Ný dagsbrún - 13.03.1973, Blaðsíða 1
NÝDAGSBRÚN
2. tölublað
MALGAGN ISLENZKRA SOSIALISTA
Þriðjudagur 13. marz 1973
5. árgangur
EFNI:
Launhelgar burgeisanna
Orð og efndir.
Á líðandi stund.
Marxisminn—leninisminn.
25 ára ránsstyrjöld
Gróða burgeisanna má ekki skerða!
Gengislækkanir - hagstjórnartæki
auðvaldsins
Efnahagsmálakerfi auðvaldsríkis er fyrst og fremst
ætlað það hlutverk og miðað við það að gróðahlut-
fall atvinnurekenda og auðmanna lækki ekki og til
þess verður að halda niðri verði vinnuaflsins, kaup-
gjaldinu. Það er hlutverk ríkisvaídsins og þá einnig
ríkisstjórna að sjá um framkvæmd kerfisins og ein
helzta aðferðin er gengislækkanir eins og nú er hátt-
að málum.
bráðnauðsynlget að krónan
fylgdi dollar í fallinu, því að
„rekstrargrundvöllur útflutnings
atvinnuveganna" hefði versnað
: um 7—89 ó" að öðrum kosti eins
og eitt stjómarmálgagnið sagði.
Verðhækkunargróða burgeisanna
má ekki skerða!
Kjaraskerðing vinnandi
Fyrrverandi stjórn „viðreisn-
arstjórnin" svokallaða beitti ó-
spart þessu „hagstjórnartæki"
auðvaldsskipulagsins og núver-
andi stjórn, sem kallar sig
vinstri stjóm og kennir sig við
alþýðuna, er enginn eftirbátur
hennar. Hún hefur lækkað gengi
krónunnar þrisvar síðan hún
settist að völdum og tvisvar á
síðustu þremur mánuðum, 11%
í desember og 10% í febrúar.
Þetta er gert að því er sagt
er, til þess að „tryggja rekstur
útflutningsatvinnuveganna", þ. e.
það eigá að vera einskonar
kreppuráðstafanir. En það er
engin kreppa á mörkuðum fyrir
útflutningsvömr, (hvorki verð-
fall né söiutregða), heldur ein-
stakt góðæri. Verðlag á sjávar-
afurðum hefur farið síhækk.
andi síðastliðin þrjú ár. Verð-
hækkunin í desember, þegar
gengið var fellt, var orðin meiri
en „valkostanefndin" og aðrir
sérfræðingar stjórnarinnar höfðu
rciknað með að yrði á næstunni
og síðan um áramót til febrúar-
loka hafði verð á frystum fisk-
afurðum hækkað um 10% og enn
fer það stórhækkandi, einmitt
vegna lækkunar dollarans.
Samt sem áður taldi stjórnin
stétta.
Af hinu hcfur stjórnin engar
áhyggjur að meira en tveir
þriðju af innflutningnum er
greiddur með Evrópugjaldeyri,
sem að sjálfsögðu hækkar í hlut-
falli við fall dollarans (þó mis-
mikið, því að sum Evrópulönd
hafa lækkað gengi gjaldmiðils
síns að nokkru) og veldur það
almennri hækkun verðlags í
landinu að viðbættri þeirri stór-
kostlegu hækkun sem varð á
landbúnaðarvörum, sem nemur
allt frá 15% til 53%!
Forréttindi utgerðar-
stöðvun
IStjórnin ætlaði að rifta
samningum og setja
þrælalög
Samkvæmt samningum hækk-
aði kaup um 12—13% nú um
mánaðamótin (grunnkaupshækk-
un og verðlagsuppbót). Ríkis-
stjórnin hefur nú undanfarið
rembst eins og rjúpa við staur
að koma í veg fyrir að þessar
samningsbundnu hækkanir kæmu
til framkvæmda. Frumvarpi henn
ar um kauprán, lögbindingu
kaups og skertar vísitölubætur
var lýst í síðasta tbl. N.D. Síð-
an hefur hún borið fram annað
frumvarp til þess að skerða vísi-
töluna með því að draga undan
hækkun á áfengi og tóbaki.
