Baldur - 06.07.1950, Blaðsíða 1
XVI. ÁRG.
ísafjörður, 6. júlí 1950.
Þing Alþýðusambands Vestí'jarða samþykkir:
Kaupgjald hækki í sam-
ræmi við verðlag.
Þann 27. og 28. júní s.l. var
haldið hér á Isafirði 11. J)ing
Alþýðusabands Vestí'jarða.
Þingið samþj'kkti allmargar
tillögur og ályktanir, þar á
meðal þá, sem hér fer á eftir,
og vafalaust er þeirra merluist.
Tillagan er svohljóðandi:
„Vegna hinnar óheyrilegu oy
síuaxandi dýrtíðar af völdum
gengislækkunarinnar, sam-
þykkir 11. þing Alþýðusam-
bands Vestfjarða, haldið á Isa-
firði 27. og 28. júní 1050, að
fcla sambandsstjórn að sjá
um, að skráð verði mánaðar-
lega verðlag allra helztu nauð-
synjavara og annars fram-
færslukostnaðar á sambands-
svæðinu. Og verði þannig fund-
inn framfærs'iukostnaður með-
ulf jölskyldu.
Á grundvelli þessarar verð-
skráningar byggi svo alþýðu-
samtökin á Vcstfjörðum bar-
áttu sína í kaupgjaldsmálum,
með það mark fyrir augum að
kaupgjaldið hækki ávallt um
jafnmarga hundraðs hluta og
verðlag hefur hækkað, næsla
mánuð á undan.
Að fengnum umboðum frá
verkalýðsfélögunum á sam-
bandssvæðinu, auglh'/si Alþýðu-
samband Vestfjarða svo taxta
um þær kaupgjaldsbreytingar,
sem af þessu leiða.
Tillaga þessi skýtur mjög
skökku við þá ákvörðun al-
þýðusambandsstj órnar, að
aðhafast ekkert í kaupgjalds-
málum. Af henni verður ekki
annað séð, en að Alþýðusam-
band Vestfjarða ætli að virða
að vcttugi boðskap stjórnar A.
S.I. og fella mjög bráðlega úr
gildi nýgerða samþykkt um
1,095% kauphækkun, en
hækka í þess stað kaupgjald
mánaðarlega í samræmi við
ha’kkun verðlags.
Hér er um mjög merkilega
og róttæka ákvörðun að ræða.
Hún er yfirlýsing um, að A.S.
V. hefur ákveðið að hafa að
engu það ákvæði gengislækk-
unarlaganna, að verkalýðsfé-
lög, sem hækka kaup sitt um-
fram kr. 9 í almennri dag-
vinnu, missi rétt til vísitölu-
uppbótar, því allir vita að
verðlag hefur hækkað meira
en því nemur, þó að vísitölu-
uppbót komi í ofanálag.
Hér skal éngu um það spáð,
hvað verðlag og framfærslu-
kostnaður hel'ur hækkað. Hag-
fræðingar telja, að með geng-
islækkuninni hal’i kaupgjald
lækkað um 15—20%, og ætti
það því að hækka um sama
hundraðshluta.
Við vitum öll að fjölda marg-
ar vörutegundir liafa stór-
hyekkað í verði. T.d. hefur verð
á kaffi meira en þrefaldast,
sykur út í kaffið kostar nú tæp-
lega 80% meira en fyrir geng-
islækkun og moli með því
73% meira. Það er nú rúmlega
52% dýrara að borða jafn-
algengan mat og hafragraUt en
fyrir gengislækkunina í vetur,
og rúml. 83% dýrara en fyr-
ir gengislækkunina í haust.
Þannig mætti lengi telja.
Það verður áreiðanlega erfitt
fyrir Alþýðusamband Vest-
fjarða að framkvæma Jiessa til
lögu þvert ofan í ákvæði geng-
islækkunarlaganna og í and-
stöðu við ríkisstjórn, atvinnu-
rekendur og stjórn A.S.I., sem
ákveðið hefur að gera ekkert
í kaupgjaldsmálum. Til þess
])arf ekki aðeins einlniga sam-
tök verkafólks á Vestfjörðum,
heldur um land alt, og þá ekki
síst öfluga stjórn landssamtaka
verkalýðsins. Þeir fulltrúar,
sem þessa tillögu samþykktu,
hljóta því að vinna að því hver
í sínu félagi, að þing A.S.I. í
haust verði þannig skipað, að
þar verði kosin sambands-
stjórn, sem hefur bæði vilja og
dugnað til að veita verkafólki
á Vestfjörðum stuðning til að
framkvæma þessa ákvörðun.
Geri þeir það ekki, er tillagan
einskis vert orðagjálfur.
Margar fleiri tillögur voru
samþ., á þinginu, meðal þeirra
má nefna, kröfu um að hlutar-
trj'ggingarsj óðir taki til starfa
nú þegar, aukið öryggiseftirlit
í hraðfrystihúsum, áskorun mn
auknar aðgerðir í rafmagns-
málum Vestfjarða, tillaga um
lagfæringar á framkvæmd
14. tölublað.
