkað vegna
þess að Sjálfstæðisflokkurinn,
með fjármálaráðherra og
heildsalanna í hroddi fylking-
ar, hefur gert allt, til þess að
koma í veg fyrir allar raun-
hæfar aðgerðir i þessum mál-
um.
En þjóðin sér, að við þetta,
ástand verður ekki unað og
hið ólieilbrigða ástand inn-
flutningsverzlunarinnar og
gjaldeyrismálanna verður ekki
læknað nema með róttækum
aðgerðum.
Þing F. F. S. I. andstætt frek-
ari togarasöln úr landinn.
Tiunda þingi Farmanna- og
fiskimannasainliands Islands
lauk í Reykjavík 19. þ. m., og
liafði þá staðið 10 daga.
Þingið samþykkti ýmsar
merkar tillögur og ályktanir.
Meðal annars skoraði það á *
Alþingi og ríkisstjórn að leyfa
ekki frekari togarasölu úr
landinu, en þegar er orðið. I
greinargerð með þeirri áskor-
un er s)Tnt fram á, að 12 skip
þurfi til að fylla skarð það,
sem höggvið hefur verið í tog-
araflotann í Reykjavík und-
anfarið og verði því engin
aukning á togaraflotanum
þrátt fyrir þá viðbót, sem fyr-
irhuguð er. Þá er einnig sýnt
fram á, að sízt hafi verið of
margir togarar í Reykjavík í
stríðsbyrjun, og aukning sú,
sem nú er fyrirhuguð, sé of
lítil miðað við þann fólks-
fjölda, sem nú er>
Auk þessa samþykkti þingið
tillögur um að lögin um dán-
arbætur sjómanna og eftirlit
með skipum verði endurbætt,
undanþágur frá lögum um at-
vinnu við siglingar takmark-
aðar, lög um skráningu skipa
endurskoðuð, lög verði sett um
lærdóm hafnsögumanna, þar
sem hafnsaga er lögboðin,
rannsóknir gerðar. í sambandi
við síldveiðarnar, síldarleitar-
flugvélum fjölgað og ýmsar
fleiri.
Þingið sátu 35 fulltrúar frá
14 félögum viðsvegar um land-
ið.
Meðail á þinginu stóð hélt at-
vinnumálaráðherrá þingfull-
trúum og stjórn sambandsins
veizlu sem þakklætisvott rík-
isstjórnarinnar til þessara
samtaka fyrir þjóðholt starf
þeirra. — Veizluna sátu, auk
þingfulltrúa og stjórnar F. F.
S. I., forseti Alþýðusambands
Islands, vitamálastj óri, forseti
Fiskifélagsins, fiskimálanefnd
og framkvæmdastjóri hennar
og stjórn Landssambands út-
vegsmanna.
-------0-------
Allsherjarþing sameinuðu
þjóðanna
var sett í New York 23. þ. m.
Trumann forseti setti þingið
með hálftíma ræðu og lagði
hann höfuðáherzlu á nauðsyn
þess að friður megi haldast og
eflast í heiminum, og lýsti yfir
því, -að Randaríkin vildu
hvorki nú né nokkru sinni
styrjöld gegn neinum aðila.
Munu allar þjóðir taka undir
þessi orð forsetans og vona að
hann mæli þau af heilum huga.
Fyrir þessu þingi liggur
fjöldi mála til úrlausnar og
allir þeir, sem friði unna, vona
að því takist að leysa þau á
þann hátt að friður megi vara
í heiminum.
H eimilisófriöurinn
í Alþýðuflokknum
Það er ekki hægt að tala um
einingu andans og band friðar-
ins á kærleiksheimili Alþýðu-
flokksins um þessar mundir,
livorki hér á Isafirði né ann-
arsstaðar á landinu. Þvert á
móti logar þar nú allt í inn-
byrðisdeilum svo hatrömfnum,
að nær þvi dregur til fulls
fjandskaparv milli einstakra
manna innan flokksins. Flokk-
urinn skiptist í raun og veru í
tvær andstæðar sveitir, og
hvar sem þær koma saman,
hvort heldur er á fundum eða
í smærri hópum, lendir í
hörku rifrildi með brigslyrð-
um og skönnnum, og reynir
hvor fyrir sig að gera hinni
alla þó hölvun, sem unt er.
