Nýtt S.O.S. - 01.10.1959, Qupperneq 14
14 Nýtt S O S
virðist vera takmarkalaus, svo langt sem
augað eygir. Og að hálfri klukkustund
liðinni er endi bundinn á óvissuna: Það
er enginn möguleiki að komast út fyrir ís-
breiðuna. Og nú vaknar sú spurning,
hvort unnt muni að koma F.disto til að-
stoðar.
Labrador mjakast inn í ísbreiðuna, að-
eins mjakast. Svo virðist flugmönnunum
á koptunum, sem suða kringum skipið
eins og flugfiskar kringum tígrisdýr hafs-
ins, hákarlinn. Og þessi sterklega byggði
ísbrjótur heggur hvössu stefninu í ísinn,
hvern metrann af öðrum, brýtur hann
með sínum fir,oo tonna þunga. fsinn brotn-
ar með miklu braki, það kvarnast úr ís-
breiðunni, jakar, sem oft ná Iangt upp
yfir borðstokk skipsins. Þá myndast nokk-
urra metra rás, svo nötrar skipið og skekst,
er það lyftir sér upp á skörina á nýjan
leik. Svo er eins og það ætli að nema
staðar, gefast upp. En þá brotnar ísinn
undan þessum heljarþunga og enn opnast
vök nokkurra metra að ummáli. Á þessu
hefur gengið síðustu vikurnar, er farið
hefur verið um stór íssvæði. F.n aldrei var
ísinn eins þykkur og nú og aldrei reis
hann jafn hátt. Þykkt íshellunnar mæld-
ist sumstaðar 5 til 8 metrar. Hraði ísbrjóts-
ins minnkar úr átta hnútum niður í einn.
Þessi átján sjómílna leið til ameríska syst-
urskipsins, er mundi aðeins taka eina
klukkustund undir venjulegum kringum-
stæðum, verður nú ekki farin á skemmri
tíma en heilum degi eða jafnvel á enn
lengrL tíma.
Það er árdegis. ísinn þynnist ekki; þvert
á móti. Hann hrannast fyrir framan skip-
ið blágrænn og glitrandi eins og óhreint
gler.
F.n ísbrjóturinn heldur áfram ferð sinni,
hann brýtur og heggur hvern metrann al
öðrurn, hægt og bítandi.
Ef Labrador hefði ekki sitt nýja skips-
dælukerfi mundi hann sennilega sitja fast-
ur í ísnum eins og bandaríski ísbrjótur-
inn; jafn hjálparvana og skipið, sem hann
átti að koma til aðstoðar.
Þetta nýja dælukerfi hafa hinir nýju ís-
brjótar tekið upp eftir kafbátunum. í
stafni og skut hafa þeir tvo stóra vatns-
geyma, sem eru tengdir saman með geysi-
mikilli leiðslu. Á örfáum sekúndum er
vatninu dælt í aftari geymana og skipið
lyftir sér upp á ísinn, en um leið taka
dælurnar að dæla í framskipsgeymana. í
skjótri svipan þyngist skipið að framan
um hundruð tonna og isinn brotnar und-
an þessum firnaþunga. Og svo hefst sama
hringrás vatnsins í geymunum að nýju
og þannig koll af kolli. Og úr því sem
komið er, hefur Labrador um aðeins eina
leið að velja, að halda beint strik áfram.
í svona miklum ís er ógerlegt að srnta
við.
Það er óþol og spenningur í skipverjum
á Labrador. Hvernig endar þetta? Báðar
vaktir eru á verði, allir tilbúnir að fram-
kvæma hverja skipun eins fljótt og kostur
er. Og þó veit hver einasti maður, að
hann getur harla lítið gert, allt veltur á
því, að ekkert bili, að vélarnar þrjóti ekki
afl til að knýja skipið, að skrúfan brotni
ekki og svo framvegis.
Og svo skeði það, sem sízt skyldi. Það
var að áliðnum degi.
Taugaspenningurinn hafði minnkað;
menn vita, að honum er samfara ójrörf á-
reynsla og kæruleysi vill sigla í kjölfarið.
í hvert sinn, er skipið lyftist upp á ísbrún-
ina kom þessi spurning upp í huganum:
Hefur hann það, tekst skipinu að brjóta
ísinn? Ótal sinnum hafði Labrador haf-