Sagnir - 01.05.1991, Qupperneq 25
„Er þetta foringi?"
til öfga kenndu þau kommúnistum
ekki síður en nasistum um að hafa
hrint styrjöldinni af stað.
Vert er að ítreka að niðurstöðum
mínum um viðhorf blaðanna
tveggja til Þjóðverja og Þýskalands
ber að taka með fyrirvara. Meðal
Tilvísanir
1 Gunnar Þór Bjarnason: Samskipti og
tengsl íslendinga og Þjóðverja í heims-
styrjöldinni fyrri. (B.A. ritgerð í sagn-
fræði við HÍ 1981), 1-11. - Sólrún B.
Jensdóttir: ísland á hrezku valdsvœði
1914-1918. Rv. 1980, 11-13.
2 Sólrún B. Jensdóttir: ísland á brezku
valdsvæði, 14-72. — Þór Whitehead:
Ófriður í aðsigi. ísland í síðari heimsstyrj-
öld. Rv. 1982, 34-49.
3 „Afvopnun þýska flotans." Morgun-
hlaðið 21. nóvenrber 1918. - „Styrj-
öldin síðasta og mannleg göfgi.“
Morgunblaðið 16. júlí 1919. - „Tálvon-
ir.“ Vísir 20. ágúst 1918. - Guð-
brandur Jónsson: Þjóðir sem ég
kynntist. Rv. 1938, 59-60, 71.
4 „Friðarhorfurnar." Visir 15. desember
1918.
5 „Wilson." Morgunblaðið 20. janúar
1919.
6 Sveen, A. og Aastad, S.A.: Mannkyns-
saga eftir 1850. Rv. 1985, 145. -Tayl-
or, A.J.P.: The Origins of the Second
World War. Harmondsworth 1963,
42-51.
7 „Friðurinn." Morgunblaðið 4. mars
1919.
8 „Pax Æterna.“ Morgunblaðið 15. febr-
úar 1919. - „Friðarskilmálarnir."
Morgunblaðið 21. maí 1919. - „Friðar-
skilmálarnir.“ Vísir 22. maí 1919. -
„Tonn fyrir tonn.“ „Ef bandamenn
vinna.“ Vísir 13. ágúst 1918. -
„Endurreisn á breskum iðnaði."
„Viðskiftastríð?." Vísir 20. nóvember
1918.
9 „Frá Þýskalandi." Vísir 23. mars 1919.
- „Uppgangur Bolzhewikka." Morg-
unblaðið 28. mars 1919.
10 Schapiro, Leonard: „Introduction."
The Jews in Soviet Russia since 1917.
Ritstýrt af Lionel Kochan, London
1972, 1-13. - Ettinger, S.: „Thejews
in Russia at the Outbreak of the
Revolution." The Jews in Soviet Russ-
ia, 14-28. - Griffiths, Richard: Fellow
Travellers of the Right. British Enthus-
annars vegna þess að stefna blað-
anna var óljós og skrif þeirra mót-
sagnakennd. Fréttir og greinar bár-
ust víða að frá mörgum aðilum í
mörgum löndum og sýndu því
mismunandi skoðanir á málefnum.
Oft virtist efni birtast gagnrýnis-
laust, þýtt bcint. íslenskir höfundar
voru einnig margir og skrif þeirra
mismunandi. Varast skyldi að
dæma út frá eigin mælistiku þegar
verið er að rannsaka viðhorf manna
í fortíðinni því það er alltaf auðvelt
að vera vitur eftir á.
iasts for Nazi Germany 1933-39.
Oxford 1983, 59-84.
11 „Franska innrásin í Þýskaland." Morg-
unblaðið 15. febrúar 1923.
12 Bullock, Alan: Hitler: a study in
tyranny. Harmondsworth 1972, 85-
127.
13 „Bylting í Þýskalandi." Morgunblaðið
10. nóvember 1923. — „Símskeyti."
Vísir 10. nóvember 1923.
14 „Nýja stjórnin í Ítalíu.“ Morgunblaðið
3. desember 1922.
