Ný dagsbrún - 01.05.1973, Blaðsíða 2

2
NY DAGSBRON
1. maí 1973
NÝ DAGSBRÚN
Vtgefandi: Sósíalistafélag Reykjavíkur
ÁJ>yrg3arma3ur: GuSni Guðnason.
Kitstjóm og afgreiðsla: Tryggvagötu 10 - Reykjavík
Sími 17510 • Pósthólf 314
VerS blaðsins er kr. 20.00 eintakiS
Setning: Prentiðjan Skipholti 9
Prentun: Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Þörfin á
verkalýðsflokM
Fimmtíu ár eru liðin síðan stéttvísir verkamenn í Reykja-
vík fóru fyrst út á götuna með kröfur sínar að hætti stéttar-
bræðra sinna í öðrum löndum.
Það er ekki ætlunin hér að rifja upp baráttusögu verka-
lýðsins þessi fimmtíu ár. Þess í stað verður vikið að ástandi
verkalýðsmálanna eins og það er í dag.
*
Verkalýðsstéttin er nú hæði fjölmennari en fyrir 50 árum
og sérstaklega betur skipulögð á faglegu sviði. Verkalýðsfé-
lögin ná til allrar stéttarinnar að heita má og þau hafa eflst
að efnum og aðstöðu. En samt sem áður hefur sóknarmáttur
þeirra dvínað.
Ef spurt er um höfuðorsök þess, er því fljótsvarað: Hún er
hin pólitíska forusta verkalýðssamtakanna.
Verkalýðssamtökin eru undir stjórn og áhrifavaldi borgara-
legra stjórnmálaflokka. Forustumennirnir eru margir hverjir
borgaralegir atvinnustjórnmálamenn. Slík forusta tekur óhjá-
kvæmilega og ætíð mið af liagsmunum og þörfum ríkjandi
skipulags og þar með ráðandi stéttar. Slík forusta rekur er-
indi borgarastéttarinnar innan verkalýðssamtakanna, setur
verkalýðsbaráttunni þær skorður, sem tryggja borgarastéttinni
gróðamöguleika, sem hún telur sig geta unað við.
Nýjasta og skýrasta dæmið um þetta er aðalályktun síðasta
Alþýðusambandsþings, þar séin megináherzlan er lögð á „upp-
hyggingu atvinnuveganna“, sem þýðir eflingu kapítalismans,
en aðalkrafan fyrir verkalýðsins hönd var að „heildartekjur“
hans minnkuðu ekki. Almennar kauphækkunarkröfur mátti
ekki gera. Það þýðir áframhald liins langa vinnutíma (eftir-
nætur- og helgidagavinnu), því að liann er stór liður í heild-
artekjunum.
*
Gömul og arftekin tengsl binda verkamenn við foringja og
flokka, sem þeir eru meira og minna óánægðir með. Óánægj-
an kemur að mestu fram sem afskiptaleysi. Algengt er að
verkamenn segi sem svo, að það sé sama hver flokkurinn er,
þeir séu allir eins þegar öllu er á botninn hvolft. Þessir verka-
menn sjá í gegnum áróðursmoldviðri borgaraflokkanna og
skynja rétt stéttareðli þeirra.
*
Það verður með hverjum degi augljósara að það sem verka-
mannastéttin þarfnast mest nú er forustusveit, verkalýðsflokk-
ur sem hefur enga aðra hagsmuni en hagsmuni stéttarinnar, og
tekur ekki á sig ábyrgð á hagskipulagi auðvaldsins. Mark-
mið hans hlýtur að vera sósíalisminn, sem er upphafið að af-
námi stéttanna og kommúnismanum.
Hlutverk slíks flokks er að leiða stéttabaráttuna á öllum
sviðum að endanlegu marki. Hann má sízt af öllu vanrækja
stundarhagsmuni verkalýðsins, heldur taka forustu í smáskær-
um baráttunnar á hverjum stað og tíma og gera þær að sam-
eiginleg átaki gegn auðvaldinu. Aðeins með því móti er sig-
urs auðið. R. B.
Sósíalistafélag Reykjavíkur
sendir íslenzkum verkalýð baráttukveðjur
1 .maí.