Því fer þó fjarri, að þessar
deilur séu nýtt fyrirbrigði inn-
an Alþýðuflokksins. Um
margra ára skeið hefur þar
verið lióð innbyrðis barátta og
flokkurinn verið skiptur í af-
stöðu til svo að segja hvers
einasta stórmáls, sem á dag-
skrá hefur verið. Þannig mætti
nefna lýðveldismálið, afstöð-
una til núverandi ríkisstjórn-
ar og mörg fleiri. I mörgum
þessum málum hefur flokkur-
inn, eða öllu heldur foringja-
klíka hans, leikið tveim skjöld-
um iheð fullu samkomulagi og
í þeirri von að geta fiskað at-
lcvæði hvernig sem allt veltist.
I allmörgum tilfellum hefur þó
verið um ákveðinn skoðana-
mun að ræða, en lang oftast
liafa deilurnar stafað af klíku-
baráttu um völdin í fiokknum.
Ástæðurnar fyrir því, að
deilurnar innan flokksins eru
víðtækari nú og rísa hærra en
nokkru sinni áður, eru aðal-
lega þær, að orsök þeirra er
ákveðinn skoðanamunur í mik-
ilsverðum málum. Má þar
fyrst nefna afstöðuna til setu-
liðsins, herverndarsamniiigs-
ins og samningsins við Randa-
ríkin. Deilum um þessi mál er
engin leið að halda innan for-
ingjaklíkunnar einnar, þau
snerta hvern einasta flokks-
mann, sem á annað borð hugs-
ar nokkurn skapaðan hlut.
En það er ekki einungis um
þessi mál, sem deilt er nú,
lieldur um það, hvort Alþýðu-
flokkurinn á að taka þátt í aft-
urhaldsstjórn undir forustu
foringjaklíku íhaldsins, eins
og nú er hjartans ósk meiri-
hluta þingmanna hans og ann-
ara foringja eða hann á að
stuðla að myndun vinstri
stjórnar, þar sem Sósíalista-
flokkurinn og yfirgnæfandi
meirihluti alþýðunnar hefði
sterk ítök.
Hér er því um að ræða bar
áttu milli þeirrar foringja-
klíku flokksins, sem vinnur að
því markvisst að gera hann
makráðan afturhaldsflokk,
fjandsamle^an öllu því, sem
nýtilegt er í stefnuskrá hans,
og hinna, sem vilja að flokk-
urinn vinni á róttækum og
sósíalistiskum grundvelli, eða
trúa því að minnsta kosti að
hægt sé að leiða hann á þann
grundvöll.
Með því, sem hér hefur verið
sagt, hefur í stuttu máli verið
reynt að slcýra pólitískt eðli
þessara deilna innan Alþýðu-
flokksins. En það er engu síð-
ur lærdómsrikt að athuga
hvernig þessar deilur eru háð-
ar, hverskonar bardagaaðferð-
ir eru viðhafðar, hvernig flátt-
skapur, ofbeldi og kúgun ráða
þar lögum og lofum, sér-
staklega af hálfu afturhalds-
klíkunnar.
Rúmsins vegna er aðeins
hægt að skýra frá þessum
deiliim hér á Isafirði, og það
aðeins í aðalatriðum. Þó verð-
ur ekki hjá því kpmist að
minnast á þau bolabrögð, sem
meirihluti þingmanná Alþýðu-
flokksins og formaður hans
beittu þá Gylfa Þ. Gíslason og
Hannibal Valdimarsson vegna
andstöðu þeirra gegn flugvall-
arsamningnum.
Hannibal Valdimarsson
skýrir sjálfur frá því i Skutli
23. þ. m. að hvorki hann né
Gylfi hafi fengið tækifæri eða
leyfi til að birta skoðanir sín-
ar í samningsmálinu í umræð-
um um það á Alþingi og ekki
einu sinni fengið prentaðar
greinargerðir með þeim hreyt-
ingatillögum er þeir fluttu,
hvað þá að mæla einu orði fyr-
ir þeim eða skýra þær. „Þess
vegna var það“, segir Hanni-
hal orðrétt, „að við Gylfi Þ.
Gíslason fórum þess á leit við
%