Stormur - 24.07.1936, Blaðsíða 4

4
STORMUR
„Mig langar til að deyja eins og Kristur, milli tveggja
ræningja“.
Kaupsýslumanninum varð nú að þessu sinni ekki að
ósk sinni. Hann lifir enn, virtur og heiðraður af samborg-
uruum sínum, eins og hann líka á skilið, mannkosta sinna
yegna.
II.
Bóndinn íslenski og verkamaðurinn íslenski hafa nú
um tveggja ára skeið verið á milli tveggja ræningja. En
það hefir verið sá munur á þeim og kaupsýslumanninum,
að þeir hafa verið verkfærið í höndum ræningjanna, en
málafærslumennirnir voru verkfærið í höndum kaupsýslu-
mannsins.
Islenska bóndann hafa þessir ræningjar — Héðinn og
Jónas — leikið hart. Þeir hafa svift hann umráðarétti yf-
ir afurðum sínum, gert hann að ánauðugum manni, sem
yerður að þola sektir, ef hann ráðstafar ketbitanum sín-
um eða mjólkurpelanum öðruvísi en þeir hafa mælt fyr-
ir um.
Þeir hafa tekið af honum full umráð yfir jörðinni sinni
og eru vel á vegi með að gera hann að ánauðugum leigu-
liða ríkisins, eins og Haraldur lúfa gerði norska bændur
á sínum tíma.
Þeir hafa tekið leigunámi verðmæta eign af bændum í
þrem sýslum landsins, og tilgangurinn með því er sá, að
gera þessa eign þeirra verðlausa og koma með því félagi
þeirra á kaldan klaka, svo að hægt verði að beygja þá til
hlíðni við einvaldið og ofbeldisstjórnina.
Alt þetta og margt fleira hafa þeir gert við bóndann
íslenska. — Og bóndinn íslenski beygir höfuð sitt í kristi-
legri auðmýkt fyrir ofbeldismönnunum og tautar við sjálf-
an sig niður í skeggið, sem enn hefir ekki verið af honum
tekið, af því að það er ekki gjaldgeng vara og ræningjarn-
ir geta því ekkert auðgað sig á því.
En hvernig hafa svo þessir ræningjar leikið verkamenn-
ina íslensku?
Þeir hafa gint hann á loforðum, sem þeir hafa svo öll
svikið.
Þeir lofuðu honum atvinnu, en í stað þess hafa þeir gert
hann atvinnulausan.
Þeir lofuðu honum lækkun á nauðsynjavörum, en í stað
þess uku þeir tollana á þeim stórkostlega, heftu frjálsan
innflutning á þeim, sem hafði gífurlega verðhækkun í för
með sér, og settu einokun á sumar, sem hækkaði verðið
um þriðjung og jafnvel meira.
Þeir hafa ráðist á stærstu atvinnurekendurna og gert
sitt til þess að koma þeim á kné, svo að nú eru þeir ekki
lengur færir um að veita verkamönnum þá atvinnu, sem
þeir áður gátu gert.
Þeir hafa aukið skuldirnar svo miljónum króna skiftir
og jafnvel tugum miljóna og vextina af þessum miljónum
og afborganir af þeim taka þeir af kaffi og sykri og öðr-
um lífsnauðsynjum verkamannsins.
Þeir hafa hlaðið á sjálfa sig stórum launum, og nokkr-
um hluta þessara launa láta þeir bláfátæka verkamennina
borga.
Þessi er hún, meðferð ræningjanna á verkamönnunum
íslensku.
Hvenær rennur upp sú stund, að bóndinn íslenski og
verkamaðurinn íslenski losa sig við þessar blóðsug'ur, —
eða ætla þeir að hafa þá á líkama sínum að eilífu?
Svoldarorusta.
Uppganga á Orminn.
Mest var vörnin á Orminum ok mannskæðust af
fyrirrúmsmönnum ok stafnbúum; þar var hvorttveggjá
yalið mest mannfólkit ok hæst borðin. En er lið féll fyrst
um mitt skip ok þar er fátt stóð upp mannanna um
sigluskeiðit, þá réð Eiríkr jarl til uppgöngunnar, ok
Móforar feraftmestfr fást í
Verzlun
Jóns Þóröarsonar
kom upp á Orminn með XV. mann. Þá kom í móti honum
Hymingr, mágr Óláfs konungs, með sveit manna, ok
lauk svá, at jarl hrökk ofan aftr á Barðann, en þeir
menn, er honum höfðu fylgt, fellu sumir, en sumir váru
særðir.
Þá varð enn in snarpasta orrusta, ok féllu þá marg-
ir menn á Orminum, en er þyntist skipan á Orminum til
varnarinnar, þá réð Eiríkr jarl annat sinn til uppgöngu
á Orminn; varð á enn hörð viðtaka. En er þetta sá stafn-
búar á Orminum, þá gengu þeir aftr á skipit ok snúask
til varnar móti jarli ok veita harða viðtöku. En fyrir því,
at þá var svo mjök fallit lið á Oianinum, at víða váru
auð borðin, tóku þá landsmenn víða upp at ganga. En
alt þat lið, er þá stóð til varnar á Orminum, sótti aptr á
skipit, þar til sem konungr var. Svá segir Halldór ókristni,
at Eiríkr jarl eggjaði þá menn sína.
Hroðinn Ormrinn langi.
Kolbjörn stallari gekk upp í lypting til konungs;
þeir höfðu mjök líkan klæðabúnað o.k vápna; Kolbjörn
var ok allra manna mestr og fríðastr. Varð nú enn í fyr-
irrúminu in snarpasta orusta. En fyrir þá sök, at þá var
svá mikit fólk komit upp á Orminn af liði jarl, sem vera
mátti á skipinu, en skip hans lögðu at öllum megin utan
að Orminum, en lítit fjölmenni til varnar móti svá mikl-
um her, nú þótt þeir menn væri bæði sterkir ok fræknir,
þá féllu nú flestir á lítilli stundu. En Óláfr konungr sjálfr
ok þeir Kolbeinn báðir, hljópu þá fyrir borð ok á sitt
borð hvárr. En jarlsmenn höfðu lagt utan at smáskútur
ok drápu þá, er á kaf hljópu, ok þá er konungr sjálfr
hafði á kaf hlaupit, vildu þeir taka hann höndum ok færa
hann Eiríki jarli; en Óláfr konungr brá yfir sig skildin-
um ok steypðisk í kaf; en Kolbjörn stallari skaut undir
sik skildinum ok hlífði sér svá við spjótum, er lagt var
af skipum þeim, er undir lágu, ok féll hann svá á sjó-
inn, at skjöldrinn varð undir honum, ok komsk hann ÞV1
ei í kaf svá skjótt ok varð hann handtekinn ok dreginn
upp í skútuna, ok hugðu þeir, at þar væri konungrinn.
Var hann þá leiddr fyrir jarl, en er þess varð jarl var,
at þar var Kolbjörn, en eigi Óláfr konungr, þá voru Kol-
birni grið gefin. En í þess svipan hlópu allir fyrir borð a
Orminum, þeir er þá voru á lífi Óláfs konungs menn, ok
segir Hallfreðr svá, at Þorkell nefja, konungsbróðir,
hljóp síðarst allra manna fyrir borð. __
tsafold&rprentsmiðja h.f.