Baldur - 13.07.1950, Qupperneq 1

Hóta
kjarnorkustríði
r

Svon'efnd Evrópunefnd,
einkafyrirtæki verstu aftur-
haldsfauska Vestur-Evrópu,
hefur opinberlega kvatt til
Þjóðin krefst afnáms útflutn-
ingseinokunarinnar.
i.
EITT HÖFUÐSKILYRÐIÐ
lyrir elnahagslegri velferð Is-
lendinga, er að þeir geti ætíð
og örugglega selt útflutnings-
vörur sínar.
Það hlýtur því að vera veiga-
mesta verkefni hverrar ríkis-
stjórnar og annara, sem við ut-
anríkisviðskipti fást, að útvega
sem bezta markaði fyrir is-
lenzkar vörur og gera við-
skiptasanminga við sem l'lest
lönd, án tillits lit annara sjón-
armiða en viðskiptahagsmun-
anna einna.
Á síðari árum hafa íslenzk
stjórnarvöld, að því er bezt
verður séð, vitandi vits van-
rækt þessa sjálfsögðu skyldu
og beinlínis unnið að því að
gera íslenzkar útflutningsvör-
ur óseljanlegar. Islenzk utan-
ríkisverzlun er nú algerlega
einokuð bæði með þátttöku Is-
lands í Marshall-samningnum
og af íslenzkum heildsölum, ó-
gapa yfir þcim gjaldeyri, sem
íslenzk alþýða og útvegsmenn
afla.
Afleiðingar Marshallfjötr-
anna fvrir Islendinga eru þeg-
ar komnar í ljós, en þær eiga
eftir að verða enn áþreifan-
legri og örlagaríkari, saman-
her það, að í skýrslu utanríkis-
ráðuneytisins í Washington um
Marshalláætlunina er beinlínis
sagt, að eftir 1950 verði aðal-
útflutningsvara Islendinga ó-
seljanteg í öllum þátttökuríkj-
um Marshall-samniugsins.
(Huggulegur hoðskapur það).
II.
MEÐ INNLENDU eiuokun-
inni eru Islendingum allar
hjargir bannaðar í afurðasölu-
málum. Utanríkisverzlunin er
reirð í einokunarfjötra rikis-
valdsins og heildsalanna, og
landsmenn fá ekki að selja
framleiðslu sína þótt þcir gætu.
Viðskiptamóral þessarar einok
unarkliku lýsir Ólafur Jónsson,
framkvæmdastjóri á þessa leið
i Morgunblaðinu 9. júní s.l.:
„hlenzku fyrirtæki mun
hafa uerið neitað um innfluln-
ingsleyfi á sokkum frá Tékkór-
slóvakíu (sennilega vegna þess
hve (lýrir þeir voru!) en öðru
[rma lcyft að flytja inn sömn
tcgund af sokkum frá Bret-
landi á ca. 25% hærra verði en
hefðu þeir verið keyptir beint
frii Tékkóslóvakíu, þar sem
þeir eru framleiddir.
Þetta mun því miður ekki
vera einsdæmi um vörur, sem
fluttar eru inn frá Bretlandi og
Danmörku (sérslaklega), en
framleiddar í þeim löndum,
sem við höfum clearingsamn-
inga við“.
i
III.
SÓSlALISTAR HAFA hvað
cftir annað bent á úrræði til að
losa útflutningsverzlunina úr
erlendum og innlendum einok-
unarfjötrum og tryggja sölu ís-
lenzkra afurða, m.a. með því
að gera viðskiptasamninga til
margra ára við þau ríki, sem
hafa skipulagt þjóðarbúskap
sinn, (dns og Sovétríkin og al-
þýðulýðveldi Suð-austur-
Evrópu. Slíka samninga hafa
margar þjóðir gert, t.d. gerðu
Finnland og Sovétríkin nýlega
með sér 300 milj. dollara við-
skiptasamning, sem gildir i 5
ár og tryggir 40 000 finnskum
verkamönnum - atvinnu. En
þrátt fyrir það öryggi, sem slik
ir samningar skapa, hafa allar
tillögur sósíalista í þessa átt
verið tafarlaust feldar og sömu
óheillastefnu i markaðsmálum
haldið áfram.
