Ný dagsbrún - 01.12.1973, Blaðsíða 4

Verkamenn sameinumst
allir undir kjörorðinu
stétt gegn stétt“
NÝ DAGSBRÚN
1J
Þcgar stéttasamvinnuklíkan,
sem fer með æðstu stjórn verka-
lýðssamtakanna gengur til svo-
nefndra samninga um kaup og
kjör verkalýðsins, hefur hún að-
eins eitt í huga, þ. e. að bjarga
málunum í höfn á þann hátt að
fá verkalýðinn til þess að sætta
sig við þau sultarkjör, sem þess-
ir náungar brugga honum á lok-
uðum leynisamkomum með bur-
geisunum. Slíkar samkomur er
verkalýðnum talið trú um að séu
samningafundir þar sem skel-
eggir foringjar hans gangi fram
fyrir skjöldu í baráttunni fyrir
bættum kjörum, en í raun og
veru er þar aðeins verið að þinga
um hvernig arðránið á verkalýðs-
stéttina verði enn aukið.
Þetta má glögglega sjá í þeim
samningum sem nú standa yfir.
Kröfurnar sem settar voru fram
eru einhver aumasta skrípa-
mynd af kröfugerð sem um get-
ur. Þar er talað um 35 þúsund
kr. mánaðarlaun til handa verka
fólki, en sú upphæð er jafn ó-
raunhæfur hlutur til þess að
draga fram lífið á eins og að
leggja sér steina til munns í stað
brauðs. Auðséð er hverra hags-
munir eru hafðir þar í huga, því
ekki geta það talist hagsmunir
verkamannsins sem jafnvel hið
borgaralega ríkisvald treystir sér
ekki til að halda fram að dugi
honum til lífsviðurværis (sbr.
Hagstofa Islands, sem telur að
lágmarks framfærslukostnaður
meðalfjölskyldu sé 45 þúsund
kr. á mánuði). 35 þúsund kr.
krafan er því sett fram með hag
atvinnurekenda einna fyrir aug-
um, vinnuaflið boðið þeim til
kaups langt undir kostnaðar-
verði, það liggur því ljóst fyrir
að borga verður með vinnuafl-
inu og það neyðist verkafólk til
að gera með því að leggja á sig
nær ótakmarkaða yfirvinnu, en
slíkt jafngildir auðvitað því að
lagðir séu þrældómsfjötrar á
verkalýðinn og hann hnepptur í
ánauð.
Hitt skyldi enginn maður láta
villa sig þótt atvinnurekendur
þykist drýldnir við slíkum „kröf-
um!!!“ og leggi fram gagnkröf-
ur. Slíkt er ekki annað en taktik,
sem beitt er við sviðsetningu
skrípaleiksins sem kallaður er
samningagerð og leikinn er af
stéttasamvinnuklíku verkalýðs-
foi-ustunnar og fulltrúum bur-
geisastéttarinnar.
En við hverju er að búast þeg-
ar verkalýðsforustan er skipuð
mútuþægum, löngu uppkeyptum
stéttsvikurum, sem orðnir eru
virkir framkvæmdaaðilar innan
hins borgaralega ríkisvalds með
setum sínum í ótal ráðum og
nefndum innan stofnana þess,
auk fjölda annarra bitlinga sem
þeir hafa .þegið úr hendi borg-
arastéttarinnar sjálfrar.
Það liggur því ljóst fyrir að
slíkum mönnum er ekki lítill
akkur í að viðhalda því kerfi,
sem færir þeim slíka aðstöðu, en
það kerfi byggist eingöngu á því
arðráni sem framkvæmt er á ör-
eigastéttinni. 35 þúsund kr. kraf-
an er því rökrétt hugsuð frá
hagsmunalegu sjónarmiði hinna
svonefndu verkalýðsforingja, því
með henni er ekki verið að gera
annað en auka vinnuþrælkun
verkalýðsins og þar með gróða
burgeisanna, en það er einmitt
það sem kapítalisminn byggir á.
Skyldi það því ekki einnig vera
hagur þeirra verkalýðsforingja,
sem hirða verulegan hluta af há-
tekjum sínum fyrir ýmis stjórn-
unarstörf í þágu hins kapítaliska
ríkis, ekki síst með tilliti til þess
að flokksbræður þeirra og vinir
eru komnir á ráðherralaun hjá
því sama ríki.
Þessu til frekari stuðnings skal
ennfremur bent á, að hábrodd-
unum innan ASÍ, aðal verkalýðs-
foringjunum á Islandi, þótti 35
þúsund kr. krafan alltof há og
féllust eingöngu á hana vegna
þess að þeir óttuðust að Norð-
urlandsfélögin klyfu sig út úr
sameiginlegum samningum með
hana, en slíkt hefði óneitanlega
raskað illilega fyrirhuguðum
sýndarleik þeirra hvað kjaramál-
in snerti. Þarf frekari vitna við?
