Ný dagsbrún - 01.11.1973, Síða 4
Landssambandið á að
vera hæstiréttur í mál-
efnum lífeyrissjóðanna
Laugardaginn 6. okt. sl. birt-
ist í Tímanum viðtal við þá
kumpána Eðvarð Sigurðsson
formann Verkamannafélagsins
Dagsbrúnar og Barða Friðriks-
son formann Vinnuveitendasam-
bands Islands. Tilgangurinn með
þessu viðtali er sýnilega sá að
veita þessum náungum tækifæri
til þess að réttlæta stofnun
landssambands lífeyrissjóða og
gefa þeim kost á að bera hönd
fyrir höfuð sér gagnvart þeirri
gagnrýni sem stofnun slíks
landssambands hefur orðið fyr-
ir. Fróðlegt er að sjá viðbrögð
þeirra kumpána, þó varla sé
hægt að verjast brosi yfir því,
sem þeir reyna að bera fram
sem rök fyrir máli sínu, svo
motsagnakennd sem sú þvæla
er sem þeir færa fram máli sínu
til stuðnings, er þeir fálma í of-
boði eftir einhverju er duga
megi til að blekkja verkalýðinn
með og tæla hann til stuðnings
við að koma þessu hagstjórn-
artæki auðvaldsins á fót.
Eðvarð Sigurðsson segir:
„Landsambandinu er ætlað að
vera þjónustustofnun, og ég vil
leggja áherslu á það." Síðan
segir hann: „Þá er ætlunin að
safna á einn stað upplýsingum
um lánveitingar úr sjóðunum,
svo að óeðlilegar lánveitingar
eigi sér ekki stað." En nokkru
síðar segir hann:" Ég vil sér-
staklega taka fram, að lands-
sambandið hefur ekkert með
lánamál að gera. Pað hefur eng-
in áhrif eða völd í lánamálum
sjóðanna og allar getgátur um
að fé muni renna til höfuðborg-
arsvæðisins frá landsbyggðinni
eru út í hött." ' ...
Hvað á að kalla þetta? rök
eða rakaleysu? Er greindarvísi-
tala mannsins í algeru lág-
marki? eða heldur hann að
hann sé að tala til fífla og því
sé hægt að bulla hvaða vitleysu
sem er? Mótsögnin í þessum
málflutningi er svo greinileg að
hún fær ekki dulist nokkrum
heilvita manni. Að dómi Eð-
varðs á landssambandið að vera
þjónustustofnun sem ekkert
hefur með lánamál að gera, en
þó á þetta sama landssamband
að sjá svo til „að óeðlilegar lán-
veitingar eigi sér ekki stað."
Hvernig má það vera að lands-
samband sem ekkert hefur með
lánamál að gera, geti stöðvað,
eða komið í veg fyrir, lánveit-
ingu? Eða, ef landssambandið
getur séð svo um að lánveiting
„eigi sér ekki stað" hefur það
þá ekkert með lánamál að
gera.
Og enn hefur Eðvarð þetta
um lánveitingar að segja:
„í reglugerðum ganga sjóðfé-
lagar fyrir um lán, en það segir
líka, að heimilt sé að lána fé
til atvinnureksturs þeirra fyrir-
tækja, sem greiða i sjóðina, og
stofnun landssambandsins breyt
ir engu um þetta, því að það
eru sjóðstjórnirnar, sem ráða
þessu. Meirihluti ráðstöfunar-
fjár sjóðanna nú rennur til
lána til sjóðfélaganna, en hér
verður um mikið fé að ræða í
framtíðinni, og þá vaknar sú
spurning, hvernig það skuli á-
vaxtað og hvort hægt sé að
komast hjá því að hluti þess
fari út í atvinnulífið."
Það er nú það, Eðvarð. Hvers
vegna vaknar sú spurning, hvort
hægt sé að komast hjá því, að
fé úr lífeyrissjóðunum fari út
í „atvinnulífið", eða réttara sagt
verði fengið atvinnurekendum
til þess að afla með þvl verð-
bólgugróða? Er það vegna þess
að þú og nokkrir aðrir mið-
stjórnarmenn úr ASl teljið ykk-
ur ekkert þarfara hafa með
fjármagn lífeyrissjóðanna að
gera, þegar fram líða stundir,
en að lána það atvinnurekend-
urn til þess að auka með því
verðbólgugróða þeirra og efla
þar með enn að mun vald
þeirra yfir íslenskum verkalýð.