A Alþingi í vor flutti Einar
ölgeirsson þá breytingartillögu
við frumvarp framsóknar-
manna um breyting á lögum
um Fjárhagsráð, að eftir 1.
júní í ár skuli frjálst að flytja
út, bjóða til sölu og selja ís-
lenzkar afurðir með þeim tak-
mörkunum einurn sem fyrir
mælir í öðrum lögum um skil
gjaldeyris o.fl. Þó skal leitað
leyi’is ríkisstj órnarinnar um
sölu til þeirra landa sem hcild-
arsamningar eru við um við-
skipti.
Sé eigi selt fyrir frjálsan
gjaldeyri skal útflyljanda
heimilt að flytja inn vörur,
sem ekki eru bannaðar eða
ríkiseinkasala á, enda skal
veita innflutningsleyfi fyrir
slíkurn vörum og verðleggja
þær eftir venjulegum reglum
og framkvæmt fullkomið gjald
eyriseftirlit.
I samræmi við þetta skal rík
isstjórnin i upphafi hvers árs
gefa út lista um þær vörur sem
innflutningur cr algerlega
bannaður á .
Þessi tillaga Einars hlaut
ekki samþykki Alþingis, þing-
menn Sj álfstæðisflokksins,
talsmenn frjálsrar samkeppni
og einstaldingsfrelsis, hjálpuðu
til ])ess.
En hún nýtur stuðnings
fjölda manna í öllum flokkum
og starfsgreinum. Glöggt dæmi
])ess er samþykkt aðalfundar
Sölumiðstöðvar hraðfrystihús-
anna í sumar, þar sem stjórn
sölumiðstöðvarinnar er falið
„að vinna ötullega að ])ví
við ríkisstjórnina og fjár-
Framhald á 4. síðu.
I fyrradag kom togarinn
Jón Þorláksson frá Reykjavík
hingað með um 250 tonn af
saltfiski, sem skipað er hér á
land og Kaupfélag Isfirðinga
tekur til verkunar.
Þetta er fjórði aðkomutogar-
inn, sem kaupfélagið tekur
fisk af til verkunar í vor og
sumar. En nú mun vera farið
að sneiðast um húsnæði hjá því
og önnur skilyrði til frekari
fiskmóttöku.
Hinsvegar er líklegt að fleiri
logarar kæmu hingað með afla
sinn og legðu hann upp hér, ef
skilyrði væru betri til móttöku.
Mætti, með því að bæta þau
skilyrði, auka mjög atvinnu i
bænum, ekki síst ef hægt væri
að fullverka fiskinu til útflutn-
ings.
Hér í blaðinu hefur áður
verið minnst á nauðsyn ])ess
])ess, að kjarnorkusprengj-
unni sé beitt gegn friðrofum
og lagt til að Sameinuðu-
þjóðirnar heimili notkun
])essa ægilega morðtækis.
Einnig hefur formaður öld-
ungadeildar Bandaríkja-
þings nýlega liótað hinu
sama og sagl í því sam-
bandi: „Ef styrjöldin breið-
ist út, höfum við önnur ráð
til árásar og varnar, sem
ekki hefur verið beitt til
þessa“.
1 dag birti útvarpið þá
frétt, að á Bandaríkjaþingi
hafi demokrataþingmaður
krafist þess að kjarnorku-
sprengju verði varpað á
Norður-Kóreu, ef hersveitir
hennar verða ekki að viku
liðinni komnar norður fyrir
38. breiddargráðu. Þingmað-
urinn sagði í þessu sam-
bandi, að Bandaríkjamenn
berðust með aðra hendina í
vasanum, meðan þeir beita
ekki kjarnorkusprengju.
Kröfu hans var ákaft fagn
að af þingheimi.
Annar þingmaður krafð-
ist, að stjórnmálasambandi
við Sovétríkin vær{ slitið.
að koma hér upp fiskþurrkun-
arstöð. Mælir allt með því, að
bærinn byggi þá stöð og starf-
ræki, taki til verkunar fyrir
ákveðið gjald þann fsk, sem
hingað kemur, en eigendur
hafi bæði ágóða og tap af sölu
hans. Með þessu innist það, að
atvinna ykist í bænum, bæjar-
sjóður kæmi til með að hafa
tekjur af stöðinni og útgerðar-
menn þyrftu ekki að selja fisk.
sinn óverkaðan sér til mikils
tjóns. .
Eins og hag útgerðarfélag-
anna í bænum er nú komið, er
með öllu óhugsandi að þau
geti byggt slíka stöð. Aftur á
móti hefur bærinn, þrátt fyrir
ei'fiðan hag, mun betri aðstæð-
ur til þess, vitanlega með að-
stoð ríkisvaldsins og lánstofn-
ana.
Hér vantar fiskverkunarstöð.
j