S VIK
Alþýðusam
„Enginn bað þig
orð til hneigja“.
Ríkisstjórn Islands hefur
lýst yfir samþykki sinu með
aðgerðum öryggisráðsins í
Kóreumálinu, en segist af
skil j anlegum ástæðum
hvorki geta veitt hernaðar-
hjálp né fjárstyrk.
„Enginn bað þig orð til
hneigja, illur þræll þú mátt-
ir þcgja“.
bandsstjórnar.
Hún getur ekki sagt „HVORT NÉ HVENÆR telja
verður heppilegast að hafnar verði aðgerðir í kaupgjalds-
máhmum“. Semur við ríkisstjórnina um „að lmýja fram
vinsamlegHi 1‘ramkvæmd gengislaganna“!!
1 síðasta blaði var sagt frá
þcirri ákvörðun alþýðusam-
bandsstjórnar að hækka
lægstu kj arasamninga innan
sambandsins upp í 9 kr. á klst.
í dagvinnu, og notlæra sér
þannig ákvæði gengislækkun-
arlaganna, en þar er þessi
hækkun leyfð án þess réttur til
vísitöluuppbótar skerðist.
Nú helur alþýðusambands-
stjórn látið nýjan boðskap frá
sér fara í bréli, sem er svar
við margítrekuðum kröfum og
fyrirspurnum stærstu verka-
lýðsfélaganna um fyrirætlanir
hennar í kaupgjaldsmálum.
I bréfinu lýsir sambands-
stjórn því sem hel/ta hlutverki
sinu „að knýja fram vinsam-
legri framkvæmd gengislag-
anna“. Hún segist enn ekki
telja tímabært að hefjast
handa um róttækar aðgerðir,
en álílur, að í þess stað heri
enn „að bíða og sjá hverju
fram vindur um framkvæmd
og áhrif gengislaganna, svo og
láta betur koma í Ijós aðgerð-
ir ríkisvaldsins, er áhrif hafa á
afkomumöguleika almenn-
ings“U Þá segist hún ekki geta
um það sagt, „HVORT NÉ
IIVENÆR telja verður heppi-
legast að hafnar verði aðgerðir
í kaupgjaldsmúlunum“.
Af bréfinu er ljóst, að al-
þýðusambandsstjórn ætlar að
virða að vettugi þær gagnráð-
stafanir, sem verkalýðsráð-
stefnan fól henni að fram-
kvæma, en semur í þess stað
við ríkisstjórnina um að
hindra allar aðgerðir verka-
lýðssamtakanna gegn afleiðing
um gengislækkunarinnar.
Þessi svik voru fyrirfram á-
kvein, það sést á því, að sam-
varðandi verðlags-, skömmtun-
ar-, innfluttnings og húsnæðis-
mál og ýmsar fleiri.
Þingið sátu fulltrúar frá
flestum félögum á sambands-
svæðinu.
bandsstjórn lagðist gegn þeirri
tillögu sameiningarmanna á
verkalýðsráðstefnunni, að kosin
skyldi nefnd, skipuð fulltrúum
f j órðungssambandanna og
fulltrúaráðanna í Reykjavík
og Hafnarfirði, til þess að
vinna með sambandsstjórn að
famkvæmd þeirra samþykkta,
scm þar voru gerðar.
II.
Margir verkamenn, sem ekki
hafa fyrir brýnustu nauðsynj-
um með stöðugri vinnu hvað
þá í atvinnuleysi, spyrja nú:
Hvað er hægt að gera og hvað
verður gert?
Svarið við þeirri spurningu
er það, að ekkert verður gert
og ekkert er hægt að gera
nema verkalýðssamtökin séu
algerlega einhuga um aðgerðir.
Því miður er ekki um slíka ein-
ingu að ræða, þar sem stjóm
A.S.l. og nokkur félög, sem
hcnni fylgja, hafa skorist svo
eftirminnilega úr leik. Einstök
félög geta ekkert aðhafst,
hversu fjölmcnn og sterk sem
þau eru.
En vei’kalýðssamtökin geta
hreytt þessu ófremdarástandi
með því að ,losa sig við þá
leppa afturhaldsins, sem nú
stjórna Alþýðusambandi Is-
lands. Þessvegna varðar miklu
að á þing A.S.Í. í haust verði
enginn gengislækkunarmaður
kosinn fulltrúi, og þess gætt,
að þangað verði eingöngu
kosnir fulltrúar, sem vinna að
eftirfarandi:
Einingu verkalýðsins um allt
larnl gegn gengislækkunaflög-
unum.
Stefnubreytingu í efnahags-
málum þjóðarinnar á grund-
velli samþykkta verkalýðsráð-
stefnunnar í vetur.
Kosningu sambandsstjórnar,
sem sameinar krafta verka-
lýðshreyfingarinnar og hægt er
að treysta til að lieyja baráttu
gegn gengislækkunarlögunum
og afleiðingum þeirra.
4