Verkalýðsforingjunum þykir
kaupkrafa, sem þó dugir verka-
fólki ekki til lífsviðurværis, of
há, er þetta ekki sama sjónar-
miðið og atvinnurekendur hafa
ávalt haft, hefur þeim ekki á-
vallt þótt kaupkröfur verkalýðs-
ins of háar. Hvað knýr verka-
lýðsfaoringja til sameiginlegrar
afstöðu með atvinnurekendum
gagnvart kaupkröfu? Getur það
verið annað en sameiginlegir
hagsmunir? Eru það ekki hags-
munir atvinnurekenda að arð-
ræna verkalýðinn? Eru það ekki
hagsmunir verkalýðsforingja
sem hirðir hátekjur sínar fyrir
allskonar þjónustu í þágu hins
borgaralega ríkisvalds, að tilvera
hins borgaralega ríkis sé tryggð?
Hvernig getur slíkur maður bar-
ist gegn því arðráni sem borg-
ararnir byggja ríki sitt á?
Sjónarspilið sem kaliað er
samningagerð er hægt að af-
greiða með fáum orðuin.
Fyrsti þáttur er rétt að byrja,
hefur aðeins staðið rúman mán-
uð. Þegar tjaldið er dregið frá
er sviðið autt. Rétt á eftir koma
verkalýðsforingjarnir inn frá
vinstri, en atvinnurekendur frá
hægri. Þeir taka sér sæti sitt
hvoru megin við borðið, kinka
kolli hvorir til annarra, brosa
skiptast á almennum kurteisis-
orðum, síðan er þögn um stund.
Þá birtist þriðji aðili, svonefnd-
ur sáttasemjari ríkisins (er full-
trúi hins borgaralega ríkisvalds,
á að koma á sáttum milli hinna
andstæðu stétta, er táknræn fí-
gúra fyrir stéttasamvinnustefn-
una), hann tekur sér sæti fyrir
borðsendanum, spennir greipar
fram á borðið, ræskir sig.
Sáttasemj arinn:
Þið eruð vonandi búnir að
koma ykkur saman um heppileg-
an tíma til að birta fólkinu nýja,
hérna, kjaraboðskapinn.
Atvinnurekendur og verkalýðs-
foringjar:
Já, já, auðvitað, það verður
ekki fyrr en upp úr miðjum
janúar.
Sáttasemjarinn:
Jæja, piltar, eigum við þá ekki
að þykjast vaka svolítið, svo að
fólkið haldi að við séum að
semja.
Atvinnurekendur og verkalýðs-
foringjar:
Jú, jú, endilega.
Rödd úr hópi verkalýðsfor-
ingja:
Er ekki hægt að fá hasarblað
að líta í.
Rödd úr hópi atvinnurekenda:
Geturðu ekki notast við sorp-
blað eins og Þjóðviljann.
Svona verður tíminn teygður
og togaður fram á næsta ár. Þá
gengur stéttasamvinnuklíkan úr
verkalýðsforustunni út á meðal
fólksins færandi þau tíðindi,
með fjálglegum tilburðum og
tilheyrandi orðskrúði, að þetta
hafi verið erfiðir samningar, en
þrátt fyrir það hafi nú unnist
umtalsverður sigur og fengist
einhverjar þær mestu kjarabæt-
ur sem um getur, þeir hafi nefni-
lega upp á þá allra bestu samn-
inga að bjóða sem nokkurntíma
hafi gerðir verið, þeir séu jafn-
vel betri en síðustu samningar
sem hafi þó verið bestu samn-
ingar í heimi. Það hafi að vísu
ekki fengist fram nema fjórð-
ungur af upphaflegum kröfum,
en mikið hafi áunnist í loforð-
um frá ríkisstjórninni og þau
loforð viti allir að séu betri en
nokkur kauphækkunin, því
stjórnin sé vinstri stjórn og vin-
veitt verkalýðnum og hafi sýnt
mikinn skilning á málefnum at-
vinnurekenda og gert allt sem
í hennar valdi stóð til þess að
létta þeim samningagerðina.
Auk þess hafi stjórnin lofað að
hækka söluskattinn, en hækkað-
ur söluskattur sé það besta sem
nokkur verkamaður geti kosið
sér nú á dögum (enda sýna dæm-
in að hann færir kaupahéðnum
ómældan gróða í óskilafé). Á
þessum forsendum verði því að
samþykkja samningana, því ann-
ars falli stjórnin (Mangi og Lúlli
missi af ráðherralaununum, þeir
sem unnu þó til að éta ofan í sig
allt landhelgisþvaðrið og eiga
eftir að kyngja öllu herstöðva-
kjaftæði sínu þar ofan á, því
mikil skal til mikils vinna, ráð-
herralaun grípur maður ekki
upp hvar sem er).
Þetta er í stuttu máli það sem
gerast mun ef stéttasamvinnu-
klíka verkalýðsforustunnar fær
að halda áfram makki sínu við
atvinnurekendur. En ef verkalýð-
tifinn tekur sjálfur til sinna ráða
mun útkoman verða allt önnur.
