Baldur - 23.11.1946, Blaðsíða 2

2
B A L D U R
lands og fullu frelsi, að láta
aldrei einn stein, hvorki í
fjöru né fjalli, eyju né útsker
í hendur erlends ríkis. — Það
sem illu heilli var látið af
höndum fyrir skömmu verður
að heimta aftur. Ég vonast til
þess að þið viljið öll vinna aA
því að eyjuna okkar hindi
aldrei önnur bönd en bláfótur
Ægis við klettótta strönd“.
Og að lokum fluttu gestir
hinna íslenzku stéttarsamtaka
kveðjur frá þeim samtökum,
sem þeir voru fulltrúar fyrir.
Þá var gengið til venjulegra
þingstarfa og tekin fyrir kjör-
bréf fulltrúa. Guðmundur Vig-
fússon hafði framsögu fyrir
kj örbréfanefnd.
Alls voru mættir á þinginu
230 fulltrúar, þar af 223 frá
gömlum félögum og 7 frá fé-
lögum, sem gengið höfðu í sam-
bandið frá síðasta þingi þess.
Kjörbréfin voru öll samþykkt
einróma.
Framsóknardeilan.
Auk þeirra kjörbréfa, sem'
hér hefur verið skýrt frá,
höfðu einnig borist kjör-
hréf frá Verkakvennafélaginu
Framsókri í Reykjavík. Þetta
félag hefur að undanförnu
valdið deilum innan sambands-
ins og heldur kosið að vera ut-
an við það fra síðustu áramót-
um en hlíta lögum þess og
samþykktum.
Saga þessa deílumáls er í fá-
um ox-ðum þessi: Arið 1932 var
þvottakvennafélagið Freyja
stofnað fyrir forgöngu Jó-
liönnu Egilsdóttur formanns
Framsóknar. Sex árum síðar
er Freyja rekin úr samhand-
inu, vegna þess að hún var á
móti þáverandi samhands-
stjórn, bæði með því að bei’j-
ast gegn vinnulöggjöfiníii og
fyrir því að skipulagi sam-
bandsins yi’ði hreytt í það horf
sem nú er, þ. e. að flokksleg
yfirráð Alþýðuflokksins yrðu
afnumin.
Samningsi-éttur Freyju var
fenginn Framsókn, og átti Har-
aldur Guðmundsson, sem þá
var ráðherra Alþýðuflokksins,
drýgstan þátt í því að samið
var við Framsókn eftir að
Freyja hafði verið rekin. Ár-
ið 1942 er Freyja tekin í sam-
bandið aftur. Sambandsstjórn
reynir þá að koma á samkomu-
lagi milli félaganna um að
Freyja fái rétt sinn aftur. En
þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir
í fjögur ár, tekst það eklci. —
Framsókn . þverskallast og
gengur jafnvel svo langt, að
falsa sáttatillögu sambands-
stjói’nar við atkvæðagreiðslu í
félaginu, og hefxxr því, sam-
kvænxt ákvörðun samlxands-
stjórnar, verið utan samhands-
ins frá s. 1. áramótum.
Ut af þessu máli Framsókn-
ar xirðxi harðar deilur á jring-
inu. Meiri hluti kjörbréfa
nefndar lagði til að kjörþréf
félagsins yrðu afgreidd með
skýrslu sambandsstjónxar, þar
sem þetta mál heyrði undir
þann lið, en minnihlutinn
(kratarnir) vildi láta afgreiða
þau með öðrum kjörbréfum.
Tillaga meirihlutans var sanx-
þykkt nxeð 131 atkv. gegn 81.
Siðan kaus þingið 6 manna
nefnd, til þess að koma á sátt-
unx í þessu nxáli. Urðu niður-
stöður af starfi nefndarinnar
þær, að sættir tókust á eftirfar-
andi grundvelli í aðalatriðum:
1. Framsókn skal afhenda
Fx-eyjxi þá sanxixinga, sem gerð-
ir liafa verið í stai’fsgi’ein
Fi-eyju, jafnótt og þeir ganga
úr gildi.
