Ný dagsbrún - 01.06.1973, Blaðsíða 2
2
NY DAGSBRÚN
JUNÍ 1973
NÝ DAGSBRÚN
Vtgefandi: Sósíalistafélag Reykjavíkur
Ábyrgðarmaður: Runólfur Björnsson.
Ritstjórn og afgreiðsla: Tryggvagötu 10 - Reykjavík
Sími 17510 • Pósthólf 314
Verð blaðsins er kr. 20.00 eintakið
Setning: Prentiðjan Skipholti 9
Prentxm: Prentsmiðja Þjóðviljans h. f.
Sóknin er bezta vörnin
Varla er hægt að hugsa sér skýrari mynd af núverandi á-
standi verkalýðssamtakanna heldur en minningarhátíð þá, sem
haklin var 1. maí síðastliðinn. Væri þó réttara að segja ástandi
verkalýðsforustunnar, því að þetta mál kom ekki til kasta fé-
laganna almennt, fremur en svo mörg önnur mál, sem þau
varða. Forustuklíkurnar einar réðu því til lykta á síðustu
Stundu.
*
Með stjórn sinni hefur núverandi forustulið gert verkalýðs-
samtökin að ósjálfstæðum halaklepp ríkisvaldsins og þar með
ráðandi stéttar. Atvinnurekendur segja nú eins og alltaf áður,
að þeir geti ekki borgað hærra kaup, atvinnureksturinn þoli
það ekki. Ríkisstjórnin er auðvitað á sama máli, enda er hún
ekki annað en framkvæmdastjórn burgeisanna og þjónar stétt-
arhagsmunum þeirra. Margir helztu valdamenn verkalýðs-
samtakanna eru meðal áhrifamanna stjórnarflokkanna, sumir
þingmenn og ráðherrar. Þess vegna mega kröfur verkalýðsins
ekki heyrast 1. maí og þess í stað er lialdin minningarliátíð.
Þannig er verkalýðssamtökunum stjórnað eftir pólitískri henti-
semi borgaralegra flokka.
*
í 1. maí ávarpi fulltrúaráðs verkalýðsfélaganna var engin
stefna mörkuð fyrir verkalýðsbaráttuna, hvorki í nútíð né
framtíð. Þó að leitað sé með lqgandi ljósi er þar ekki að finna
nerna eina beina og afdráttarlausa krofu um hagsmuni verka-
fólks. Það er krafan um kauptryggingu í fiskiðnaði. Allt hitt
er loðið og óákveðið, líkast óábyrgtr hjali'borgaralegra'þjóð-''
málaskúma, þegar þeir þurfa að villa á sér heimildir gagnvart
vinnandi fólki, svo sem „réttlátari skattalöggjöf“,„minni launa-
mismunur“, aukið öryggi og heilnæmi á vinnustöðum“, „verð-
bólgan er óvinur launafólks“ (mikilsverð upplýsing!), „gegn
hernaðarstefnu“ (Ekki gegn Nató eða hernaðarstefnu íslenzka
ríkisins!), „enga skerðingu á kaupmætti láglaunafólks“ (þó
það!), „50 mílurnar eru okkar réttur“, o. s. frv.
Ekki tekur betra við þegar kemur að ,,framtíðarkröfunum“.
Þær eru ekki annað en orðagjálfur eins og „maðurinn í önd-
vegi“, „hagvöxturinn víki fyrir hamingjunni“, „jöfnuður,
mannúð, manngildi“ o. s. frv. Slík glamuryrði geta aðeins haft
þann tilgang einan að breiða yfir stéttamótsetningarnar í þjóð-
félaginu og ala á þeirri liugsun hjá verkafólki að það þurfi
ekki lengur að berjast fyrir kjörum sínum og hagsmunum. Bak
við það er hugur og tunga manna, sem eru ekki fulltrúar verka-
manna, heldur erindrekar atvinnurekenda og ríkisvalds.
