Baldur - 26.10.1950, Blaðsíða 1
iJILdll
XVI. ÁRG.
ísafjörður, 26. október 1950.
19. tölublað.
Togaraverkfallið.
Fyrsta miðlunartillagan.
Togaraverkfallið hefur nú
staðið i 118 daga. Á því tima-
bili hafa þrjár miðlunartillög-
ur til lausnar deilunni komið
fram.
Þá fyrstu þeirra flutti sátta-
nefndin í deilunni, þegar verk-
fallið hafði staðið 79 daga. I
henni var að engu leyti gengið
til móts við sjómenn um raun-
verulegar kj arabætur, krafa
þeirra um 12 stunda hvíldar-
tíma, jafnt á ísfisk- og saltfisk-
veiðum, að engu höfð, ísfisk-
kjörin engu betri en eftir
gömlu samningunum, en salt-
fiskkjörin ofurlítið skárri, en
hins vegar engin kjarabót frá
því, sem greitt mun hafa verið
síðast á saltfiskveiðum. Tillaga
þessi var kolfelld, bæði af sjó-
mönnum og togaraeigendum.
Þess má geta í sambandi við
þessa fyrstu miðlunartillögti,
að stjórn Sjómannafélags
Reykjavíkur lýsti yfir híutleijsi
gagnvart henni.
Einhugur sjómanna.
Svik krata.
Næsta tilraun er gerð um
mánuði siðar, þá kemur fram
ný miðlunartillaga,. sem er í
engu betri en sú fyrri. Sú til-
laga er þó ekki borin undir
togarasjómenn við allsherjar-
atkvæðagreiðslu, heldur bregð-
ur nú svo kynlega við að stjórn
Sj ómannafélags Reykj avíkur
boðar til fundar i félaginu, en
til þess hafði hún ekki fengist
áður, þrátt fyrir itrekaðar á-
skoranir. Á þeim fundi er sjó-
mönnum sagt undan og ofan af
um tillöguna, en farið fram á
að stjórn sjómannafélagsins
fái fullt umboð til að semja á
grundvelli hennar. Fram á
sama er farið í Hafnarfirði,
Keflavík og á Akranesi. I
Reykjavík, Hafnarfirði og
Keflavík neita sjómenn með
yfirgnæfandi meirihluta að
veita þetta umboð, en á Akra-
nesi tekst að fá það samþykkt
með þeim afleiðingum, að þar
er samið upp á smánarkjör
miðlunartillögunnar og þannig
vegið aftan að heildarsamtök-
um sjómanna. Talið er full-
sannað að stjórn Sjómannafé-
lags Reykjavíkur hafi staðið
þar á bak við.
Formaður Sjómannafél. fs-
firðinga hótar gerðardómi.
Hér á Isafirði var talsvert
annar háttur hafður á um af-
greiðslu annarrar miðlunartil-
lögunnar. Hásetar á ísborg
voru boðaðir á fund. Formaður
Sjómannafélagsins, Jón H.
Guðmundsson, skýrði fyrir
þeim í hverju þessi miðlunar-
tillaga væri frábrugðin hinni
fyrri. Urðu síðan allmiklar um-
ræður um málið. Sjómenn
stóðu einlmga gegn tillögunni,
enda höfðu þeir enga aðstöðu
til að kynna sér hana, þar sem
formaður hafði ekki aðrar upp
lýsingar í höndum en það,
sem liann hafði skrifað niður
cftir símtali við Torfa Hjartar-
son, sáttasemjara ríkisins. For-
maður lagði aftur á móti kapp
á að tillagan yrði samþykkt,
hótaði sjómönnum gerðardómi
að öðrum kosti og að hún
skyldi samþykkt þótt síðar
yrði. Þessi liamagangur og hót-
un formanns liafði þó engin á-
hrif á sjómenn, þeir feldu til-
löguna með 17 samhljóða at-
kvæðum, en 6 sátu lijá.
Þriðja og síðasta miðlunar-
tillagan var lögð fram 23. þ.m.
Bakvið hana standa þeir Ólaf-
ur Thors og Emil Jónsson. Sú
tillaga er í engu, sem máli
skiptir, frábrugðin hinum
fyrri. T.d. er þar ekki gengið
að aðalkröfu sjómanna um 12
stunda hvíld á öllum veiðum,
ekki einu sinni á saltfiskveið-
um, nema fyrirhugað sé að
leggja aflan upp í íslenzkri
höfn, fari t.d. togari i lengri
veiðiför og sigli með afla sinn
til erlendrar hafnar, lielst 16
stunda þrældómurinn áfram.
Hvað kaupkjör snertir er miðl-
unartillaga þessi heldur ekkert
betri en hin fyrri nema síður
sé.
Dularfullt fundarboð.
Endurteknar hótanir.
