Ný dagsbrún - 01.07.1973, Blaðsíða 4

Launamismunur innan
verkalýðssamtakanna
ógnar einingu þeirra
Hinir mörgu launataxtar innan verkalýðsfélaganna
hafa verið einkennandi fyrir þróun Iaunamálanna
undanfarna tvo áratugi. Þar hafa margvísleg til-
brigði átt sér stað: Aldursflokkaskipting, margvísleg
taxtaskil eftir verkefnum, skipting í taxta eftir kynj-
um, skipting milli iðnlærðra og óiðnlærðra, vakta-
álag að ógleymdum mismun milli tímakaups og upp-
mælingar, sem nú tekinn að skipta verkalýðshreyf-
ingunni í tvo hagsmunahópa.
NÝ DAGSBRÚN
JDLÍ 1973
Á líðandi stund
Sá launamismunur sem orðinn
er milli fólksins í verkalýðsfélög-
unum og innan sömu verkalýðs-
félaga er orðinn slíkur að þeir
sem áður sneru bökum saman í
harðri baráttu eiga nú ekki leng-
ur þá samstöðu að geta barizt
heilshugar. Pess vegna er einingu
verkalýðshreyfingarinnar meiri
hætta búin nú en nokkru sinni
um langan tíma.
Það er ekki um það að ræða
að jafna allt kaup, hvernig sem
aðstaða er og hvað sem líður
hæfni fólks til starfa, en þegar
launamismunur fólks sem vinn-
ur hlið við hlið, jafnlangan vinnu
tíma er farinn að skipta mörg-
þúsund krónum á viku, þá er
einingunni hætt. Þá er vegið að
grundvelli þeirrar jafnréttishug-
sjónar, sem hefur verið megin-
styrkur verkalýðshreyfingarinn-
ar.
Þá eykur hið hrikalega ástand
í húsnæðismálum verkafólks
einnig á misréttið.
En auðvitað liggur höfuðmis-
réttið í því að meginþorri verka-
Stéttabarátta í formi
trúarbragðastyrjalda
Framhald af 3. síðu.
beggja aðila, kaþólskra og mót-
mælenda og byltingarsinnaðra
þjóðfrelsissamtaka bendir til
framtíðarlausnar.
Lenin sagði í tilefni af írsku
uppreisninni 1916, að sá sem
vænti „hreinnar" verkalýðsbylt-
ingar á Irlandi yrði fyrir von-
brigðum. Enn í dag er stéttar-
vitund verkamanna og fátækra
bænda falin bak við önnur deilu-
mál, trúarleg og þjóðleg. Það
sem nú gerist á írlandi er samt
sem áður stéttabarátta, sem að-
eins verður leyst á stéttagrund-
velli við hinar sérstöku írsku,
sögulegu og þjóðlegu ðastæður.
V erkalýðssamtökin
eru klofin
Irskir verkamenn hafa sýnt
það fyrr og síðar að þeir geta
staðið saman á stéttarlegum
grundvelli þrátt fyrir ólíkar trú-
arjátningar. Þeir hafa barizt hlið
við hlið fyrir sjálfstæði frlands
síðan 1798. Verkamenn af báðum
trúflokkum stóðu saman undir
stjórn Larkins í verkfallinu
mikla í Belfast 1907.
1 verkfalli 1919, sem háð var
fyrir 44 stunda vinnuviku var
samstaðan svo sterk, að verka-
mannaráðið í Belfast var næst-
um alls ráðandi í borginni.
Einnig stóðu verkamenn vel
saman í atvinnuleysisbaráttunni
1932 og síðar.
Það er aðskilnaðarstefna Breta
sem hefur klofið verkalýðssam-
tökin í fjar.dsamlega hópa. Hin
sérstæða þróun kapítalismans í
Norður-lrlandi hefur gert þeim
það fært. Stóriðnaðurinn í Bel-
fast og nágrenni bæði styðst við
og styður brezka auðvaldið. Þess-
arar aðstöðu hafa Bretar notið
fólks býr við launakjör sem eng-
anveginn nægja því til lífsfram-
færis.
Þrautalendingin verður svo sú,
að fólk vinnur á meðan það get-
ur „fengið" að vinna til þess að
standa við sívaxandi greiðslur.
Mörg Alþýðusambandsþing hafa
samþykkt þær yfirlýsingar að
dagvinnukaupið verði að nægja
til sómasamlegs lífsframfæris.
