Þjóðin: tímarit sjálfstæðismanna - 01.08.1940, Síða 11
í* J Ó Ð 1 N
65
Þó að sérreglur um skattgreiðslu
útgerðarinnar, séu þannig ekkert
einsdæmi, hefir liins vegar brugðið
svo við, að út af þeim hefir verið
gerður sérstakur úlfaþytur, Og
jafnvel virðist alveg' sérstaklega
lagt á það nokkuð furðanlegt ka])}),
af hálfu sumra, að reyna nú að gera
þetta mál endilega flokkspólitískt.
Virðist þó ekki neitt benda til, að
svo þurfi í rauninni að vera, enda
áltu allir flokkar, nema kommún-
istar, sameiginlega hlutdeihl að setn-
ingu laganna. — Verður hér á eft-
ir vikið að nokkrum atriðum, sem
ástæða þ)"kir til að rifja upp í sami-
handi við það umtal, sem orðið er
um útgerðina og skattamálin. Er
það gert með það fyrir augum, að
gera mönnum hægara um vik að
átta sig á raunhæfu eðli málsins og'
þá afstöðu hinna pólitísku flokka,
að svo miklu leyti, sem um slíkt
er að ræða.
I. „Skattfrelsið
Sérreglurnar um skattgreiðslur
útgerðarinnar voru fyrst samþ. á
Alþingi 1938 og náðu þá aðeins til
hotnvörpuskipa-útgerðar, en var
síðar breytt þannig, að frá 1939 ná
þær til útgerðarinnar almennt. Um
þessar sérreglur er nú almennt tal-
að sem skattfrelsi.
Með því er hins vega meira sagt
en tilefni er til og er því rétt að
vikja fyrst að efni reglnanna. Verð-
ur þá greinilegast að tilfæra þau á-
kvæði sjálfra laganna, sem máli
skipta, en það eru aðeins 3 grein-
ar svohljóðandi:
1. gr.
„Á árunum 1938—1942, að báðum árum
nieðtöldum, er útgerðarfyrirtækjum ís-
lenzkra botnvörpuskipa heimilt að draga
frá skattskyldum tekjum sínum tap, sem
orðið hefir á rekstri ])eirra eftir 1. jan.
1931, unz tapið er að fullu greitt.
Á sama tima er ofangreindum fyrir-
tækjum heimilt að draga frá skattskyld-
um tekjum síniim 90% af þeirri fjárhæð,
sem þau leggja í varasjóð af árstekjum
sinum.
Ef nokkur fjárhæð lir varasjóði er síð-
ar notuð til úthlutunar til hlulhafa eða
varið til annars en að mæta hreinum
rekstrarhalla fyrirtækisins eða stofnkosln-
aði þess, telst sú fjárhæð til skattskyldra
tekna þess á þvi ári.
Ákvæði greinar þessarar ná einnig til
íslenzkra útgerðarfyrirtækja línuskipa og
vélbáta á árunum 1939—1942.“
2. gr.
„Bæjarstjórnum og sveitarstjórnum er
heimilt að undanþiggja sömu fyrirtæki út-
svari á sama tíma. Verði heimild þessi
ekki notuð, má þó ekki leggja hærra út-
svar á útgerðarfyrirtæki botnvörpuskipa
en sömu fyrirtæki báru árið 1938.“
3. gr.
„ívilnanir þær, sem fólgnar eru í 1.
og 2. gr„ eru bundnar eftirfarandi skil-
yrðum:
a. Að fullnægjandi grein hafi verið gerð
fyrir tapinu á framtali til tekju- og
eignarskatts fyrir það eða þau ár, sem
tapið varð.
I). Að eigi sé úlhlutað arði til hluthafa
eða félagsmanna á meðan tapið er eigi
að fullu jafnað, né hluthöfum ívilnað
á annan beinan eða óbeinan hátt, svo
sem með hækkuðum kaupgreiðslum eða
auknum hlunnindum. Ennfremur er
fjármálaráðherra heimilt að setja svip-
aðar takmarkanir þegar um einkafyr-
irtæki er að ræða.
c. Að því leyti, sem tapið eða þær skuld-
ir, sem mynduðust þess vegna, hefir
verið gefið eftir fyrir ráðstöfun þess