Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.05.1940, Blaðsíða 43
Þ J Ó Ð I N
39
Magnús Jónsson alþm.:
Eiga verkamenn
sósíalistar ?
að vera
Fyrir svo sem tíu árum hefði
varla verið til neins að liera upp
svona spurningu, eins og þá, sem
er hér i fyrirsögninni. Það var orð-
ið að nokkurs konar trúarsetningu,
að verkamenn yrðu að vera sósíal-
istar. Þeir, sem ekki voru það, létu
sem minnst á því hera, til þess að
verða ekki fyrir aðkasti.
En nú hefur þetta hreytzt. Nú
eru menn farnir að sjá ])að, og sjá
það æ betur og l)etur, að hér er
ekkert orsakasamband á milli. Þetta
var álíka eins og ef skylda ætti alla
Magnúsa að vera i bláum fötum,
alla Jóna að vera i gráum fötum,
eða Sigurða að vera i brúnum föt-
um, Guðrúnar ljósklæddar, og Sig-
ríðar dökk-klæddar.
Þó er þetta engan veginn enn þá
útdauð trú, og það er reynt af hálfu
sósíalista, að halda henni við. Það
er einkum gert með því, að reyna
að líma verklýðshreyfinguna og
verklýðsfélögin föst við sósíalism-
ann. Þetta hefur meðal annars ver-
ið gert hér á landi með þvi, að láta
samband verklýðsfélaganna, Al-
þýðusamhand íslands, vera í svo
nánn sambandi við pólitískan flokk
sósíalista, að menn gætu varla
greint þar á milli.
Hvernig hefnr þessari firru verið
komið inn?
Hún á, eins og svo margt af líku
tægi, sinn ákveðna sögulega upp-
runa.
Þegar sósíalisminn kom upp, sér-
staklega byggður á kenningum Karls
Marx, voru samtök verkamanna,
einkum í iðnaðinum, að stríða við
að ná fótfestu. Kjör þessa verka-
fólks voru ógurleg. Fátækt, ill að-
húð í verksmiðjum og á heimilum,
fégræðgi og skilningsleysi vinnu-
veitendanna, sumpart einnig skiln-
ingsleysi verkalýðsins sjálfs, og svo
margt annað, lagðist á eitt um að
hefta framgang þeirra. Samt náðu
þau meiri og meiri fótfestu.
Til þessa fólks komu svo kenn-
ingar Karls Marx. Þær voru meðal
annars nokkurs konar söguheim-
speki. Mannkynssagan átti öll að
vera sagan um baráttuna milli fjár-
magns og vinnu. Hún skýrði frá
þeim eilífa öldugangi, sem verða
hlvti í þessari viðureign. Og meðal
annars var því spáð, að fjármagn-
ið, sem nú réði og kúgaði verkalýð-
inn, hlyti innan skamms að híða
ósigur og hrynja af stóli.
Þessum boðskap tók fólkið fegins
hendi. Það horfði ekki á annað en
nútímann og þá andstæðinga, sem
það átti í höggi við í svip.
Og sósíalisininn greip tækifærið.
Hann veiddi verklýðshreyfinguna i
vað sinn og lét hana hera sig áfram
til sigurs. Hann settist á herðar þess-
arar ungu hrevfingar og lét hana