Nýtt Helgafell - 01.10.1956, Blaðsíða 6

100
NÝTT HELGAFELL
STJÓRNMÁLAÞRÓUNIN á íslandi
á þessu ári er gott dæmi um mis-
notkun orða og vald þeirra yfir
hugum manna. I nafni grunnfærs
skilnings á sjálfstæði og þjóðarrétt-
indum hafa íslendingar tekið mikil-
vægar ákvarðanir, er áhrif hafa á
aðstöðu allra bandamanna þeirra,
án þess að hafa samráð við þá eða
taka tillit til hagsmuna þeirra. Kraf-
an um óskoraðan ákvörðunarrétt
hefur — vafalaust réttilega — verið
talin betra vígorð en samningaleiðin.
Myndun hinnar nýju ríkisstjórnar
er annað dæmi um töfravald hug-
takanna. Með orðin vinstri stefna í
munni hefur tekizt að sameina í
stjórn þrjá sundurleita stjórnmála-
flokka, sigrast á hatrinu milli Al-
þýðuflokks og'kommúnista og bjóða
birginn spennunni milli austurs og
vesturs. Eftir er að vita, hvað felst
í þessu í framkvæmd, en athyglis-
vert er, að fyrsta mikilvæga stjórn-
arathöfn vinstri stjórnarinnar hefur
verið að taka blað úr bók hægri
flokkanna og binda kaupið um
nokkurra mánaða skeið. Er það gott
tímanna tákn, að það virðist nú ein-
göngu á valdi vinstri flokka að reka
hægri stefnu í kaupgjaldsmálum.
MESTAN SIGUR hafa kommúnist-
ar unnið með myndun hinnar nýju
stjórnar. Einangrun þeirra í íslenzk-
um stjórnmálum, sem staðið hefur í
tíu ár, hefur verið rofin, en síðan ís-
land varð aðili að Atlantshafsbanda-
laginu, hefur ekki verið fyrirsjáan-
legt, að þeim yrði afturkvæmt í ríkis-
stjórn. Stefnubreyting Alþýðuflokks-
ins og Framsóknarmanna í herstöðv-
armálinu var í sjálfu sér ekki nóg
tilefni til að þessari aðstöðu væri
breytt. Eftir sem áður eru þeásir
flokkar yfirlýstir' fylgjendur vest-
rænnar samvinnu og þátttöku í varn-
arsamtökum Atlantshafsbandalags-
ríkjanna. Það er því vandséð, hvern-
ig hægt verður að reka stjórnar-
stefnu byggða á slíkum grundvelli
í samvinnu við kommúnista, sem eru
svarnir fjendur vestrænnar varnar-
samvinnu.
Atburðir þeir, sem nú hafa gerzt
í íslenzkum stjórnmálum, hafa haft
dýpri áhrif á álit og aðstöðu íslend-
inga meðal vestrænna þjóða, en
þorri manna hér á landi gerir sér
grein fyrir. Að vísu má búast við
því, að Islendingum verði sýnd sú
tilhliðrunarsemi, sem unnt er til að
forðast alvarlegri árekstra, en menn
mega ekki láta það blekkja sig. Það
er ekki eftirsóknarvert að láta fara
með sig eins og óþekkan krakka,
sem allir forðast að munnhöggvast
við. En þannig kann að fara, ef ís-
lendingum tekst ekki að sýna á ný,
að þeim sé treystandi sem banda-
mönnum, eða þeir gera ekki hreint
fyrir sínum dyrum á annan hátt. Von-
andi skilja lýðræðisflokkarnir tveir
í ríkisstjórn þetta, áður en það er
orðið um seinan
Sannleikurinn er sá, að íslending-
ar hafa aldrei viljað viðurkenna til
fulls þær siðferðilegu skyldur, sem
aðild þeirra að Atlantshafsbandalag-
inu hefur lagt þeim á herðar, og
eiga lýðræðisflokkarnir þrír allir
nokkra sök á því. Höfuðáherzla hefur