Er það vegna þessa sem þú og
þínir fylgifiskar leggið nú slíkt
ofurkapp á að stofna landssam-
band lífeyrissjóða með aðild at-
vinnurekenda og tryggja því
hæstarétlarvald yfir lánveiting-
um úr lífeyrissjóðunum, því
samkvæmt þínum eigin orðum
er landssambandinu ætlað slíkt
vald, að öðrum kosti væri því
ógerlegt að sjá svo um „að ó-
eðlilegar lánveitingar eigi sér
ekki stað", en það virðist liggja
ljóst fyrir hverjar þessar „óeðli-
legu lánveitingar" séu, þar sem
að þínum dómi er ekki hægt að
komast hjá að lána fé „út í at-
vinnulífið" (þ. e. til atvinnurek-
enda) geta slíkar lánveitingar
frá því sjónarmiði ekki talist
óeðlilegar, hinar „óeðlilegu lán-
veitingar" eru því samkvæmt
þessu aðrar lánveitingar, sem
reglugerðirnar heimila. En á sí-
endurteknu gaspri þínu um að
það séu sjóðstjórnirnar sem
hver um sig ráði eftir sem áður
yfir fjármagni lífeyrissjóðanna,
er ekkert mark takandi, þar
sem þú hefur sjálfur lýst yfir
að hlutverk landssambandsins
sé m. a. að hafa yfirumsjón
með því fjármagni og hæsta-
réttarvald yfir . ráðstöfun þess.
Nema ekkert mark sé takandi
á einu einasta orði sem þú seg-
ir, að þú hafir ruglast svo í
kjaftavaðli þínum og fálm-
kenndri leit þinni eftir fals-
rökum stéttasamvinnuhugsjón-
inni til framdráttar, að nær
stappi fullkomnum fávitaskap.
En Eðvarð Sigurðsson er eng-
inn fáviti, honum er vel ljóst
hvað hann er að gera, hann vill
fyiár alla muni stofna lands-
samband lífeyrissjóða með að-
ild atvinnurekenda og gera þar
með enn eina hugmynd auð-
valdsins um hagstjórnartæki því
til hagsbóta að veruleika, þar
sem hann sjálfur skipi for-
mannssætið, og hafa víst at-
vinnurekendur ekki á móti því
mælt, þótt þeir væru í meiri-
hluta á undirbúningsstofnfund-
inum 12. júní í sumar eftir að
fulltrúar verkalýðsfélaganna á
Norðurlandi vonx gengnir af
fundi. En það kom strik í
reikninginn. Fi'amsýnasti hluti
verkalýðsins sá í gegnum svika-
vefinn og hóf baráttu gegn slíku
landssambandi. Rök þeirra eru
svo skýr að engum getur dulist
hvor hafi betra mál fram að
flytja. Þessu var Eðvarð Sig-
urðsson óviðbúinn, slíku hafði
hann ekki reiknað með, því
skortir hann nú rök til að verja
mál sitt með, enda er málstað-
urin þegi góður, málflutningur-
inn verður því að mótsagna-
kenndu bulli og maðurinn kem-
ur, frá því sjónarmiði fyrir sem
hreinn fáviti.
Hvað hefur svo Barði Frið-
riksson að segja um þetta mál?
Hann segir:
„Fyrirtækin skoða þessar
„greiðslur" (þ. e. greiðslur til
lífeyrissjóðanna) „sem jafnmikla
nauðsyn fyrir þau sem starfs-
mennina. Áður sátu fyrirtækin
oft uppi með fjölda manns,
sem var Iélegur vinnukraftur,
en þeim var greitt kaup af því
að fyrirtækin vildu ekki setja
þetta fólk út á klakann. Nú sjá
lífeyrissjóðirnir þessu fólki
fyrir ellilífeyri".
Ekki skal mig undra þótt
Barði Friðriksson skoði greiðsl-
ur í lífeyrissjóðina ekki síður
nauðsyn fyrir auðstéttina en
verkalýðinn. Þegar verkamaður-
inn hefur alla sína starfsævi
greitt 10% af launum sínum í
lífeyrissjóð öðlast hann við sjö-
tugsaldur, ef hann lifir svo
lengi, rétt til ellilífeyris úr líf-
eyrissjóðnum, en hafi hann haft
r,étt til hámarks ellilífeyris frá
trygingarstofnun ríkisins, lækk-
ar sú upphæð sem nemur þeirri
greiðslu er hann fær úr lífeyris-
sjóðnum. Eftir sem áður verður
því um sömu heildarupphæð að
ræða sem viðkomandi aðili hlýt-
ur. Manni verður á að spyrja:
til hvers eru verkamenn að
greiða í lífeyrissjóði? Þessum
greiðslum fylgja engin aukin
réttindi til ellilífeyris, þeir geta
aldrei hlotið annað en ákveðna
hámarksupphæð sem á að duga
þeim til lífsviðurværis að lokn-
um starfsdegi, sú upphæð verð-
ur hin sama hvort sem við-
komandi aðili hefur greitt til
lífeyrissjóðs eða ekki. Greiðsl-
urnar í lífeyrissjóðina eru því
ekki annað en 10% aukaskattur,
sem lagður er á verkalýðinn,
það er því ekki að undra þótt
Barða Friðrikssyni þyki slíkur
aukaskattur nokkur nauðsyn,
með því er skattabyrði verka-
lýðsins þyngd, en það verður
aftur til þess að létta skatt-
greiðslur auðstéttarinnar að
sama skapi.
Barði segir ennfremur:
„Pað verður að líta á þetta
sem sjálfseignarstofnún, og það
er grundvallarmsiskilningur á
eignarréttarhugtakinu að halda
öðru fram. Hvorugur aðilinn á
þetta fé, en það á að verða báð-
um til hagsbóta."
