Ný dagsbrún - 06.02.1973, Síða 1
r /
MALGAGN ISLENZKRA SÓSÍALISTA
1. tölublað Þriðjudagurinn 6. febrúar 1973. 5. árgangur
Ríkisstjórnin ætlar að framkvæma
Kauprán í skjóli
Nýir menn með ný loforð
Orð og efndir.
Á iiðandi stund.
Marxisminn—leninismirm.
Verkefni sovézkra
ver klýðssamt aka.
LAKÍSMKASAFIi
311877
ISLANDS
. ■. I
I
Ríkisstjórnin hefur nú lagt fram á Alþingi frum-
varp um „neyðarráðstafanir vegna eldgoss í Vest-
mannaeyjum", sem felur í sér riftun samninga
verkalýðsfélaganna, niðurfellingu samningsbund-
inna grunnkaupshækkana, skerðingu vísitölupp-
bóta og lögbindingu kaups og á þetta að gilda frá
1. marz til septemberloka.
Nefnd allra þingflokka fjallar um málið. Verka-
lýðsforingjar eru hræddir.
Vitað er að ríkisstjórnin hefur
iengi stefnt að því að fella niður
verðlagsuppbætur á kaup og
samningsbundnar kauphækkanir
sem greiða á 1. marz n. k. sem
nema 6%.
Það er einnig kunnugt, að í
verkalýðsforingjar þeir, sem
stjórnarliðið fylla á þingi, hafa
tregðast við, jafnvel þó að þeir
vilji flest til vinna að vera í
stjórnaraðstöðu (sbr. viðbrögð
þeirra við bráðabirgðalögunum
um frestun vísitöluuppbóta og
hina Ioðnu ályktun ASÍ-ráðstefn-
unnar i jan.). Þeir óttast að glata
því trausti, sem þeir telja sig
hafa meðai verkalýðsins.
Eldgosið í Vestmannaeyjum og
flótti fólks þaðan virðist vera
sannarlegt happ fyrir ríkisstjórn
ina í þessum pólitísku nauðum.
Nú fóru ráðherrar að segja hug
sinn. Hannibal Valdimarsson
sagði þegar vélgæzlumenn af-
íýstu verkfalli sínu: „Þetta er
mjög gott. Þeim er meiri sæmd í
að gera það sjálfir en að neyða
til valdbeitingar.----Ég tel nú
engan tíma vera til verkfalla."
Magnús Kjartansson tók í
sama streng og kvað „að nú séu
því miður ekki forsendur fyrir
kjarabólum, heldur verði menn
að skerða eitthvað afkomu sína
í bili.“ Aðrir ráðherrar, þeir sem
talað hafa, eru sömu skoðunar.
Þetta var því efnahagsmála-
stefna stjórnarinnar, enda hefur
hún nú lagt hana fram í frum-
varpsformi á þinginu.
I frumvarpinu segir í 10. gr.:
„Hækkun sú á grunnlaunum,
er taka skal gildi 1. marz 1973
samkvæmt kjarasamningum
og hliðstæðum launaákvæðum,
skal eigi koma til fram-
i kvæmda fyrr en 1. október
1973."
Þá er tekið frarn að laun sem
frá 1. nóv. hafi þegar hækkað til
samræmis við 6% hækkunina 1.
rnarz skuli lækka.
Því sem næst þá upphæð, sem
atvinnurekendur eru þannig
leystir undan að greiða verka-
mönnurn, skulu þeir greiða Við-
lagasjóði, sem stofna skal til
þess að veita Vestmannaeying-
urn stuðning vegna afleiðinga
jarðeldsins.
Stjórnin og biöð hennar hafa
þrástagast á því að allir, öll þjóð-
in verði að taka á sig fjárhags-
legar byrðar vegna þessa atburð-
ar jafnt (rétt eins og jöfnuður sé
í landinu!), eða eins og einn ráð-
herranna sagði, að þeim verði
„jafnað sem réttiátast á þjóðina
alla, launamenn, atvinnurekend.
ur, bændur, þá sem annast verzl-
un, þjónustu, milliliðastarfsemi"
o. s. frv.
Stjórnarréttlætið lýsir sér í því
í frv. að í raun og veru greiða at-
vinnurekendur ekki neitt annað
til sjóðsins en þeim bar sam-
kvæmt samningum að greiða
verkalýðnum, þ. e. a. s., verka-
mannastéttin greiðir gjaldið fyr-
ir þá.
Kaupbindingarákvæði frum-
vai*psins eru þannig (í 12. gr.):
„Á tímabilinu 1. marz til 30.
september 1973 skulu öll laun
og hvers konar annað endur-
gjald fyrir vinnu vera ó-
breytt _ —
Einn ráðherranna, Magnús
Kjartansson, hælir sér og stjórn-
inni fyrir það (í Pjóðviljanum,
sem er heimild N. D. um frum-
varpið) að í frumv. sé ekki bann
gegn verkföllum, sem upphaflega
hafi komið til athugunar. En er
það nokkuð til þess að hæla sér
af? Verkföll hafa verkamenn hér
aðeins háð í þeirn tilgangi að
knýja fram kröfur sínar í samn-
ingum við atvinnurekendur. Þeg-
ar samningsrétturinn er af tek-
inn með lögum, eins og hér á að
gera, hefur verkfallsrétturinn
misst gildi sitt samkvæmt slíku
frumv. sem þessu.