S.l. þriðjudag fá hásetar á
Isborg enn eitt fundarboð. Ekki
vissu þeir þó með vissu hver
fundinn boðaði, héldu sumir að
það væri formaður, en aðrir
stjórn Isfirðings h.f., þar sem
fundurinn var boðaður á skrif-
stofu félagsins. Þegar á fund-
inn kom reyndist hvorugur þessi
aðili fundarboðandi, heldur
einn háseti á Isborg, eftir því
sem næst varð komist. Tilefni
fundarins var tillaga, sem
hann flutti um að samið væti
við Isfirðing h.f. upp á væntan-
leg kjör. Er hann hafði talað
fyrir tillögunni gáfu félagar
hans á Isborg honum rækilega
hirtingu og gengu siðan i ein-
um lióp af fundi. Á þessum
fundi voru einnig mættir for-
maður sjómannafélagsins og
nokkrir menn úr trúnaðarráði
félagsins. Sótti formaður fast
að miðlunartillaga Emils og
Ólafs Thors yrði samþykkt við
væntanlega allsherj aratkvæða-
greiðslu, sem fer fram í dag,
og ítrekaði fyrri hótanir.
Þessi hótun formanns
mun engin áhrif hafa. Hásetar
á Isborg standa einhuga gegn
Framhald á 3. síðu.
Hverra sigri fagnar
Morgunblaðið ?
Morgunblaðið gat þess ný-
lega, að tveimur foringjum
Óðins, félags íhaldsverka-
manna í Reykjavík, bæri
piest að þakka þann sigur,
sem náðst hefur í alþýðu-
sambandskosningunum.
Jafnframt hafði það eftir
þessurn mönnum, að kosn-
ingasamvinnan við krata-
foringjana hefðj verið ágæt
og bæri engu síður að þakka
þeim árangurinn.
Er ekki ástæða fyrir verka-
fólk að staldra við og atliuga
þessi ummæli aðalblaðs at-
vinnurekenda. Blaðið þaltk-
ar sínum mönnum sigursæla
baráttu, og þeir aftur krata-
foringjunum góða samvinnu
og þeirra þátt í að þessi sig-
ur vannst. En hverjir unnu
þennan sigur?
Voru það alþýðusamtökin,
sem frá upphafi vega liafa
átt í höggi við íhald, atvinnu
rekendur og Morgunblaðið
og eiga það ekki sízt nú, eða
voru það atvinnurekendur?
Getur hugsast að blað íhalds
ins sé að fagna og þakka
sigur hinna fyrrnefndu?
Verkafólk hefði gott af að
íhuga þessar spurningar og
finna svar við þeim.
Atvinnuleysisskráning.
Fjörutíu og sex einhleypingar og 59 fjölskyldufeður
með 117 börn á framfæri sínu höfðu frá áramótum til 30.
september s.l. kr. 8.000,00 í tekjur að meðaltali.
Dagana 12.—21. þ.m. fór fram almenn atvinnuleysis-
skráning hér á Ísafirði á skrifstofu bæjarsjóðs. Alls létu
skrá sig 105 menn. Af þeim eru 46 einhleypir, 59 kvæntir
með 117 börn á framfæri sínu. Meðal tekjur hinna skráðu
eru liðlega kr. 8.000,00 á tímabilinu 1. jan. til 30. sept., eða
um kr. 1.000,00 á mánuði. Eftir þessum niðurstöðum að
dæma hefur hver einstaklingur, hinir skráðu og þeir, sem
eru á framfæri þeirra, haft sér til lífsuppeldis liðlega kr.
500,00 á þessu tímabili eða ca. kr. 62,50 á mánuði.
Eftir atvinnu skiptast hinir skráðu þannig:
Verkamenn 55, sjómenn 47, iðnaðarmenn 2 og vélstjóri
1. Er þar miðað við venjulega atvinnu viðkomandi manna,
en ekki þá atvinnu er þeir stunduðu umrætt tímabil. Engin
kona lét skrá sig.
Þessi skráning gefur á engan
hátt tæmandi upplýsýingar um
ástandið eins og það er, en hún
sýnir þó allglögglega í hvert
hörmungaróefni er komið og
að hér þarf skjótra úrbóta, ef
verkamenn og sjómenn hér í
bæ eiga ekki beinlínis að líða
skort. Allir vita, að bæjarsjóð-
ur, sem engar tekjur hefur
aðrar en útsvörin, er af skilj-
anlegum ástæðum heimtast nú
mjög illa inn, er þess ekki um-
kominn að gera neitt það, sem
að gagni má verða. Höfuð
kröfunum verður því að beina
til ríkisins og peningastofnana
í landinu. Þessir aðilar verða
að hlaui)a undir bagga og veita
þá aðstoð, sem að gagni kemur.