Alþýðuhelgin - 15.01.1949, Page 1
r
r
BER6ÞQRSHV0L!
Nú vísar þjóðminjavörður leiðina
inn í þá deild safnsins, sem nefnd cr
Fornöldin. Þar eru saman komnir
munir þeir, er safnið á frá elztu tím.
um íslandsbyggðar. Kristján Eldjárn
bendir fyrst á dálítinn sérstakan sýn.
ingarskáp undir glugga.
— Þarna í skápnum er fundurinn
frá Baldursheimi sem varð til þess, að
Þjóðminjasafnið var stofnað. Þetta
eru fyrstu gripirnir, sem til safnsins
komu, enda merktir tölunum 1—11.
— Var þstta merkilegur fundur?
— Já. Þarna var karlmannshaug.
ur. Hafði haugbúi verið grafinn með
alvappni og nokkrum gripum, þar á
meðal teningi og töflum úr svonefndu
hnefatafli.
— Hve gamall var þessi haugur?
— Frá 10. öld. Sama er að segja
um gripina í sýningarskápum þeini,
sem hér cru í grcnnd. Þeir eru allir
frá 10. öld eða lokum 9. aldar.
— Hvernig er hægt að ákvoða
þctta með slíkiú vissu?
— Það er auðvclt. Allir fornmar.na-
haugar, sem finnast mcð vopnum og
öðrum gripum, eru frá því íyrir
kristnitöku. Eftir að kristni var lög.
tekin. var hætt að grafa vopn með
dauðum mönnum.
-- Hér cru allmargir gripir.
— Miðað við þau kynstur, scm
íraendþjóöir okkar á Norðurlöndum
ciga a£ minjum írá 0. og 10. öld, cr
þctta ekki mikið, cn það cr þó býsna
fjplbrc.vtl og gefur allgóða hugmynd
um þjóðhætti og ýtri menningu Sögu-
aldarmanna. Mcst bcr að vísu á
vopnabúnaði karla og skartgripum
kvcnna, en þó eru hév einnig ýmsir
hlutir, sem notaðir hafa vcrið við
hvcrsdagsslörfin.
Ilcr birtist síöari hlutiun af viðtali við Kristján Eldjárn þjóðminjavörð, þar
sem hann svarar ýmsum spurningum og lýsir Þjóðminjasafni í stórum dráttum.
Fyrri hluti þessa viðtals birtist í síðasta blaði. Þar var rakin nokkuð saga
safnsins, frá því er það var stofnað árið 1863, og fram á þennan dag.
Kristján Eldjárn Iýsti þar einnig tveimur deildum safnsins, er bera nafnið
„Iíirkjan" og ,,Skrúðhúsið“. Hér á eftir verður á svipaðan hátt gerð nokkur
grein fyrir öórum safndeildum, en þær nefnast ,,Fornöldin“, ,;Stofan“ og
Stóll Þórúnnar'Joni'dóttur biskups Arasonar, húsfreyju á Grund í Eyjaf.
— Er hcr ckki eitthvað af gripum,
scm minna á heiðinn sið?
Dálítið er hér af slíku tægi, t tí.
lítið eirlíkneski af Ása.Þór og Þórs
hamar úr silfri, scm hvorttveggja cr
vitnisburður um Þórsdýrkun hcr á
landi. Annars má um þsssa dcild
scgja, að hún sé afar merkileg og
mikilyæg sakir aldurs gripanna, sem
þar cru. Þótt cngar ritaðar heimildir
væru til um fund íslancts og byggingu.
mætti með öruggri vissu ráöa af