*
Næsta haust eru lausir tveggja ára samningar verkalýðsfé-
laganna. Flestum sem hlut eiga að máli mun nú ljóst að hin
gullnu loforð um stóraukinn kaupmátt launa hafa reynzt
blekkingar einar. Dagvinnutekjur eru enn jafn fjarri því og
áður að nægja verkamanninum til lífsframfæris. Og mörg önn-
ur hagsmunamál verkalýðsins bíða úrlausnar. Hitt er ekki síð-
ur ljóst, að frá því foringjaliði sem nú stjómar lieildarsam-
tökum verkalýðsins er engrar forustu að vænta í kjarabarátt-
unni. Foringjaliðið hefur þegar takmarkað kaupkröfurnar við
það að kaupmáttur láglauna sé ekki skertur. Það er að segja,
óbreytt ástand. En það þýðir í reynd sífellda kjararýrnun.
Sóknin er œtí8 bezta vörnin.
Sá eini kostur er nú fyrir liendi að verkamenn taki eigin
málefni í sínar hendur í trássi við stjórnir félaganna, ef ann-
ars er ekki kostur. Það geta þeir gert með því að ræða málin
á vinnustöðum, í hópum hvar sem við verður komið, móta
kröfur og bera þær fram á félagsfundum.
Verkamenn! Látið ekki afturhaldssama og svikula stéttasam-
vinnupostula halda ykkur niðri! Þokið ykkur saman og hefjið
gókn! R. B.
Baksvið Palestínumálsins
Palestínumálið svonefnda á
rætur að rekja allar götur til
fyrri heimsstyrjaldar. Utanríkis-
ráðherra Breta, Balfour gaf út
yfirlýsingu fyrir hönd stjómar-
innar, að hún væri því hlynnt að
Gyðingar eignuðust þjóðarheim-
ili í Palestínu og myndi vinna að
því með öllum ráðum.
Að baki þessarar yfirlýsingar
voru samningar milli brezku
stjórnarinnar og helztu manna
Zíonista í Bretlandi og Frakk-
landi. Tilgangurinn mun hafa
verið sá að gera fjármálaveldi
Zíonista hlynnt bandamönnum.
Samskonar samninga reyndi
þýzka stjórnin að gera við gyð-
inglega fjármálajöfra í Þýzka-
landi og Austurríki. Bretastjóm
hafði áður gefið Arabaþjóðum,
sem lutu Tyrkjum, hátíðlegt lof-
orð um sjálfstæði að stríði loknu,
og fengið þær til að berjast með
sér gegn Tyrkjum („Uppreisnin í
eyðimörkinni"). Pað loforð sviku
þeir. Með Versalafriðnum varð
Stofnun Israelsríkis var því
valdarán sem aldrei hefur verið
viðurkennt af Palestínumönnum
né Aröbum yfirleitt. Palestínu-
menn eiga því yfirráðarétt sinn
óskertan, þeir hafa hvorki afhent
né glatað rétti til eigin lands.
Gyðinglegir innflytjendur, sem
þangað komu í skjóli stórveld-
anna án vilja íbúa Palestínu og
viðurkenning nokkurra ríkja á
ísrael getur ekki breytt því.
Sé litið á málið frá jarðeigna-
sjónarmiði, kemur óréttlætið
enn skarpara í ljós. 1 opinbemm
hagskýrslum sem lagðar vom
fram hjá S. þ. 1947, kemur í Ijós,
að aðeins 5,66% alls þess lands,
sem Palestíria telst ná yfir var í
eign Gyðinga.
Pað er mikilvægt að staldra við
þessa tölu, því að í áróðri Zíon-
ista er þeirri lygi dreift út, að
Palestínuarabar hafi selt Gyð-
ingum jarðeignir sínar. Stað-
reyndirnar afsanna lretta. Benda
má á að einn þriðja af þessum
jarðeignum höfðu Gyðingar eign-
ast undir veldi Tyrkja og annan
þriðjung hafa þeir hrifsað til sín
með eignaupptöku í skjóli Breta.
Peir hafa því aðeins keypt 2%
af palestínsku landi á heilum
aldarfjórðungi.
