Árroðinn : blað Alþýðuflokksfélags Akraness. - 01.02.1936, Qupperneq 1
2. tbl. 1936
Rvtnefnd: Svbj. Oddsson, Arnmundijr Gíslason, Guðm
Útgefandi: Jafnaðarmannafélag Borgarfjarðarsýslu.
Ábyrðarmaður: Sigurdór Sigurðsson.
Sve-1' nbjs.
Akranesi
Febrúar 1936
VTfflA, VERKALAIM OG FÚLA.GSSKAFUÍI.
Hinn 1. nóvember s.l. sagði Verkamanna-
deild Verklýðsfélags Akraness upp kaup-
gjaldssamningí við atvinnurekendur frá
26. mars 1933, með því var ætlast til að
ná einktverri kaupHsekkun og bættri félags-
legri aðstöðu verkamanna. Nokkru fyrir
jól voru byrjaðar samningaumleitanir og
kom þá strax í ljós að ekki mundi auð-
Hlaupið að því að ná verulegum árangri.
Atvinnurekendur kvörtuðu um erfitt árferði
sérstaklega livað verð afurða væri lágt og
sölutregða. letta kvorttveggja gerði þeim
ómögulegt að hækka verkalaunin. Þeir sögð-
ust búast við versnandi f járhag frá ári
til árs og liti Helst ut fyrir hreina upp-
gjöf hjá sumum. leim var bent a vaxandi
verðhsekkun á öllum .iiauésynjum manna, bæði
til fæðis og klæðnaðar o^ yfirleitt væri
lífsbarátta verkamanna nu strangari en
hún heféi verið undanfarin ar og verka-
menn gætu ekki dregið fram viðunandi líf,
með þeim launum og því: vinnumagni, sem
almenningur á Akranesi a við að búa. Af-
leiðingin af J?v£..hlyti að verða vaxandi
fátækraframfæri, sem þá lenti fyrst og
fremst á atvinnurekendum, sem mesta fjar-
muni hefðu undir höndum, og ekki myndi
þeim hægara að taka á sig framfæreluskyldu
jjeirra manna, sem ekki geta framfært sig
sjálfir, en geta og vi.lja vinna, heldur
en að haekka nokkuð kaupgjaldið, svo þeir
geti framfært sig og sína án stuðnings
frá öðrum. Um það var deilt við hvað
kaupgjaldið ætti að miða, af-urðaverðlag
eða nauðsynjaverðlag, og kom ^ltanlega
fram frá atvinnurekendum, að afurðaverðið
ætti að miða við, því það skapaði greiðslu-
getuna. Aessi rök eru ætíð sett fram þegar
afurðir standa lágt, en eitthvað annað
begar þasr standa vel, En því verður vitan-
lega ekki neitað, að lágt afurðaverð er
hemill á f jársöfn\m þeirra, sem raðijð
hafa sjálfa sig til þess að versla með
afvirðir þjóðarinnar, og af\irðir geta stað-
ið svo lágt að þær borgi okki, jafnvel
lág verkalaun, en þarfir manna til lífs-
framfæris eru þær sömu, í goðum og vondum
árum, hvað magnið snertir og geta ekki
miðast við neitt annað en magnið, hvað
sem verðgildi þess líður, enda er þetta
viðurkennt sem hin einu gildandi rök fyrir
þörfum fólks. Það eru því þurftarlaun, sem
leggja ber til grundvallar^ miðað við
vinnutíma, og vinnutíminn a að miðast við
það eitt, sem lífeðlisfræðingeir hafa fund-
ið út að væri eðlilegt mannlegum líkama,
en það er 8 tíma vinna, 8 tíma hvíld og
8 tíma svefn. Það vantar þvi nokkuð til
að verkalýðurinn búi við eðlilega vinnu—
a ðbúð.
Samningar voru undirskrifaðir £ann 10.
þ.m. og fela í ser allverulega. felagsleg-
ar réttarbætur. Má þar fyrst og fremst
nefna, að allir verkamenn verða að vera
félagsbundnir, og af því að nokkuð er
deilt um þessa kröfu, þá verð ég að fara
um hana fleiri orðum.
Því er haldið fram að her sé um kúgun
að ræða gagnvart þeim mönnum, sem ekki
vilji vera félagsbundnir, þeir eigi vitan-
lega að vera frjálsir um það. Til þess að