Nýlendustefnan í Angóla
Portúgalska nýlendu- og fas-
istastjómin háði styrjöld á
þremur vígstöðvum. Stríðið í
Angóla hefur haft mesta þýð-
ingu, vegna hinna herfræðilegu
staðreynda.
1 Angóla beitir portúgalska
stjórnin mestum hluta herafla
síns, rúmlega 130 þús. manns,
þar af eru 60 þús. hermenn úr
land-, sjó- og flugher. Hinir eru
leiguhermenn, málaliðar frá Kat-
anga (fyrrverandi þý Tsjombe),
málaliðar, hermenn og flugmenn
úr her Suður-Afríku, pólitíska,
portúgalska lögreglan PIDE, toll-
lögregla, herlögregla í hópi svik-
ara og deild vopnaðra nýlendu-
herra, sem kalla sig „Bráða-
birgðasamtök sjálfboðaliða til
varnar borgurunum" (APVDCA).
Ibúar Angóla eru um 6 millj-
ónir, þar af eru 400 þús. portú-
galskir nýlenduherrar. Dvöl
Portúgala í landi okkar er engan
veginn réttlætanleg. Það er ein-
ungis mikils virði fyrir portú-
gölsku stjórnina og borgarastétt
hennar að ráða yfir þjóð okkar
hvað sem það kostar og hagnast
á þjóðarauði okkar.
Portúgalska stjórnin hefur
haldið á lofti hinu hernaðarlega
mikilvægi Angóla, þar sem
bandamennirnir í NATO verði
nauðsynlega að verja siglinga-
leiðir í Suður-Atlantshafi með
það fyrir augum að taka öflugri
þátt í vamaráætlun Suður-At-
lantshafssvæðisins.
Það sem portúgalska stjórnin
í raun og veru sækist eftir og fer
ekki í launkofa með, er að fá
aukna hernaðaraðstoð, með auk-
inn árásarhernað fyrir augum í
landi okkar. Innanlands eykur
hún kúgun þjóðar okkar og hef-
ur byggt fleiri fangelsi en skóla.
Með því að nota falsáróður
reynir portúgalska stjómin að
blekkja angólskan almenning
á sama tíma og flugvéiar henn-
ar og þyrlur eyðileggja upp-
skeru á manioc (mjölvarót),
bókhveiti, maís og margvísleg-
um tegundum ávaxta í frels-
uðu héruðum okkar, með efn-
um, sem fella laufið af trján-
um. Þessi kemisku efni em
fengin hjá bandamönnum í
NATO.
En portúgalska stjórnin getur
ekki sigrast á þjóðfrelsisbaráttu
okkar. I október 1969 skipulagði
stjórnin svokallaðar löggjafar-
kosningar til þjóðþingsins í
Lissabon. Innan við 1% af ang-
ólsku þjóðinni tekur þátt í
skrípaleik þessum.
Portúgalarnir 7 sem vom í
framboði fyrir Angóla litu þegar
á sig sem kosna fyrir skrípaleik-
inn. Með skilyrðum portúgölsku
nýlenduherranna var Angólabú-
um ekki leyft að kjósa. Þessar
kosningar voru alger skrípaleik-
ur. Þetta var einnig ósigur fyrir
Caetano og byrjunin á hinu
mikla frjálslyndi hans, „dapur-
legur tilbúningur" sem engan
gabbaði.
Þjóðfrelsishreyfing Angóla (M-
PLA) þekkir fullvel hið blygðun-
arlausa háttalag portúgölsku ný-
lenduherranna og hefur beðið
þjóð okkar að taka ekki þátt í
þessu. Árangurinn af þessu varð
annar sigur MPLA og stefndi á
rétta braut.
1969 voru hundruð Angólabúa
handteknir í Luanda ákærðir fyr-
ir að hafa átt þátt í fyrstu póli-
tísku-hernaðar stjóm MPLA.