Þessar fyrirætlanir ríkisstjóm.
arinnar strönduðu á andstöðu
þriggja stjórnarliða á þingi, scm
jafnframt eru meðal helztu for-
ustumanna verkalýðssamtak-
anna.
Erjur innan stjórnar-
liðsins aðalástæðan.
Ný dagsbrún vill ekki hafa
af þessum mönnum nokkurn
heiður sem þeim ber og má vera
að þessari afstöðu þeirra hafi
ráðið meira tillit til umbjóðenda
sinna en oft áður. En samt sem
áður er ekki unnt að ganga fram
hjá því að innbyrðis erjur stjórn
arliða hafi ráðið úrslitum.
Björn Jónsson forseti Alþýðu-
sambandsins, ásamt Hannibal
Valdimarssyni, hafa staðið i
samningum við Alþýðuflokkinn
um sameiningu, a .m. k. algert
kosningabandalag, og þeim mun
liggja í léttu rúmi hvort núver-
andi stjórn fellur fyrr eða síðar.
Peir munu jafnvel hafa verið við
því búnir að stjórnin félli í des-
ember, þegar þeir gerðu kröfu
um 16% gengislækkun.
En þetta er aukaatriði í málinu.
Aðalatriðið er að reynslan hefur
nú sýnt verkalýð og vinnandi
fólki yfirleitt sem veittu stjórn-
arflokkunum fylgi, að „vinstri"
stjórnin er ekki annað en fram-
kvæmdastjórn auðvaldskerfisins
og handb.endi sterkustu auðvalds
klíknanna.
----------------------
Leyniskýrsla?
Hljótt hefur verið um Banda-
ríkjaför Einars Ágústssonar
utanríkisráðherra og erindis-
lok hans varðandi endurskoð-
un herstöðvasamningsins.
Blaðið hefur þó fregnað að
í leyniskýrslu sem Einar kvað
hafa gefið ráðherrum og al.
þingismönnum(?) hafi hann
skýrt frá því að hann hafi
fengið ALGERA NEITUN frá
hernaðaryfirvöldum vestra
um niðurlagning hcrstöðva
eða brottflutning hersins. Her
stöðvar á íslandi hafi aldrei
verið nauðsynlegrri en nú!
lafnframt hefur heyrzt að
stjórnin velti þeim möguleika
fyrir sér (sem samningstil-
boði?) að fá önnur Atlants-
hafsbandalagsríki (Norður-
lönd, Þýzkaland?) til þess að
reka hér „eftirlitsstöðvar" eða
gera það sjálft! Herstöðva-
málið og stefna stjórnarinnar
mun rætt í næsta blaði.
-----------------------------H
Samkomulag það, um kaup og kjör togarasjómanna, sem
samninganefndir hafa nú undirritað, er enn ekki afgreilt frá fé-
lögunum þegar blaðið var fullbúið til prentunar. Samkomulagið
felur í sér 27% grunnkaupshækkun á aflaprósentu. 1 þessari
kaupdeilu hafa atvinnurekendur komið fram af svívirðilegri
hörku, þegar þess er gætt að þeir njóta fríðinda af liálfu ríkis-
valdsins í skipakaupum og öðrum styrkjum — á almennings
kostnað. Ríkisstjórnin liefur ekki þótzt koma nálægt þessari
kaupdeilu, en líklegt er að afstaða hennar hafi verið mörkuð
með „sáttatilboði' fulltrúa ríkisvaldsins (sáttasemjara) um 7,62%
kauphækkun(!!) sem hafnað var af félögunum. í eftirfarandi
grein, sem rituð er áður en samkomulagið var undirritað, er
gerð grein fyrir kjörum togarasjómanna og kröfum þeirra, sem
enginn mun telja háar nema atvinnurekendur og ríkisstjórn.
Ríkift kaupir skuttogara og afheiulir þd útger&arburgeisun-
um til þess a& arbrœna sjómenn. Ahöfn þessara fullkomnu
vei&iskipa d a& mati útgerSarvaldsins aS vera áfram lœgst
launu&r. verkamenn í landinu.