15 „Þýsku kosningarnar.“ Vísir 5. októ-
ber 1930.
16 Bullock, Alan: Hitler: a study in
tyranny. 253-270.
17 „ítalir og Þjóðverjar. “ Vísir 16. mars
1933.
18 „Nýja Þýskaland." Morgunblaðið 4.
júní 1933.
19 Jón Á. Gissurarson: „Þýskaland segir
sig úr Þjóðabandalaginu." Morgun-
blaðið 10. desember 1933. - „Úrsögn
Þjóðverja úr Þjóðabandalaginu." Vísir
25. október 1933.
20 „Vígbúnaður Þjóðverja." Vísir 31.
mars 1935.
21 „Með morgunkaffmu...“ Morgun-
blaðið 10. apríl 1937. - „Malagabúar
fagna komu Francos. “ Vísir 9. febrúar
1937.
22 „Kommúnistar í Þýskalandi efla til
borgarastyrjaldar. “ Morgunblaðið
1. mars 1933. - „Hermdarverk þýskra
kommúnista." Vísir 28. febrúar 1933.
23 Þór Whitehead: Ófriður í aðsigi. ísland í
síðari heimsstyrjöld. Rv. 1982, 55-65.
24 Snyder, Louis L.: Roots of German Nat-
ionalism. London 1978.
25 Svanur Kristjánsson: Sjálfstœðisflokkur-
inn. Klassíska tímabilið 1929-1944. Rv.
1979.
26 Þór Whitehead: Stríð fyrir ströndum.
tsland í síðari heimsstyrjöld. Rv. 1985,
58-64.
27 „Verndun kynstofnsins." Vísir 11.
desembcr 1938.
28 „Siglfirskir kommúnistar svívirða
stjórnarfána Þýskalands." Morgun-
blaðið 8. ágúst 1933. — „Kommúnist-
ar.“ Morgunblaðið 8. ágúst 1933.
29 „Gorgeir kommúnista á Akureyri."
Morgunblaðið 3. september 1933. -
„Skrípaleikur kommúnista." Morgun-
blaðið 6. september 1933. - „Vinnu-
stöðvunartilraun kommúnista.“ Vísir
20. september 1933. - „Kommúnista-
óeirðirnar í gær.“ Vísir 10. nóvember
1933.
30 „Uppþotið á Siglufirði." Vísir 8. ágúst
1933.
31 Þór Whitehead: Stríð fyrir ströndum,
95-101. - Þór Whitehead: Ófriður í
aðsigi, 93-97.
32 Þór Whitehead: Ófriður í aðsigi, 185-
198. - Þór Whitehead: íslandsœvintýri
Himmlers 1935-1931. Rv. 1988.
33 „Þýskaland hið nýja.“ Viðtal við Níels
Dungal, Morgunblaðið 3. júlí 1934.
34 Guðrún Lárusdóttir: „Úr ferða-
minningum sumarið 1938 í Berlín."
Morgunblaðið 23. og 26. ágúst 1938.
35 Þór Whitehead: íslandsœvintýri
Himmlers, 114-120, 149-158. - „Sveinn
Einarsson veiðistjóri. “ Aldnir hafa
orðið. 13. bindi. Erlingur Davíðsson
skráði. Akureyri 1984, 249-299.
36 „Kapplcikurinn í Essen." Morgunblaðið
25. ágúst 1939.
37 Griffiths, Richard: Fellow TraveUers.
- Holborn, Hajo: A History of Modern
Germany 1840-1945. London 1969,
711-816.
38 Griffiths Richard: Fellow Travellers.
39 Ásgeir Guðmundsson: „Nazismi á ís-
landi. Saga Þjóðernishreyfingar
íslendinga og Flokks þjóðernissinna."
Saga 14. Rv. 1976.
40 „Þjóðernishreyfingin." Morgunblaðið
2. júní 1933.
41 „Nasablástur Nazistanna." Morgun-
blaðið 17. mars 1936.
42 „Milli vonar og ótta.“ Vísir 31. ágúst
1939.
43 „Heimurinn og við.“ Vísir 1. sept-
ember 1939.
SAGNIR 23