Sumir vom fluttir til eyjarinn-
ar Cap Verde og aðrir i fanga-
búðir í suðurhluta landsins. Eini
glæpur þeirra er að vilja land
okkar sjálfstætt og vinna endan-
lega bug á nýlendustjórn Portú-
gala. Andspænis staðfestu þjóð-
MYND FRÁ ANGOLA
ar okkar efla portúgölsku ný-
lenduherrarnir bandalag sitt við
suður.afrísku og ródésísku kyn-
þáttahatarana um leið og þeir
sækjast eftir viðræðum við á-
kveðin ríki í Afríku og biðja op-
inberlega aðildarríki NATO að
skipuleggja herstöðvar á ang-
ólsku landsvæði og fá herflota
NATO-ríkjanna til ráðstöfunar
hafnir Angóla.
Vegna hinna sáru ósigra og
harðrar sóknar hers okkar, hef-
ur óvinurinn neyðst til að fá
meiri aðstoð hjá her Suður-Af-
ríku, jafnframt því að reyna að
verða sér úti um sem nútímaleg-
ust vopn. Þeir margfalda kaup
á þyrlum, vopnum, flugvélum o.
s. frv. Meira en 59% af fjárlögum
jPortúgala fara til hernaðar-út-
jgjalda. Fjöldi liðhlaupa eykst í
! röðum óvinanna. Portúgalska
stjórnin framkvæmir áætlanir
jsínar varðandi byggingar, nýjar
herfræðilegar leiðir, endurnýjun
og stækkun flugumráðasvæða (t.
d. Serpa, Pinto og Luanda) með
það fyrir uagum að gera herafla
sinn hreyfanlegri. Allt frá árinu
j 1970 hafa þeir haft yfir að ráða
PUMA-þyrlum og byssum af gerð
inni US MI6.
Hernaðaraðgerðir á þurrka-
tímanum, t. d. „ACUCENA",
„HORA H" og aðrar aðgerðir,
em þannig skipulagðar að þær
jafna upp ósigrana. Óvinurinn er
neyddur til að yfirgefa herbúð-
irnar og hætta stjórnar- og borg-
aralegum störfum á þessum
svæðum. Hersveitir okkar hafa
sótt fram á ýmsum víglínum. 1
lok ársins 1970 sigruðumst við á
varnarher Portúgala, sem var
staðsettur á hásléttu Bié og Mal-
anje, og sóttum yfir Cuanza ána.
j óvinirnir sýna stöðugt meiri
veikleika merki. Árið 1971 tókst
Portúgölum ekki að skipuleggja
neinar sóknaraðgerðir yfir
þurrkatímann.
Andstaðan gegn portúgölsku
stjórninni vex í Portúgal, sérstak
lega meðal námsmanna og ungra
verkamanna í Lissabon og Co-
imbra. Óvinurinn lætur hand-
taka angólska námsmenn í Portú
gal pg undir því yfirskini, að
þeir séu meðlimir MPLA (meðal
þeirra er heiðursforseti MPLA,
séra Pinto de Andrade), ákærð-
ir fyrir að vilja aðskilnað Angóla
við svokallaða „móðurþjóð". Þeir
skipuleggja framkvæmd á fang-
elsun manna 1—4 ár, sem ér svo
breytt „i öryggisskyni" í ótak-
marlcaðan tíma.
Þar sem stjórn Caetano er ein-
angruð í þessum aðgerðum og
vill styrkja heimsvaldasinna í
heiminum, safnar hún liði, skipu-
leggur og fjármagnar málaliða-
hersveitir, með það fyrir augum
að ráðast á Gíneu-Konakri og
koma til valda hliðhollri lepp-
stjórn.
Árásin 22. nóv. 1970 mistókst
og Portúgalar voru úthrópaðir
árásarmenn á Gíneu-Konakrí í á-
, lyktun samþykktri af öryggis-
ráði Sameinuðu þjóðanna.
j I júlí 1971 gerðu portúgölsku
nýlenduherrarnir tilraun til að
ráðast á Zambíu, en sú tilraun
mistókst vegna festu Afríku-
manna til að verja sjálfstæði
sitt.
(Frá MPLA).
Þeir sem óska
að gerast áskrifendur Nýr
ar Dagsbrúnar eru beðnir a
hafa samband við innheimti
mann blaðsins, Sigurjón Jón:
son, Tómasarhaga 39, í sím
19713. eftir kl. 8 á kvöldir
einnig þeir, sem eiga ógreid
áskriftargjöld.