2. Konur þær, seixx nú eru í
félögunxim, mega lialda áfraixx
að vei’a í þeim, og þurfa ekki
að skipta unx eftir starfsgrein-
unx, en þær, seixx ganga í fé-
lögiix hér eftir, skulu teknar í
það félagið, senx þeinx saixx-
kvænxt starfsgrcin þeirra her
að vei-a í. Bæði félögiix verði i
Alþýðusanxbandi Islands.
Unx þessar sáttatillögur vai’ð
algert saxixkonxulag í 6 manna-
nefndinni, en þegttr til at-
kvæðagreiðslu konx uixx nxálið
á þirigfundi, lögðu kratarnir,
þar á nxeðal Haixixibal Valdi-
marsson, senx sæti álti í nefnd-
inni, til að Framsókn fengi
þegar i stað full réttindi á þing-
inu. Þetta var vitaxilega engin
leið að sanxþykkja, ]iar senx fé-
lögixx sjálf lilutu að hafa úr-
slitaoi’ðið í þessu xxxáli og sætt-
in var ekki gengiix í gildi fyrr
en þau lxöfðu samþykkt hana
á fundi hvort hjá sér. Þessi til-
laga kratanna var því felld
nxeð yfii-gnæfandi íxxeirihluta
atkvæða, en sáttatillögurnar
samþykktar íxxeð öllunx
greiddum atkvæðum gegn ör-
fáxuxx.
Skýrsla sambandsstjórnar.
Ilér er livorki rúm til að
rekja skýrslu saixxhandsstj órix-
ar né slcýra frá umræðunx unx
hana. Kratarnir reyndu að
halda uppi gagnríni en tókst
óhönduglega og gerðu jTiiist að
halda uppi málþófi, lxóta klofn-
ingi, eða spilla fyrir franxgangi
og lausn þeirra íxxála er þingið
hafði til úrlausnar, eins og
framkoma þeiirra í deilumáli
vei’kakvennaf élagsins Fraxxx-
sóknar best sýxxdi.
Uixxræðunx uxxx skýrsluna
laulc nxeð því að þingið sanx-
þyldcti íxxeð 122 atkv. gegn 50
að lýsa trausti sínu á stöi’fum
og stefnu sambandsstj órnar og
kvatti til að lialda áfraixx á
söixxxi braxxt.
Þáttur Hannibals.
Eins og nxarga íxiun rcka
minni til hafði Hannibal Valdi-
marsson forustu fyrir kratalið-
iixxi á sambandsþinginu 1944.
Á þessu þingi dfó haixn sig
heldur nxeii’a í hlé. Þó var
franxkoixia lians á því þannig,
að hann rak vitandi eða óaf-
vitandi erindi liægri-kratanna,
reyndi t. d. á lúalegan hátt að
spilla því samlconxulagi í
Framsóknardeilunni, senx liann
hafði þó sjálfur verið íxxeð að
sanxþykkja í nefnd um íxxálið,
og vai’ð sér til skanxmar bæði
í því nxáli og fleirum. Sýndi
öll fx’amkoma lians á þinginu,
að hin svo kallaða „barátta“
lians gegn afturhaldsöflunx Al-
þýðuflokksins er gaspur eitt,
enda sýna fréttir þær, sem hor-
ist hafa af þingi Alþýðuflokks-
ins, að „vinstrimennirnir“ í
flokknum lxafa algei’lega beygt
sig undir vilja landsölxiixxann-
amxa og hægri lcratanna.
Kosning sambandsstjórnar.
Á lokadegi þingsins fór
fram kosning nxiðstj órnar
sambandsins. Hei’ixiann Guð-
nxundsson var endurkosinn foi’-
seti nxeð 140 atkv. Sigurður Öl-
afsson lxlaut 65 atkvæði. Að
„ forsetakosningu lokinni lýstxx
kratarnir þvi yfir,aðþeirtækjxi
ekki þátt í kosningu anxxara
miðst j órnarmanna, og voi’u
þeir, senx eftir var að kjósa,
kosnir í einu hljóði, eix þeir
voru:
Stefán ögmundsson varafoi’-
seti, Björn Bjai’nason ritari,
Jón Rafnsson, Kristinn Ág. Ei-
ríksson, Guðgeir Jónsson, Boi’g-
þór Sigfússon og Bjarni Er-
lcndsson, háðir í Hafnai’firði.
