Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.05.1940, Blaðsíða 16
12
Þ J Ó Ð I N
9.latu.:.J_?lat!L°.i: Á iðnaður framtíð hér
á landi.
Þegar minnzt er á iðnað hér á
landi, er liann venjulega talinn mjög
ung atvinnugrein.
Þá liafa menn í huga verksmiðj-
urnar, vélsmiðjurnar, skipasmíða-
stöðvarnar, nýtízku húsasmíðar o.
s. frv., þ. e. a. s. menn hafa þá i
huga þann iðnað, §em með hjálp
tækninnar og vélamenningarinnar
hefur skapazt í landinu eflir alda-
mótin, og' sem hefur eflzt og auk-
izt ár frá ári, þó mest seinastliðin
10 ár.
En saga iðnaðarins á íslandi á,
eins og flestum mun kunnugt, upp-
haf sitt langt um fyrr.
Má með sönnu segja, að iðnaður-
inn flytjist til landsins með fyrstu
landnemunum. Er ])á átt við hinn
Sjálfstæðisverkamenn óttast elcki
þann dóm, því að þeir vita, að allt
þeirra starf og' öll þeirra barátta
liefur miðað að framgangi þess, er
allir verkamenn, hverja stjórnmála-
skoðun sem þeir aðhyllast, þrá: —
Ileilsteypt og óháð stéttarsamtök,
sem byggð eru upp á skilningi milli
stéttanna, en ekki stéttaríg. Og því
liorfa sjálfstæðismenn fram i tím-
ann með bjartsýni og kvíða ekki
framtíðinni, — að þeir trúa því, að
málfundafélagið Þór verði um ó-
kominn tíma, eins og hingað til:
sverð og skjöldur hafnfirzkra sjálf-
siæðisverkamanna.
góðkunna heimilisiðnað. Það eru
engar tölur til, sem sýna gildi hans
fvrir þjóðiná, fyrr eða síðar, og þess
vegiia hefur hans að svo lillu ver-
ið getið, þegar rætt hefur verið um
atvinnuhætti landsins. Og þótt hver
maður á hverju heimili landsins
sæti kvöld eftir kvöld, vetur eftir
vetur, öld eftir öld við að spinna,
kemha, prjóna, sauma, flélta reipi,
smíða amhoð, kvartil, tunnur og
dalla, skera út dýrindis muni
o. s. frv., þá hefur þessa að mjög
litlu verið gelið sem iðnaðaratvinnu-
greinar, þó svo sé í raun og veru,
en hún er aðeins svo samtvinnuð
öðrum húnaðarháttum þess tíma,
að erfitt er að draga skarpar línur
millum þess, hvað telja skuli iðnað
og hvað landbúnað, sem var þá að-
alatvinna landsmanna.
Það er fyrst með iðnaðartímabili
því, sem Skúli Magnússon skapar
hér á sínum tíma, sem getið er iðn-
aðar sem atvinnugreinar hér á
landi.
Það er ekki tiltækilegt í svo stuttri
grein sem þessari, að rekja sögu ís-
lcnzks iðnaðar, og þær setningar,
sem hér að framan eru sagðar, eru
einungis til að minna lesandann á,
hversu iðnaðurinn liefur ætíð ver-
ið samtvinnaður íslenzku þjóðlífi.
En sá iðnaður, sem við tölum um
í dag, er þær iðngreinar, sem getið
var um í upphafi, og skópust að
verulegu leyti upp úr þeim við-