Fullyrða má að undir núverandi
stjórn hafi ekki miðað í þá átt,
hvað sem líður öllu talinu um
vaxandi kaupmátt launa.
Ef verkalýðssamtökin væru
vanda sínum vaxin ættu þau að
láta rannsaka það gaumgæfilega
hversu mikill launamismunur er
innan verkalýðshreyfingarinnar,
það varðar framtíð hennar.
Það er líka nauðsynlegt — ó-
háð stjórnmálaflokkum, sem
hafa pólitíska hagsmuni af því
að gefa upp rangar tölur, — að
láta rannsaka raunverulegan
kaupmátt launa verkafólks, þar
sem tekið er með í reikninginn
allt taxtamisréttið, misréttið í
til þess að kljúfa verkalýðssam-
tökin í tvennt. Það gerðu þeir
með því að reka kaþólska verka-
menn út úr skipasmíðastöðvun-
um út í fátækrahverfin og at-
vinnuleysið. Stöðugt atvinnuleysi
og lág laun skapa brezkum og
brezksinnuðum atvinnurekend-
um skilyrði til þess að gera
verkamenn sem eru mótmæl-
endatrúar og hafa verkkunnáttu
að sérréttindahópi í landinu.
Þessir verkamenn eru villtir
vegar í stéttarafstöðu sinni og
auðveld bráð fyrir heimsvalda-
sinna og eru hjálparhella þeirra
í aðskilnaðar- og klofningsstarf-
semi þeirra.
Verkamenn, sem eru mótmæl-
endatrúar eru á þennan hátt að-
skildir frá kaþólskum félögum
sínum í stéttarlegum málum og
því eðlilegri þjóðernislegri sam-
einingarbaráttu íra. Þess vegna
hafa írsk verkamannasamtök,
sem náðu yfir báða hluta lands-
ins án tillits til trúarbragða og
atvinnu verið klofin um langt
skeið. Báðir armar saka hvor
annan um sérdrægni og klofn-
ingsstarfsemi en hvorugur kem-
ur auga á þá staðreynd, að það
er auðvaldið brezk-írska, sem
deilir og drottnar.
Eina þjóðfélagsaflið, sem er
þess um komið að hnekkja kúg-
unarvaldi heimsvaldasinna og
sambandsmanna (unionista) á
Norður-Irlandi, er verkalýðurinn.
Aðalverkefni hans er því að
efla verkalýðsbaráttuna á hrein-
um stéttargrundvelli og leysa
mótmælendur meðal verka-
manna undan áhrifavaldi bur-
geisanna.
ÁSKRIFTARSÍMI
Nýrrar Dagsbrúnar er 19713
eftir kl. 8 á kvöldin.
húsnæðismálum, (ekki sízt húsa-
leiguokrið), skattamálum, auk
verðhækkana utan vísitölu og
einnig þeirra sem hún mælir eft-
ir dúk og disk eða aldrei, þótt
ætlað hafi verið í fyrstu.
Það er kaupmátturinn til þess
að lifa sómasamlegu lífi af dag-
vinnutekjum, sme máli skiptir.
Þessa rannsókn þarf að fram-
kvæma áður en gengið er til
samninganna í haust. En eitt er
víst að ef árangur á að nást fyr-
ir lægst launaða fólkið þá þarf
það sjálft að eiga aðild að rann-
sókninni og samningunum. Þar
mega þeir ekki ráða ferðinni,
sem komnir eru með þrefalt til
fjórfalt hærri tekjur en allur
þorri fólks í verkalýðsstétt.
Atvinnurekendur fyrst —
verkafólkið svo
Framhald af 1. sfðu.
ur og taka ákvarðanir um næstu
samninga.
Hitt er reyndar víst, að slíks
mun ekki kostur alls staðar, því
víða eru sömu mennirnir í þess-
um stofnunum sem stóðu að
Hornafjarðarfundinum.
Þar sem svo er ástatt og víðar
á fólkið sjálft, í verkalýðsfélög-
unum og á vinnustöðunum að
mynda með sér hópa og nefndir
til þess að móta stefnuna í samn-
ingamálunum á komanda hausti.
Er óhætt að láta
herinn fara?