Erlendu fulltrúarnir leystir
út með gjöfum.
Meðan á þinginu stóð sátu
Ujúskapur.
Þann l(i. þ. m. voru af sóknar-
presti gefin saman í lijónaband
ungfrú Guðrún Þórðardóttir og
Guðmundur L. Þ. Guðinundsson
liúsgagnasmiður, Isafirði, og ung-
frú Fanney Halldórsdóttir og Marí-
as B. Kristjánsson sjómaður, Isa-
firði.
BALDUR
(Vikublað)
Árgangur kostar 10 krónur.
Gjalddagi 1. júlí.
Ritstjóri og ábyrgðarm.:
Halldór Ólafsson frá Gjögri.
Ritstjórn og afgreiðsla:
Smiðjugötu 13.
Sími 80. — Pósthólf 124.
lands að Bpssastöðum og'.aðra
lxjá atvinnumálaráðherra á
fulltrúar veizlu hjá forseta Is-
Hótel Boi’g. Þá var erlendu
fulltrúununx haldið veglegt og
skennxxtilegt skilnaðai’samsæti
og hverjuxxx þeirra afhentur að
gjöf útskorinn askur úr ís-
leixzku hirki.
Tillögur og ályktanir.
Eins og fyrr er sagt sam-
þykkti þingið fjölda íxxai’gar og
merkar tillögur og ályktanir i
iixálefnunx verkalýðsins. Rúms-
ins vegna er ekki hægt að
skýra frá þeiixx hér, en það íxxá
hiklaust fullyi-ða að þetta þing
er eitt hið merkasta, senx Al-
þýðusanxhand Islands hefur
háð. Sambandið hefur aldrei
verið sterkara en nú, einingin
aldrei verið íxxeiri og fjárhagur
þess aldrei verið jafn góður.
Alþýðusaixibandið liefur með
starfi sínu sýnt að það er ekki
aðeiixs baráttutæki verkalýðs-
ins í hagsmunabaráttu haixs
heldur útvörður allrar þjóðai’-
innar í meriningar- og sjálf-
stæðisbaráttu hennar.
Dánardægur.
Þorkatla Elíasdóttir andaðist liér
á Ellíheimilinu 18. þ. m., rúmlega
hálf níræð að aldri.
Ágúst Sigurðsson, Hafnarstræti
33 hér í bænum ándaðist eftir
langvarandi veikindi 22. 1). m. —
Hann var nýfluttur hingað til bæj-
arins úr Álftafirði.
Alyktun 19. þings Alþýðu-
sambands Islands um
sj álfstæðismálið.
„19. þing Alþýðusambands Islands lýsir yfir fullkomnu sam-
þgkki sínu á stefnu og starfi Alþgðusambandsins í baráttu þess
fgrir verndun sjátfstæðis þjóðarinnar gegn þeim öflum, sem
unnið hafa að því að skerða íslenzlt landsréttindi með afliend-
hendingu hernaðarbækistöðvar Bandaríkjum Norður-Ameríku
til handa. Þrátt fgrir það, þótt eigi tækist að liindra samþgkkt
hins svokallaða flugvallarsamnings né heldur fá hann lagðan
undir dóm þjóðarinnar telur þingið, að Alþgðusambandið hafi
rækt dgggilega það hlutverk sitt að vera forvörður íslenzkrar
alþgðu og þjóðarinnar allrar í sjálfstæðismálum hennar.
Um leið og þingið vítir afstöðu þeirra þingmanna, sem úrðu
til þess að samþgkkja samninginn við Bandaríkin, heitir það
á væntanlega miðstjórn Alþgðusambands lslands og alla sam-
bandsmeðlimi að vera á verði gegn frekari ásælni erlendra
ríkja og fglgjast vel með því, að hinn svokallaði flugvallar-
samningur verði ekki misnotaður gegn íslenzku þjóðinni og að
hann verði ekki framlengdur að liðnu samningstímabili“.
Alyktun þessi var sanxþykkt á nýafstöðnu Alþýðusanxbaxxds-
þingi. Greiddu 136 fulltrúar nxeð 11664 atlcv. á bak við sig henni
atkvæði, en 42 fulltrúar nxeð 3829 atkv á hak við sig voru á
íxxóti.