Ný dagsbrún - 01.09.1973, Page 1
ERNI:
NÝMGSBRÚH
MALGAGN tSLENZKRA SOSlALISTA
8. tölublaö. September 1973. 5. árgangur
Völd borgaraflokkanna í
verkalýðsfélögunum eru
völd borgarastéttarinnar.
Virkjum fjöldann.
Við brosum — en erum ekki
friðsamir lengur.
Yfirlýsing í stað samninga.
Verkalýðsforingjar gegn verkalýðnum
Eiga ellila unamenn að
vera þreelar atvinnurek-
enða til ðauðadags
Ein veigamesta krafa verkalýðsfélaganna við næstu kjara-
samninga er án efa krafan um full yfirráð yfir lifeyrissjóðunum.
Það fer ekkert milli mála að þeir eru óumdeilanlega eign verka-
íýðsfélaganna á sama hátt og sjúkrasjóðir félaganna, sem atvinnu-
rekendur greiða til að hluta. Engum hefur til hugar komið að
véfengja fullan umráðarétt verkafólks yfir þeim sjóðum. Allir
lífeyrissjóðir verkalýðsins eru orðnir til fyrir baráttu hans við
atvinnurekendur og ríkisvald. S'ú upphæð, sem atvinnurekendur
greiða til sjóðanna er ekki síður hluti af launum verkafólks, en
það sem það greiðir beint úr eigin vasa hverju sinni. Um fram-
lag atvinnurekenda var barist og samið í stað beinnar kauphækk-
unar, sem annars var full þörf á að fá, en náðist frekar fram
sem framlag í lífeyrissjóð. Nú er það hinsvegar komið á daginn
að atvinnurekendur hafa alltaf ætlað sér að ná völdum yfir sjóð-
unum og koma í veg fyrir að verkalýðshreyfingin ætti þess kost að
styrkja stöðu sína með fjármagni þeirra, en seilast síðan beint
í sjóðina, bæði með því að hafa ráð um hvar þeir séu ávaxtaðir
og einnig með því að fá lán úr sjóðunum í atvinnurekstur sinn
eða brask. ’
Það undarlegasta af öllu í þessu máli er þó það að leiðtogar
verkamanna skuli nú með stofnun sambands lífeyrissjóða ætla
að staðfesta til frambúðar yfirráð atvinnurekenda yfir Iífeyri verka-
fólks, þeim ellitekjum, sem það hefur aflað í gegnum baráttu og
strit, og gefa atvinnurekendum þannig tækifæri ttl þess að arð-
ræna það allt til dauðadags.
Tillaga miðstjórnar ASÍ um kjaramál.
1. Jöfnun launakjara með verulegri hækkun Iáglauna.
2. Sérstök kauphækkun í fiskiðnaði.
3. Kauptrygging tímavinnufólks.
4. Veruleg hækkun tryggingarupphæðar við dauðaslys og
örorku.
5. Auknar greiðslur í veikinda- og slysatilfellum.
6. Fjárframlag atvinnuveganna til fræðslustarfsemi alþýðu-
samtakanna.
TVÆR KRöFUR Á HENDUR RÍKISVALDINU:
1. Gagngerar breytingar á skattamálum sem tryggi vem-
lega lækkun skatta hjá lamennu launafólki.
2. Verulegar umbætur á sviði húsnæðismála.
Tillaga fundar ASN um kjaramál.
1. Segja ber upp öllum kjarasamningum verkalýðsfélag-
anna nú í haust.
2. Fundurinn telur það eitt af brýnustu hagsmunamálum
verkalýðshreyfingarinnar að ná fullum og óskertum yf-
irráðum yfir lífeyrissjóðunum.
3. Dagvinnutekjur láglaunafólks verður að stórhækka,
þannig að lifa megi af þeim mannsæmandi lífi.
4. Taka verður ákvæði um veikinda- og slysatryggingar til
gagngerðrar endurskoðunar ng tryggja verkafólki stór-
aukinn rétt í þeim efnum.
5. Fella ber niður eftirvinnukaup, þannig að næturvinna
hefjist strax að afloknu dagvinnutímabili.
6. Komið verði á kauptryggingu tímavinnufólks.
Ályktun
FUNDAR S AMBANDSSTJ ÓRNAR ASN OG FORMANNA
AÐILDARFÉLAGA UM STJÓRN LÍFEYRISSJÓÐANNA
Sameiginlegur fundur sambandsstjórnar og formanna
aðildarfélaga Alþýðusambands Norðurlands, haldinn á Ak-
ureyri 19. ágúst 1973, hafnar algerlega stofnun Landssam-
bands lífeyrissjóða, með aðild atvinnurekenda. Fundurinn
telur að með stofnun slíks sambands sé verið að viður-
kenna rétt atvinnurekahda til ráðstöfunar á hluta af eign-
um verkafólks, og að sjálfsákvörðunarréttur verkalýðs-
hreyfingarinnar sé með slíku samstarfi við atvinnurekend-
ur stórlega skertur.
Fundurinn lítur svo á að samningsákvæði um aðild at-
vinnurekanda að stjórnum lífeyrissjóðanna, frá 19. maí
1969, hafi einungis verið til bráðabirgða og að nú beri að
aflétta því bráðabirgðaástandi sem verkalýðshreyfingin
varð þá að sætta sig við.
Aðalatriðið er réttur verkafólks
til eftirlauna
Frá því var skýrt hér í blað-
inu á sínum tíma að forustu-
menn Alþýðusambands Islands
og atvinnurekendasamtakanna
hefðu haldið sameiginlegan fund
á Hornafirði til þess að ræða
undirbúning að næstu kjara-
samningum verkalýðsfélaganna.