Þessi spurning var lögð til
grundvallar sjónvarpsumræðum
fulltrúa þingflokkanna í fyrra
mánuði. Einar Ágústsson utan-
ríkisráðherra vissi það ekki,
Benedikt Gröndal sagði já, ef að
við getum tekið að okkur „eftir-
litsstörf" herstöðvarinnar. Geir
Hallgrímsson sagði auðvitað nei,
Ragnar Arnalds já, en Hannibal
Valdimarsson lét hjá h'ða að
svara. Einar Ágústsson túlkaði
ómótmælt af öðrum fulltrúum
stjórnarflokkanna þá skoðun, að
herinn fari því aðeins að um það
semjist við Bandaríkjastjórn (og
Atlantshafsbandalagið), en hins-
vegar kvaðst hann ekki vita
hvort þingmeirihluti væri fyrir
uppsögn samningsins ef endur-
skoðunin leiddi ekki til brottfar-
ar hersins! Virðist þó fullkom-
lega tímabært fyrir stjóm, sem
„stefnir að því", samkvæmt
stjórnarsamningi, að herinn fari
burt á kjörtímabilinu, að hyggja
að því hvort eigið þinglið henn-
ar er viðbúið að fylgja fram
þeirri stefnu með uppsögn, því
að samkvæmt yfirlýsingu fulltrúa
Bandaríkjastjórnar er þegar
ljóst að hún gengur ekki að nein-
um samningum um brottför hers
ins, eða afnáms herstöðvarinnar,
sem er hið sama.
tírsögn úr Atlants-
haf sbandalaginu,
var annað höfuðatriði þessa
máls, sem rætt var í fyrrnefnd-
um sjónvarpsumræðum. Voru
allir á einu máli um að Island
ætti að vera í Atlantshafsbanda-
laginu, nema Ragnar Amalds.
Kvað hann sig og sinn flokk hafa
verið og vera á móti aðild að At-
lantshafsbandalaginu, en hélt svo
linlega á þeim málstað, að ekki
var hægt að finna að nokkur
hugur fylgdi máli. Ragnar var
eins og fermingardrengur, sem
þylur utanbókar „katekismus-
inn" sinn frammi fyrir presti án
trúar eða skilnings. Er það von,
því að andstaða gegn Atlantshafs
bandalaginu er foringjum Al-
þýðubandalagsins ekki lengur
neitt keppikefli, nema síður sé,
eins og bent hefur verið á hér í
blaðinu.
„Á áhrifasvæði
Bandaríkjanna“
í síðasta hefti tímaritsins
„Réttur" ritar einn úr innsta
hring Alþýðubandalagsins, Árni
Björnsson langa rollu um „Upp-
sögn herstöðvasamningsins". Eft-
ir ítarlega greinargerð um „sam-
spil og gagnkvæma virðingu"
stórveldanna tveggja, Bandaríkj-
anna og Sovétríkjanna sín í milli,
kemst hann að þessari niður-
stöðu:
„Það er því engin forsenda fyr-
ir því, að Rússar kæmu til að
hertaka ísland, þótt banda-
ríska herstöðin hyrfi, því það
væri eftir sem áður á um-
sömdu áhrifasvæði Bandaríkja
manna."
Er greinilegt að Árrri hefur lagt
fyrir sjálfan sig spumingu sjón-
varpsþáttarins: Er óhætt að láta
herinn fara? Það er spurning
þeirra manna, sem telja vemd í
því að vera á „áhrifasvæði" vest-
rænna stórvelda. Einlægir her-
stöðva- og herbandalagsandstæð-
ingar spyrja aftur á móti: er ó-
hætt að hafa herinn? og svara
neitandi.
Þeir sem óska
að gerast áskrifendur Nýrr-
ar Dagsbrúnar eru beðnir að
hafa samband við innheimtu.
mann blaðsins, Sigurjón Jóns-
son, Tómasarhaga 39, í síma
19713, eftir kl. 8 á kvöldin;
einnig þeir, sem eiga ógreidd
áskriftargjöld.
Á þessu ári má áætia, aff af völdum reykinga
tapist hér á landi um 77 þúsund vinnudagar.
Ástæðan er sú, að reykingafólk er oftar veikt
en hinir, sem ekki reykja.
Athuganir hafa sýnt, að veikindafjarvistir eru
um 15% algengari hjá reykingafólki en öðru
vinnandi fólki.
Gera má ráð fyrir, að veikindafjarvistir
reykingafólks hér á landi á þessu ári jafngiidi
því, að 300 manns séu frá vinnu allt árið.
Getum við ekki gripið í taumana og reynt að
minnka reykingarnar?