Nýtt S.O.S. - 01.10.1959, Síða 26

26 Nýtt S O S
Skip brennur í hafi.
Morro Castle var nýlegt skip, iiafði farið
frá New York í fyrstu ferð sína til Havana
23. ágúst 1930. Skipið var í 174. ferð sinni
er eldur kom upp í því úti fyrir Asbury
Park í Netv Jersey 8. september 1934.
Vegna hamfara eldsins, sem breiddist út
með óskiljanlegum hraða, hins sviplega
um stöfum á skipshliðina í heimahöfn
sína í Halifax. Skeggjaður liðsforingi með
fjórar rendur á jakkaerminni tilkynnti:
„Skip fimmtíu hefur Iokið ætlunarverki
sínu!“
Frekar var ekki skýrt opinberlega fri
ferðinni að sinni.
í heilt ár var þessi sögulega ferð hernað-
arlegt leyndarmál. Þetta afrek var ekki
gert heyrinktinnugt fyrr en löngu eftir að
birgðaskip, sem aðrir ísbrjótar fóru fyrir,
höfðu flutt nauðsynjar til radarstöðr’anna
við Bellotsund.
Leyndinni var ekki svipt af þessari ferð
fyrr en í maí 1958.
Þegar heimurinn fékk loks vitneskju
um, hvaða afrek hafði verið unnið þar
norðurfrá, skeði annar stórviðburður, sem
olli því, að Labradorleiðangurinn vakti
minni athygli en verðugt var. Það var hin
fræga norðurskautsför kjarnorkukafbátsins
„Nautilus".
En hvernig, sem heimurinn kann að
vega og meta þessi tvö afrek í siglingasögu
vorra tíma, stendur það óhaggað, að það
var Labrador, sem leysti þá gátu, sem
mannkynið hafði glímt við að leysa í fjór-
ar aldir, gátuna miklu um norðvesturleið-
ina.
ENDIR.
dauða skipstjórans, 7 klukkustundum áður
en eldsins varð vart, óhagstæðs veðurs og
hinnar þröngu og fjölförnu siglingaleiðar,
sem skipið var á, verður að dæma með var-
færni um þá vitnisburði, sem fram komu
í réttinum, því að þau ósköp, sem yfir
dundu kornu mjög flatt upp á menn.
Æsingar urðu gífurlegar út af slysi
þessu, ásakanir svæsnar og frásagnir fullar
mótsagna, heimskulega ýktar og rangfærð-
ar. Eldingu átti að hafa slegið niður í olíu-
birgðir skipsins, kommúnistar frá Kúbu
áttu að hafa kveikt í því og þar fram eftir
götunum. Sagt var „eftir góðum heimild-
um“, að ekki hefði verið unnt að grípa til
loftskeytatækjanna vegna þess, að raflagnir
til stöðvarinnar hefðu verið eyðilagðar —
fullyrðingar, sem síðar reyndust fjarstæða
ein. Ásakanir um hugleysi skipshafnarinn-
ar, stjórnleysi, uppreisnir og ofbeldi bárust
að hvaðanæva. Eitt hundrað þrjátíu og
fjórir menn höfðu farizt, og einhverju
varð um að kenna.
Stærð skipsins var 11520 rúmlestir, 580
fet að lengd og hraðinn 20 sjómílur á
klukkustund. Byggingu þess var að öllu
leyti hagað eftir ströngustu öryggisákvæð-
um, og björgunartæki þess voru öll af
fullkomnustu gerð. Fyrir styrkleika þess
hafði árið áður fengizt óræk sönnun, er
það lenti í fárviðri úti fyrir Virginíuhöfð-
anum. Slitnaði loftnet þess niður, þannig
að engar fregnir bárust af því í tvo sólar-
hringa, en að öðru leyti urðu ekki á skip-
inu neinar alvarlegar skemmdir.
Eftirfarandi öryggisráðstafana var kraf-
izt samkvæmt ákvæðum þeim, sem skipið
varð að fullnægja: Níu stálþil skyldu vera
í því með vatnsþéttum hurðum, sem opna