Prátt fyrir þetta og þrátt fyr-
ir að Arabar vora í miklum
meirihluta í Palestínu, mælti alls
herjarþing Sþ. 1947 með því að
landinu yrði skipt milli Araba og
Gyðinga og mynduðu hvor sitt
ríki. Samkvæmt skiptingarúr-
skurðinum skyldu Gyðingar
hljóta 5.700 enskar fermílur, en
Arabar 4.300 fermílur. Þetta
þýddi að Gyðingar fengu yfirráð
yfir tíu sinnum meira landi en
jarðeignum þeirra nam. Og það
sem meira er, Gyðingar, sem
voru einn þriðji af íbúum lands-
ins, flestir fluttir inn í skjóli
umboðsstjórnar Breta, sem
höfðu landið sem „verndarsvæði"
frá lokum fyrri heimsstyrjaldar,
fengu yfirráð á 57% alls lands-
ins til þess að stofna þar Gyð-
ingaríki. Petta augljósa ranglæti,
sem heimssamtök Zíonista og
Trumann forseti frömdu, verður
ekki réttlætt þó að Sameinuðu
þjóðirnar hafi lagt yfir það bless-
un sína. Stofnun ísraels var ekk-
ert annað en valdarán.
En Israel Iét sér ekki nægja
þessi skipting, jafn greipilega
ranglát sem hún þó var gagnvart
Aröbum. 1 trássi við úrskurð Sþ.
lagði Israel undir sig 1.400 ensk-
ar fermílur til viðbótar af land-
svæðum Araba og náðu þannig
undir sig meir en 71% af Palest-
ínu. Og loks í júní 1967 lagði
Israel undir sig alla Palestínu og
sneiðar af nágrannalöndunum.
Pað segir sig sjálft að slíkt
landrán og þær aðferðir sem
Israel hefur síðan beitt til þess
að ná undir sig jarðnæði Araba
og fá það í hendur Gyðingasam-
félögum, skapar engan réttar-
grandvöll. Pað er lýðum Ijóst að
Palestína tilheyrir Palestínu-
mönnum, sem eru Arabar, bæði
de jura og de facto.
Höfundar skiptingar Palestínu
blekktu sjálfa sig með þeirri í-
myndun að tíminn myndi breiða
blæju gleymskunnar yfir rang-
lætið. Sumir vinir Israels trúa
því enn í dag. En era þrjár styrj-
aldri — og sú síðasta hafði stofn-
að heimsfriðnum í hættu — ekki
nóg ábending til þess að engin
lausn Palestínumálsins getur
tryggt frið í þessum heimshluta,
nema hún byggist á rétti og rétt-
læti?
Kort, sem sýnir landrán ísraels-
ríkis í skjóli vestrænna stórvelda
Palestína „verndarsvæði" Breta
og hófust þá þegar í skjóli þeirra
innflutningar Gyðinga til lands-
ins. Eftirfarandi grein sem fjall-
ar um málið frá þjóðréttarsjón-
armiði, er lauslega þýdd eða
endursögð eftir Arabisk Informa-
tionsbulietin.
Island
og stórveldin
Enginn getur neitað þeirri
staðreynd að Palestína hefur,
verið arabiskt land öldum sam-1
! an. Hinn litli Gyðingaminnihluti,
j hérumbil 1 /12 við lok fyrri heims
styrjaldar, lifði í friði við Araba
þangað til Zíonistar tóku að
hyggja á landakröfur í Palestínu.
Á hverju byggðust þær kröfur?
Zíonistar byggja kröfur sínar
á „sögulegum rétti Gyðinga til
Palestínu". Pað er ljóst að slík
krafa er hrein fjarstæða frá þjóð
réttarsjónarmiði. Peir geta enga
kröfu gert til landssvæðis, sem
þeir hafa ekki átt í tvö þúsund
ár. Ef slíkt væri viðurkennt sem
meginregla, væri úti um sjálfs-
ákvörðunarrétt þjóða.
Balfour-yfirlýsingin, sem Zíon-
istar hafa notað sem heimild til
þess að stofna svonefnt þjóðar-
heimili sitt í Palestínu, hefur
aldrei haft nokkurt lagagildi.