Verkamenn, sameinist gegn at-
vinnurekendum og stéttasam-
vinnuklíku verkalýðsforustunn-
ar, setjið sjálfir fram raunhæfar
kröfur og fylgið þeim eftir með
raunhæfum athöfnum. Stöðvið
framleiðsluna, því að meðan þið
haldið áfram að framleiða fyrir
auðvaldið mun það aldrei ansa
kröfum ykkar. Stöðvið því fram-
leiðsluna með verkföllum og
kærið ykkur kollótta þótt til
þeirra hafi ekki fengist leyfi frá
kúgurum ykkar og kvölurum.
Verkamenn, sameinumst allir
undir kjörorðinu stétt gegn stétt.
S. J.
Desember 1973.
PAPPÍRSKILJUR
MALS og MENNINGAR
Brynjólfur Bjarnason:
Greinar og ræður 1937—1972
Tvö bindi.
Yfirgripsmikið safn af greinum og ræðum Brynjólfs Bjarnasonar,
prentuðum og óprentuðum. Eins og að líkum lætur ber hér mest
á pólitískum ræðum og ritgerðum, bæði fræðilegum og varðandi
baráttumál tímans.
Þessar bækur eru ómissandi heimild um pólitíska sögu síðustu
áratuga, en ekki síst má lesa út úr þeim nokkurn veginn sam-
fellda sögu Sósíalistaflokksins — frá stofnun hans til endaloka.
Auk hins pólitíska efnis eru í bókunum ýmsar ræður um menn-
ingarmál og listir að ógleymdum svipmyndum af mörgum sam-
tímamönnum og samherjum höfundar.
MAL O G MENNING
Laugaveg 18 . Reykjavík
Óskum viðskiptavinum okkar og landsmönnum
öllum gleðilegra jóla og farsæls komandi árs.
NESCO h/f Laugaveg 10.
Símar 19154 og 19192.
Óskum viðskiptavinum okkar og landsmönnum
öllum gleðilegra jóla og farsæls komandi árs.
Eimskipafélag Islands h/f
Óskum viðskiptavinum okkar og landsmönnum
öllum gleðilegra jóla og farsæls komandi árs.
LETUR s/f
Grettisgötu 2, sími 23857.
f Gordíonshnút
Margt bendir nú til þess að
framundan sé ný kollsteypa í
efnahagsmálum og það meira að
segja sú stærsta sem hér hefur
verið tekin til þessa. Þessi þróun
er öllum sósíalistum mikil von-
brigði og er löðrungur framan í
þá sem létu blekkjast af fagur-
gala Aljrýðubandalagsins þar
sem því var haldið fram, að seta
þess 'í borgaralegri ríkisstjórn
myndi tryggja verkalýðnum
mannsæmandi lífskjör. Sú óða-
verðbólga, sem er nú að skella
yfir ætti að verða alvarleg á-
minning til alls vinnandi fólks.
Nú ætti öllum að vera orðið
Ijóst að sá hnútur, sem efna-
hagsmálin eru komin í verður
aldrei leystur. Það verður að
höggva á hann og það verður
gert fyrr eða síðar, hvort sem
okkur líkar það betur eða ver.
Spurningin snýst um jiað eitt,
hverjir eiga að höggva. Það eru
aðeins tveir möguleikar fyrir
hendi. Annað hvort leggur auð-
stéttin til atlögu og kemur hér
á fasisma, eða verkalýðurinn
gerir byltingu.
Það væri hroðaleg villa að gera
lítið úr fasisma hættu hér. Enn
er Sjálfstæðisflokkurinn stærsti
stjórnmálaflokkur landsins. Sum
ir af forustumönnum hans voru
aðdáendur þýskra nasista þang-
að til Bretar stigu hér á land og
enn taka þeir afstöðu með fas-
isku valdaráni hvar sem er í
heiminum. Nú síðast hefur Morg
unblaðið afhjúpað sitt fasistiska
innræti með skrifum sínum um
hernámsmálin. Þar er þess bein-
línis krafist að vilji þjóðarinnar
verði hafður að engu ef Nató-
sinnar verða í minnihluta. Það
er því augljóst mál að hann
vantar aðeins hentugt tækifæri
til þess að koma vilja sínum
fram og öngþveili í efnahagsmál-
um skapar gullna möguleika. En
þó að það tækist að klekkja á
Sjálfstæðisflokknum er fasisma-
hættan engan veginn úr sögunni.
Hér getur orðið sama þróun og
í Danmörku. Veldi gömlu flokk-
anna gæti hrunið og fram á sjón-
arsviðið kæmi óþekktur ævin-
týramaður sem byði upp á „pat-
ent" lausn og fólk skildi ekki
fyrr en of seint að þessi lausn
væri fasismi. Það er því alvarleg
hætta á ferðum ef verkalýður-
inn heldur ekki vöku sinni. En
það verður að segja hverja sögu
eins og hún gengur. Verkalýður-
inn hefur engin tök á að fást við
slík vandamál í dag. Til þess
vantar hann pólitíska forustu.
Stofnun byltingarflokks þolir
því enga bið. Ef verkalýðshreyf-
ingin skilur ekki sinn vitjunar-
tíma og verður fyrri til þess að
höggva á hnútinn með sósíaliskri
byltingu þá fáum við yfir okkur
fasisma innan fárra ára. Það er
hæpið að við höfum meir en tíu
ár til stefnu.
G. Bj.