Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.08.1940, Síða 3
*» JÖDIHT
TÍMARIT SJÁLFSTÆÐISMANNA
3. árg. Reykjavík, 1940. 2.-3. hefti
r
Ovenjulegur fullveldisdagur.
1. desember hefir síðan 1918 ver-
ið kallaður fullveldisdagur, vegna
þess, að þá fengu Islendingar full-
veldi sitt viðurkennt af Dönum.
Alla stund síðan liefir íslenzka þjóð-
in haldið hátíðlegan þennan dag.
Þá hafa menn gert livorttveggja í
senn: Rifjað upp sögu liðinna ára
og horft til framtíðarinnar. Menn
hafa sýnt fram á, að aukið frelsi
hefir orðið þjóðinni lil góðs, enda
hefir saga hennar um aldir fært
ótvíræðar sönnur á það, að liver
fjötur, sem af lienni var höggvinn,
þýddi nýtt framfaraspor. En menn
hafa einnig, með ókonma tímann
í huga, strengt þess heilög heit, að
stíga sporið til fulls í sjálfstæðis-
málunum, með því að heita upp-
sagnarheimild samhandslaganna og
taka öll mál þjóðarinnar í liendur
hennar sjálfrar, strax eftir 1943.
Nú í ár var viðhorfið hreylt frá
því, sem áður var, á fullveldisdag-
inn, vegna tveggja atburða. Annars
vegar var 10. apríl, þegar ísland tók
í sínar hendur meðferð konungs-
valds, utanríkismála og landlielgis-
gæzlu, og landið fékk þannig, „að
svo stöddu“, öll forráð sinna mála.
Hinsvegar var liernám landsins, ein-
um mánuði síðar, 10. maí, þegar
ráðizt var af hrezka heimsveldinu
á sjálfslæði vort og hlutleysi.
Fyrir þessar breyttu aðstæður
vildu sumir menn, — og fluttu jafn-
vel þá skoðun í blöðunum, — láta öll
hátíðahöld til minningar um fullveld-
isdaginn niður falla í ór. Sambands-
lögin væru úr sögunni og þar með
ástæðulaust að nota daginn til að
tönnlasl á uppsögn þeirra. Og full-
veldi ættu menn ekki að nefna á
nafn, meðan vér værum ósjálfstæð-
ir og ósjálfhjarga í liers höndum.
En þessi liugsunarháttur er regin-
villa og háskasamlegasti misskiln-
ingur, enda var ekkert mark á hon-
um tekið af landsmönnum. Full-
veldisviðurkenningin frá 1. des.
1918, sem vér höfðum svo langa
hríð barizt fyrir að fá, stendur al-
veg óliögguð, og vér eigum að minn-
ast þess stóra sigurs engu síður nú
en áður. Dansk-íslenzku samhands-
lögin eru heldur ekki af sjálfu sér
fallin úr gildi; vér höfum að vísu
tekizt sjálfir á hendur að fara með
utanríkismál og strandgæzlu að svo
stöddu, en jafnréttisákvæði sam-