Nýtt S.O.S. - 01.02.1961, Blaðsíða 13

fyrirfram gerðri áætlun Bandaríkjamanna um
flotaæfingar. í stað samæfinga á Norður-At-
lantshafi var Wasp látinn sigla sinn eigin sjó,
ef svo mætti segja, án afskipta flotastjórnar-
innar.
Þetta átti iíka vissulega vel við John M. Ree-
ves skipherra, sem gat hagað ferðum sínum og
beitt vopnum skipsins að eigin vild, laus við
spennitreyju allra forskrifta og fyrirmæla.
*
Að lokinni reynsluferð og æfingum, en hvort-
tveggja hafði dregizt mjög á langinn vegna
þeirra aukaverkefna, sem skipinu var ætlað að
vinna, sigldi nú Wasp í fyrsta sinn rit á Atlants-
haf í norð-austurátt. Þetta var vorið 1941.
Nú var skipinu ætlað tvennskonar verkefni.
Það fyrra var að fylgja skipalest til íslands, þar
sem Bandaríkjaher var þá að koma upp bæki-
stöðvum. í öðru lagi að flytja til íslands orr-
ustu- og sprengjuflugvélar af svokallaðri „P
4o“-gerð.
Voru þá í fyrsta skipti fluttar herflugvélar á
flugv'élamóðurskipi, sem urðu að vera við því
búnar, að hefja sig til flugs af þilfari, ekk að-
eins, er komið var á ákvörðunarstað, heldur
einnig á leiðinni, ef það reyndist nauðsynlegt.
En það var, ef ráðizt yrði á skipalestina eða
flutningaskipinu sjálfu ógnaði hætta af árás ó-
vinanna.
En Wasp flutti ekki aðeins flugvélarnar, held-
ur einnig flugáhafnimar, svo segja má, að land-
her og sjóflugher hafi þama komizt í nána
snertingu, en nauðugir þó.
Á þriðja degi ferðarinnar skeði fyrsta slysið.
Þrjár njósnaflugvélar höfðu tekið sig upp af
þilfari Wasp og haldið í leiðangur að vanda.
Tvær lentu heilu og höldnu, en sú þriðja
sveimaði yfir skipinu unz hún fékk merki um
að lenda.
Merki um lendingu var gefið. En í aðfluginu
myndaðist ísing í blöndungnum. Hreyfllinn
stanzaði. Flug\'élin hrapaði. Annar vængurinn
skóf sjóinn um leið og hún hrapaði. Stóru,
gulu flotholtin vörnuðu samt því, að hún sykki.
Hún flaut ofaná.
Tundurspillir kom tafarlaust á vettvang.
Wasp skaut upp Ijósmerki til þess að leiða
athygli skipalestarinnar að sér. Skipunum var
gefið til kynna með flaggmerkjum, að Wasp
stöðvaði ferðina til þess að bjarga flugvélinni.
Skipið snéri sér upp í vindinn og stöðvaði
ferðina .
Flugvélinni var lyft upp með krana og sett
á þilfarið.
Björgunin gekk að óskum í þetta sinn.
Strax næsta dag endurtók sig sama sagan.
Munurinn var sá einn, að nú settist íslag á
hreyfilinn þegar flugmaðurinn dró úr hraðan-
um og bjó sig undir að lenda á skipinu. Hann
reyndi að ræsa hreyfilinn aftur, en árangurs-
laust.
Þessi flugvél hrapaði líka í sjó niður, og enn
snéri Wasp við til þess að bjarga vélinni og
flugmanninum.
Þá kom allt í einu merki frá flotaforingja
þeim, sem stjórnaði skipalestinni. Hann skipaði
svo fyrir, að tundurspillir skyldi framvegis
bjarga flugmanninum, ef hið sama endurtæki
sig, að flugvél lenti í sjóinn. Hinsvegar
skyldi flugvélin sjálf látin sigla sinn sjó. Það
væri of mikil áhætta, að flugvélamóðurskipið
tefði sig á björgunartilraunum á þessu
svæði, sem sennilega væri fullt af þýzkum kaf-
bátum. Þá væri jafnvel hætta á, að flugvélamóð-
urskipið yrði hæft tundurskeyti.^
*
Tveim dögum áður en skipalestin náði á-
kvörðunarstað kom flaggskip skipalestarinnar að
Wasp og renndi meðfram honum. Flotaforing-
inn tilkynnti með Ijósmerkjum, að nú væri
hætt við að taka höfn á íslandi, heldur skyldi
nú hraðinn aukinn, er lestin nálgaðist landið
og sprengjuflugvélar landhersins, sem flytja átti
til íslands, ættu að taka sig upp af þilfarinu
og fljúga til lands.
Það var í fyrsta sinn, sem sá háttur yrði upp
tekinn.
„Allt í lagi með það, sögðu flugmennirnir.
„Bara, að okkur verði ekki skotið upp í loftið
með slöngvitækinu."
Þessar slöngvivélar (katapult) voru hreinasta
martröð fyrir flugmennina. Þeir höfðu aldrei
verið sendir á loft á þennan hátt.
En hvernig átti að láta landflugvélar starta
án þessa tækis? Þessar flugvélar þurftu að
minnsta kosti 900 metra flugbraut, en flug-
NÝTT SOS
13