Hún var út gefin af stjórn Breta,
sem aldrei höfðu nokkurn yfir
ráðarétt í landinu. Viðurkenning
Balfour-yfirlýsingarinnar á yfir-
ráðarétti Gyðinga var ólcgmæt,
því enginn gefur annað en það
sem hann á.
Sama gildir um úrskurð þeirra
um skiptingu landsins, sem gerð-
ur var á allsherjarþingi samein-
uðu þjóðanna 29. nóv. 1947. Sam-
einuðu þjóðirnar höfðu engan yf-
irráðarétt í Palestínu og gátu því
ekki afhent nokkurn hluta þess
né stofnað þar Gyðingaríki. —
Mönnum hefur á síðustu vik-
um orðið ljósara en áður hversu
fáránleg blekking það er, að smá-
þjóð geti tryggt öryggi sitt í
skjóli stórvelda. Aðild Islands að
Nató var studd rökum, sem nú
hafa afhjúpast sem falsrök og
má segja að aðeins eitt standi,
það að við tryggjum stöðu okk-
ar í „vestrænni samvinnu" með
þátttöku í Nató. Sú röksemd
sýnir þó um leið eðli bandalags-
ins og annarra slíkra og sannar
ef grannt er að gáð, að vera okk-
ar í Nató er ekki einu sinni vörn
gegn ofríki vesturveldanna. Enda
hafa ekki önnur ríki sýnt okkur
yfirgang.
Á aðalfundi Sósíalistafélags
Reykjavíkur, sem nýlega var
haldinn, var í fundarlok gerð
svohljóðandi samþykkt:
„Aðalfundur Sósíalistafélags
Reykjavíkur, haldinn 23. maí
1973, vekur athygli á þeirri
staðreynd, að eingöngu aðildar-
ríki Nató hafa sýnt Islending-
um ásælni á liðnum áratugum.
Minnir fundurinn í því sam-
bandi á kröfu Bandaríkjanna
um herstöðvar á Islandi til 99
ára og þrásetu þeirra í landinu
eftir að stríði lauk, og enn-
fremur á framkomu Breta og
annarra Nató-ríkja í landhelg-
ismálinu fyrr og nú.
Skorar fundurinn á alla Is-
lendinga að fylgja fast eftir
kröfunni um úrsögn íslands úr
Nató og brottför alls hers af
islandi".
Pað er full ástæða til að árétta
þessa samþykkt í tilefni af ný-
afstöðnum fundi Nixons og
Pompidous í Reykjavík. Tilgang-
ur fundarins var að styrkja
stöðu Nató og Efnahagsbanda-
lags Evrópu í því skyni að herða
tök iðnaðarvelda á Vesturlönd-
um, sem sjá iðnaði þeirra fyrir
hráefnum.
ísland er fámennt land og
vanþróað, þrátt fyrir mikla upp-
byggingu á síðustu áratugum. is-
lenzka þjóðin á tilvera sína og
sjálfstæði undir því að jöfnuður
ríki meðal þjóða og að vopnum
sé ekki beitt. Pað á því enga sam-
stöðu með hernaðarbandalögum
og efnahagsbandalögum stórveld
anna.
íslendingar hljóta að krefjast
skilyrðislausrar viðurkenningar á
tilverarétti sínum og annarra
smáþjóða og mótmæla ofríki
stórveldabandalaga og einstakra
ríkja á öllum sviðum. Petta kom
skýrt fram í mótmælaaðgerðun-
um gegn fundi Nixons og Pompi-
dous í Reykjavík 31. maí sl. Þær
aðgerðir fóra fram með festu og
stillingu og vora þátttakendum
og þeim sem undirbúning önn-
uðust til sóma.
Þeirri baráttu, sem við hljót-
um að heyja á næstunni gegn yf-
irráðum annarra ríkja má ekki
linna fyrr en sigur vinnst. Við
getum ekki treyst á aðra en
sjálfa okkur í þeirri baráttu og
verðum að veita stjórnarvöldum
það aðhald að þau leyfi sér ekki
neinn undanslátt. eins og til
dæmis hrossakaup um varðskip
frá Bandaríkjamönnum í staðinn
fyrir hernaðaraðstöðu á íslandi.
Pað er ástæða til að vera á
verði. H. J.