Það var og. Lífeyrissjóðirnir
eiga að verða sjálfseignarstofn-
un, til þess þarf að stofna
landssamband lífeyrissjóða að
hægt sé að gera þá að því. Pess-
ari sjálfseignarstofnun eiga svo
atvinnurekendur og leiguþý
þeirra úr verkalýðsforustunni að
stjórna og þá getur nú verka-
fólk séð hver þjónusta slíkrar
sjálfseignarstofnunar verður.
j Það mætti nú segja mér að það
, yrði ekki mikið um „óeðlilegar
j lánveitingar" til verkamanna frá
j slíkri stofnun, þegar þeir eru
j hættir að vera eignaraðilar að
því fé sem þar liggur. Um hags-
bótina þarf víst ekki að vera í
! neinum vafa, atvinnurekendur
og leiguþý þeirra úr verkalýðs-
forustunni verða víst áreiðan-
lega á einu máli um að það sé
verkalýðnum til mestra hags-
bóta að „atvinnuvegirnir" gangi
fyrir um lánveitingar frá slíkri
sjálfseignarstofnun, og gott ef
ekki styrki líka.
Það er því ekki hægt að segja
að þeim beri mikið á milli Eð-
varð Sigurðssyni og Barða Frið-
rikssyni, þegar þeir túlka skiln-
ing sinn á hlutverki landssam-
bands lífeyrissjóðanna, þótt
Barði geti, af skiljanlegum á-
stæðum, leyft sér' að vera ber-
orðari í túlkun sinni. En báðir
reyna þessir náungar að dylja
tilganginn undir því yfirskini að
þeir séu aðeins að koma á fót
sakleysislegri þjónustustofnun,
sem ekki muni hafa nokkurt
fjármálavald á hendi. Þó á þessi
þjónustustofnun að hafa vald til
að stöðva lánveitingar úr sjóð-
unum, þrátt fyrir það að hún
á ekki að hafa, svo notuð séu
orð Barða Friðrikssonar, „neitt
fjárforræði í málum sjóðanna."
Slíkar mótsagnir eru naumásl
til þess fallnar að sannfæra
nokkurn mann, enda er tilgang-
urinn með stofnun landssam-
bands lífeyrissjóðanna augljós.
Þessari þjónustustofnun skal
ekki fá minna vald en svo, að
hún skal verða hæstiréttur yfir
málefnum lífeyrissjóðanna og
þar með taka allt fjárforræði
af þeim og fá það í hendur
einskonar korporation þar sem
einokunarauðvaldið og stétt-
svikararnir úr verkalýðsforust-
unni geta í bróðemi bmggað
ráð sín um hert kúgunartök á
verkalýðnum.
Síðan má í næstu samningum
krefjast fullra yfirráða verka-
lýðsfélaganna yfir lífeyrissjóð-
unurn: Hvað ætli að slíkt geti
skaðað atvinnurekendur þegar
þeir hafa hlotið hæstaréttarvald
yfir málefnum lífeyrissjóðanna?
En það verður ágætt fyrir svik-
arana úr verkalýðsforustunni að
hafa þessa kröfu á oddinum
(svo tilgangslaus sem hún þá
verður) til þess að geta sagt
eftir á: „Við urðum að fórna
svo og svo miklu af kaupkröf-
unum, til þess að ná fram kröf-
unni um full yfirráð verkalýðs-
félaganna yfir lífeyrissjóðun-
um.“
Menn athugi þetta, því eftir
sem áður verður hið raunveru-
lega vald yfir lífeyrissjóðunum
í höndurn atvinnurekenda og
leiguþýja þeirra í verkalýðsfor-
ustunni, gegnum það vald sem
landssambandi lífeyrissjóðanna
verður fengið.
S. J.
Leiðrétting.
I greininni: „Frá hlutleysi til
hernaðarbandalags" í síðasta
blaði hefur fallið niður lína
þannig að málsgreinin verður
óskiljanleg.
Önnur málsgrein að ofan í 3.
dálki á bls. 3 á að hljóða svo:
Það var þessi raunsæispólitík
fulltrúa íslenskrar borgarastétt-
ar sem mótaði hlutleysisstefn-
una 1918. Og í rúman áratug
taldi stéttin völdum sínum vel
borgið með hlutleysisyfirlýsing-
Þeir sem óska
að gerast áskrifendur Nýrr-
ar Dagsbrúnar eru beðnir að
hafa samband við innheimtu.
mann blaðsins, Sigurjón Jóns-
son, Tómasarhaga 39, í síma
19713, eftir kl. 8 á kvöidin;
einnig þeir, sem eiga ógreidd
áskriftargjöld.
NV dagsbrún
Nóvember 1973.
ALLIR VEGIR FÆRIR Á
YOKOHAMA
YOKOHAMA SNJÓHJÓLBARÐAR
MEÐ EÐA ÁN NAGLA
Komið inn úr kuldanum með bílinn
á meðan við skiptum um.
HJÓLBARÐAR
Höföatúni 8 Símar 16740 og 38900
SAMBAND ÍSLENZKRA SAMVINNUFÉLAGA * VÉLADEILD