Stormur - 08.04.1942, Side 1

STORMU R
Ritstjóri: Magnús Magnússon
XVIII. árg.
Reykjavík, 8. apríl 1942.
8. tölublað.
Jeremíasarbréf.
Rvík í apríl 1942.
Gamli kunningi!
inngio hefir nú staðið í hálfan annan mánuð og vægast
sagt sáralítið aðhafst. Mestur hefir tíminn farið í að ræoa
tvö mál, gerðardóminn og kosningafrestunina í Reykjavík,
sem bæði voru í raun og veru þegar í þingbyrjun afráðin og
útkljáð. — Sýnir þetta, ásamt mörgu öðru, hve rík ábyrgðar-
tilfinning þingmanna vorra er.
Raunar má segja, að eins og fjárhag ríkissjóðs nú er kom-
ið skifti það hann litlu fjárhagslega 'nvort þingið situr einum
deginum lengur eða skemur, því að þingmennirnir munu nú
vera lægst launuðu verkamenn þjóðarinnar, að pallavörðum,
þingsveinum og þingskrifurum undanskildum. — En nokkrii'
þeirra —- og raunar flestir — hafa fyrir löngu verið svo for-
sjálir að bæta sér þetta allmikið upp með ýmiskonar fríðind-
um og nema þau hjá sumum þeirra tugum þúsunda króna.
Eru Framsóknarmennirnir þar auðvitað efstir á blaði, eins
og allsstaðar þar sem um ágengni við ríkissjóðinn og bitlinga-
græðgi er að ræða. Væri það óneitanlega samboðnara virð-
iijgu þings og ríkis, að þessum fulltrúum væri goldið sóma-
samlega fyrir þingsetuna, en að þeim væri hinsvegar bannað
að gína við hverju æti, sem þeir reka augun í.
Talið er nokkurrveginn víst að fjárlög verði ekki afgreidd
á þessu þingi, ef til kosninga kemur, sem sennilega verða,
því að Framsókn treystir því, að hún hafi einhvem hag af
þeirn, eða a. m. k. Sjálfstæðisflokkui’inn tjón. Sennilega er
það skynsamlega afráðið, að fresta afgreiðslu fjárlaganna,
því að yfirboðin i kjördæmin mundu lilaupa á tugum miljóna,
þegar kosningar eru framundan, enda ógerlegt að áætla tekj-
ur og gjöld næsta árs nú, eins og gleggst sést af því, hvei-su
fjarri lagi áætlunin fyrir hið liðna ár var.
Skattafrumvörpin verða að sjálfsögðu afgreidd á þessu
þingi með sáralitlum breytingum og sjálfsagt engum, sem
nokkru verulegu máli skifta. Stendur ríkisstjórnin að þeim,
og þótt vafalaust séu margir þingmanna í báðum stjórnar-
flokkunum óánægðir með sumt í þeim, sem miklu máli skiftir,
þá mun þeim ekki tjóa að æmta né skræmta. Þótt gallar séu
á þessum frumvörpum, og sennilega afturför frá/því sem var,
þá eru þau þó stórum réttlátari og skynsamlegri en skatta-
lögin voru, þegar Eysteinn hafði fjárhagslegt eim-æði í þessu
landi og vann það þrekvirki að gera flesta sem eitthvað veru-
lega öfluðu að skattsvikurum. Sennilega er stærsti agnúi
þeirra sá, að of mikið er tekið af þeim fyrirtækjum, sem
þurfa á miljónum króna að halda til þess að endurnýja fram-
leiðslutæki sín.
Það málið, 3em langsamlega mesta eftirvæntingu vekur
sennilega hjá allri þjóðinni, er kjördæmamálið. Veldur eink-
um tvent þessari miklu eftirvæntingu, fyrst og fremst það,
hversu mikil riölun mundi verða á því þingvaldi flokkanna,
sem nú er og lengi hefir verið, og svo hitt, hve óviss úrslit
þess eru.
Um fyrra atriðið er það að segja, að nú berst Framsóknar-
flokkurinn fyrir lífi sínu, og ef svo fer, að frumvarp Alþýðu-
flokksins verður samþykt með engum breytingum sem veru-
legu máli skifta, þá er það víst, að valdi Framsóknarflokks-
ins er lokið í íslenskum stjórnmálum, eða verður a. m. k. að-
eins svipur hjá sjón á móts við það, sem það áður var. Það
er því síst að furða, þótt hárin risi nú á hausi úlfanna og
vígtennurnar skagi langt fram úr skoltinum. Aðstaða þeirra
til varnar er hinsvegar svo örðug sem mest má verða og
kemur þeim því ekki að notum hin mikla leikni þeirra í því
að beita blekkingum og ranghverfa sannleikanum. öllum er
auðsætt, að þeir eru aðeins að verja og vernda sitt eigið
skinn, ,en ekki hagsmuni sveitanna, því að á þá er ekkert
gengið með frumvarpi þessu. \
Ó líklegt er annað en að allir andstöðuflokkar Framsóknar
standi óskiftir að þessu sjálfsagða réttlætismáli, og hver ein-
asti þingmaður í þessum flokkum. Og ef svo er, sem að svo
stöddu skal ekki efast um, þá er málinu sigurinn vís. Ilins-
vegar er fylgi Framsóknar í Efri deild svo ríkt, að enginn
þingmanna í hinum flokkunum má skerast úr ieik eða bregð-
ast skyldu sinni á nokkurn hátt. — Mun það nú sýna sig á
þessu þingi, hvort það er einlægur vilji allra Sjálfstæðis-
þingmannanna að flokkur þeirra verði langsamlega öflugasti
þingflokkurinn, og þar með sá flokkurinn sem mestu ræður
um það hver framtíðarsaga vor verður, því að áreiðanlega
munu næstu árin eftir styrjaldarlokin \rerða eitthvert örlaga-
ríkasta timabilið, sem þjóðin hefir lifað.
Ekkert heyrist nú talað um opnun vínbúðanna eða áfengis-
málin, að því undanskildu, að Pétur Ottesen bei’st nú fyrir
því, að reist verði drykkjumannahæli. Er það óneitanlega dá-
lítið skoplegt, þar sem bannmennirnir og ofstækismennirnir
í vínmálunum halda því fram, að nú sé alt vín horfið úr
þessu landi og skora á ríkisstjórnina að halda núverandi fyr-
irkomulagi óbreyttu. Ættu það í raun og veni að vera ráð-
herrarnir einir sem aðstöðu hefðu til þess að verða ofdrykkju-
menn, og má vera að Pétur sé með þessari tillögu sinni að
tryggja þeim húsnæði og vistarveru. Er það auðvitað vel
hugsað hjá Pétri, einkum er þess er gætt, að sumir þeirra
eru eignalausir menn, og mundu því ekki geta séð sjálfuxn