Niðurstaðan af þessum stétta-
samvinnufundi með atvinnurek-
endum sá síðan dagsins ljós á
Reykhoitsráðstefnu ASl, sem
haldin var dagana 28. og 29.
Moses Olsen.
(Sjá baksíðu).
ágúst. Par var lagt fram upp-
kast að ályktun um kjaramál
frá miðstjórn ASÍ, sem prentuð
er hér í blaðinu. Eins og menn
sjá er hún samin í þessum
venjulega véfréttastíl, sem verka
lýðsforustan tíðkar, enda er þar
ekki hægt að festa hendur á
nokkru atriði nema um kaup-
tryggingu tímavinnufólks.
Sambandsstjórn Alþýðusam-
bands Norðurlands hafði haldið
ráðstefnu með formönnum að-
ildarfélaga sinna og samþykkt
sjálfstæða ályktun um kjaramál-
in, sem einnig var lögð fram á
Reykholtsfundinum. Er þar tek-
ið mun fastar á ýmsum atrið-
urn en í uppkasti ASI og þar er
tekin upp krafan um óskert yf-
irráð verkalýðsins yfir lífeyris-
sjóðum sínum. En eins og kunn-
ugt er, er þeim samkvæmt sam-
komulagi ASÍ og Vinnuveitenda-
félagsins frá 1969 stjórnað af
fulltrúum verkamanna og at-
vinnurekenda að jöfnu. Annað
höfuðatriði í samþykkt ráð-
stefnu ASN er að „dagvinnutekj-
ur láglaunafólks verður að stór-
hækka, þannig að lifa megi af
þeim mannsæmandi lífi."
Báðar tillögurnar fóru tii
nefndar sem bjó til úr þeim
bræðing, sem síðan var sam-
þykktur sem ályktun fundarins.
Bræðingurinn er þó lítið annað
en uppkast sambandsstjórnar að
viðbættri annarri grein úr til-
lögu ASN, eins og sést við sam-
anburð. Bræðingurinn er þann-
ig-
1. Jöfnun launakjara með veru-
legri hækkun láglauna.
2. Sérstök kauphækkun í fisk-
iðnaði.
3. Kauptrygging tímakaupsfólks
4. Verkalýðsfélögin fái full um-
ráð yfir lífeyrissjóðunum.
5. 40 stunda vinnuvika verði
unnin á 5 dögum.
6. Veruleg hækkun tryggingar-
upphæðar við dauðaslys og
örorku.
7. Auknar greiðslur í veikinda-
og slysatilfellum.
8. Aukið fjárframlag atvinnu-
rekenda til fræðslustarfsemi
verkalýðsfélaganna.
9. Athugað verði af aðilum
vinnumarkaðarins í samráði
við ríkisvaldið með hvaða
hætti unnt er að verðtryggja
almenna lífeyrissjóði.
Til viðbótar var samþykkt
mjög óákveðin og gagnslaus á-
lyktun um „gagngera breytingu
í skattamálum" og „verulegar
umbætur í húsnæðismálum".
Eins og sjá má er samþykkt
þessi í heild sinni algerlega í
anda stéttasamvinnunnar, þar
sem forðast er að benda á nokk-
urt ákveðið atriði, sem keppa
beri að í samningum, að tveim-
ur atriðum undanteknum: Um-
ráðum yfir lífeyrissjóðunum og
kauptryggingu láglaunafólks.
Samt sem áður þótti harðasta
kjarna stéttasamvinnuliðsins í
stjórn ASl samþykktin nf hörð
undir tönnina. Var það einkum
4. greinin, þar sem vegið er að
eftirlætishugmynd þeirra um að-
ild atvinnurekenda að stjórn líf-
eyrissjóða verkalýðsins, enda
eru þeir búnir að binda það
fastmælum við fulltrúa atvinnu-
rekenda að það fyrirkomulag
skuli haldast áfram.
Fimm verkalýðsleiðtogar fluttu
því frávísunartillögu á þennan
lið samþykktarinnar. Voru það
eftirtaldir menn:
Óskar Hallgrímsson,
Skúli Þórðarson,
Jón Snorri Þorleifsson,
Björn Bjarnason,
Eðvarð Sigurðsson.
Frávísunartillagan var felld
með 30 atkvæðum gegn 13. Þeir
sem greiddu henni atkvæði aðrir
en flutningsmenn voru þessir:
Jón Sigurðsson form. Sjó-
mannasambandsins.
Runólfur Pétursson f0rm.
Iðju.
Karvel Pálmason alþingis-
maður.
Guðm. J. Guðmundsson
varaform. Dagsbrúnar.
Þórir Daníelsson starfsm.
Verkamannasambandsins.
Daði ólafsson húsgagnasm.
Jón Helgason form. Sjóm-
félags Akureyrar.
Þórólfur Daníelsson formað-
ur Prentarafélagsins.
Lífeyrissjóðunum er eins og
áður er getið, stjórnað sameig-
inlega af fulltrúum verkamanna
og atvinnurekenda samkvæmt
samningum frá 1969. Og í
„ramma"reglugerð fyrir lífeyris-
sjóðina frá 1970 er heimildará-
kvæði um lánveitingar til at-
vinnurekenda úr sjóðunum.
Á þessum grundvelli vilja
stéttasamvinnupistulamir í ASÍ
stofna samband Iífeyrissjóðanna,
þ.e. koma þeim undir eina stjóm
og fengu það samþykkt á fundi
með atvinnurekendum í júní í
sumar. Stjómin skal skipuð 20
mönnum, 10 frá hvoram aðila,
verkamönnum og atvinnurekend-
Framhald á 3. síðu.