Þá er verðlagsuppbót skert á
þann hátt að hún er bundin við
ákveðin kaupgreiðsluvísitölustig,
sem hækka í þrem áföngum á
tímabilinu frá 1. marz til 30. nóv.
úr 121 stigi í 126. (Um vísitölu-
brellur og niðurgreiðslur á þessu
tímabili er hins vegar ekki getið
í frumvarpinu, en þær aðferðir
eru verkamönnum kunnar frá
sl. ári).
Þessar tiilögur sínar kallar
stjórnin: Frumvarp til laga um
neyðarráðstafanir vegna eldgoss
í Heimaey"!
Á furðulega ósvífinn hátt ætlar
stjórnin að koma fram kjara-
skerðingarstefnu sinni, sem á-
formuð var fyrir löngu, í skjóii
náttúruviðburðar, sem hún notar
sem svipu á verkalýð og vinn-
andi stéttir til þess að þær láíi
möglunarlaust yfir sig ganga
samningsrof, kauplækkun og
þrælalög.
Stjórnin segir frumvarp sitt
„rnæla fyrir um sameiginlegt á-
tak íslenzku þjóðarinnar" Vest-
mannevingum til stuðnings. I
Sannleikurinn er, að það þýðir
sameiginlegt átak íslenzku borg- ‘
arastéttarinnar tii þess að
þrengja kosti verkalýðs og vinn-
andi stétta í því skyni að halda
gróðahlutfallinu uppi.
Stórgróðamenn í hópi heild-
sala, kaupmanna og allskonar ^
fjármálabraskara sleppa því sem
næst við allar fórnir, því að á-
kvæði 9. gr. frumv. um „viðlaga-
gjald af eigin atvinnurekslri eða
sjálfstæðri starfsemi" snerta
ekki gróða stórgróðafyrirtækja á
sviði verzlunar og þjónustu.
Sömuleiðis hálaunahersing ríkis-
valdsins, allt frá forseta, ráðherr
um til þingmanna og þessháttar
„launþega", sem skammta sér
launin sjálfir.
Ný dagsbrún hefur oft bent á
að stórgróði auðmanna í landinu
sé óskattlagður (sbr. skattalög
„alþýðustjórnarinnar") og vill nú
benda á þá leið til nauðsynlegrar
fjáröflunar vegna afleiðinga
jarðeldsins, að skattleggja stór-
gróðann, til viðbótar frjálsum
framlögum og lánum, sem eru
sjálfsögð leið þar sem um var-
anlegar framkvæmdir er að ræða
svo sem hafnarbætur og húsa-
byggingar.
„Það skiptir mestu máli, að
maður græði á því“
Vegna atburðanna í Vestmannaeyjom hala
forustumenn ríkisvaldsins og borgaraflokkanna
notað tækifærið til hins ítrasta til þess að pré-
dika í fjölmiðlum hugsjónir sínar um stétta-
frið og „þjóðareiningu"; forsetinn fyrstur, síð-
an ráðherrar, flokksformenn, ritstjórar, biskup
og prestar og allskonar uppþornaðar múmíur,
sem enginn vissi til að drægi andann lengur, en
eru sjálfsagt á hálaunalista ríkisins.
Grunntónninn í ræðum þeirra allra var sá,
að í rauninni séu allir jafnir og allir verði því
að bera skakkaföllin jafnt! Vestmannaeyingar
eru auðvitað alveg sérstaklega jafnir gagnvart
áföllum, þó að kunnugt sé að meðal þeirra
séu sumir í tölu mestu auðmanna og stóreigna-
manna á landi!
Þannig eru jafnvel áföll sem þetta notuð
borgarastéttinni til framdráttar í stéttabarátt-
unni.
Guernica 1936
Vopnahléð í Vietnam er staðfesting þess, að bandarísku heimsvaldasinnarnir
hafa gefizt upp við að kúga alþýðu landsins undir ok sitt með hervaldi. Þeir
o hafa beinlínis beðið ósigur. Her þeirra gat hvorki né vildi berjast lengur og
|| verður fluttur burtu á næstunni. En hann skilur eftir sig skýr merki þess,
1 * að vestrænt „lýðræði" er ekki eftirbátur vestræns fasisma í hermdarverkum,
enda sömu forsendur fyrir hvorutveggju, þ. e. heimsvaldastefnan. Ilanoi er
síðasta afrek heimsvaldastefnunnar í langri keðju sambærilegra hermdar-
verka, sem hófst með gereyðingu Guernica 1936 og síðan var endurtekin í
Orodour, Lidice og Treblinka.
Grein um Vietnamstríðið ■ kemur í næsta blaði.