Verkfall undirmanna á togara-
flotanum hefir þegar þetta er
ritað, staðið í 5 vikur og enn er
ekki sýnilegt að til úrslita sé að
draga í þessari kjaradeilu þeirra
við útgerðarmenn. Á sama tíma
eru að koma til landsins, og
komnir, nokkrir þeirra nýju
skuttogara, sem í smíðum hafa
verið erlendis. Rætt er um hve
miklu jijóðarbúið muni tapa á
mánuði vegna kjaradeilunnar og
nefndar 100 milljónir .króna.
Þrátt fyrir þetta viðbótartap við
afleiðingar eldgossins í Heima-
ey, er ekkert verið að flýta sér
að semja, samningafundir ekki
boðaðir langtímum saman. Eitt
dagblaðanna, sem að jafnaði
gerði nokkurn hávaða undir s-vip
uðum krigumstæðum, er nú á-
kaflega hógvært og éyðir óvenju-
litlu rúmi á síðum sínum undir
skrif um þessa kjaradeilu.
Það hafa mörg fjálgleg orð
verið töluð og rituð um ágæti
íslenzkrar sjómannastéttar. Um
hreysti sjómannanna og harð-
fylgi, dugnað og afköst o. s. frv.
Sjómannadagurinn hefur ekki
hvað sízt gefið ýmsum gösprur-
um tækifæri til að ausa úr sér
meiningarlausu kjaftæði og
skjallyrðum um sjómenn og
störf þeirra. Nú reynir á heilindi
þessara manna. Samningum und
irmanna á togaraflotanum var
sagt upp og verkfall hófst á mið.
nætti aðfaranótt 23. janúar.
Verkfalliö hefir því staðið í tæp-
ar 5 vikur og stöðvað allan tog-
araflota landsmanna, en þrátt
fyrir það hafa furðu litlar um-
ræður spunnizt um kjaradeiluna
á opinberum vettvangi. Samn-
ingum togarasjómanna, en þeir
giltu fyrir háseta, netamenn,
bátsmenn, matsveina og aðstoð-
armenn í vél, var sagt upp nær
miðju sl. sumri og féllu þeir úr
gildi 1. október. Kröfur voru
lagðar fram í byrjun september
og viðræðufundir deiluaðila hafa
verið haldnir af og til frá því í
haust, a. m. k. 14 fundir fram
að verkfalli, en mikið mun þá
hafa borið á milli deiluaðila. Af
framansögðu er Ijóst, að útgerð-
armenn hafa haft nægan tíma til
að velta fyrir sér kröfum sjó-
mannanna um kjarabælur og
glöggva sig á þeim. En sá tími
sem liðinn er frá því að kröfur
voru lagðar fram, tæplega hálft
ár, sýnist þó ekki hafa nægt út-
gerðarmönnum til að átta sig.
Eftir allan þennan tíma og
margra vikna verkfall eru þeir
reiðubúnir til að halda skipun-
um bundnum vikum saman í við
bót. Viðræðurnar á ■ samninga-
fundum hafa að miklu leyti snú-
izt um smærri atriði kröfugerð-
arinnar og þar miðað eitthvað í
samkomulagsátt. En höfuðatrið-
ið í kröfum sjómanna er hækk-
nu á fastakaupi. ,
Langur vinnutími —
Iágt kaup
Kröfur sjómanna um hækkun
á fastakaupi em talsverðar, — ef
reiknað er í hundraðshlutum og
ekkert tillit tekið til aðstæðna;
eða um 31% hækkun. En þegar
á það er litið að fastakaup há-
seta var á mánuði aðeins 18.837
kr., sést að krafan um hækkun
fastakaupsins er frekar of lág en
of há.
Til glöggvunar skulu hér birt-
ar nokkrar tölur um hvert mán-
aðarkaup togarasjómanna var
og hverju það næmi með fullri
hækkun, 31°/o-
Framhald á 3. síðu.