Alþýðuhelgin - 26.03.1949, Blaðsíða 2

90
ALÞÝÐUHELGIN
Páll Melsíeð
amtmaður, kon-
ungsfulltrúi á aiþ.
1849 og 1853— 59.
Jón Guðmundsson
ritstjóri, þm. Skaftf.
1845—''67, alþingis-
forseti 1859—''61.
Þórður Jónassen
liáyfirdómari, kgk.
þm. 1845—’59 og
1889—’75.
Helgi G. Thordersen
biskup, kgk. þm.
1845—''65.
Pétur Pétursson
biskup, kgk. þm.
1849—’85; fors. Sþ.
1879; e. d. 1875—
’79 og 1883—''85.
og að undanförnu, meö mælsku og
kappi.
Þá eru nú þeir konungkjörnu þing-
menn. Sumir hafa bæði nú og að
undanförnu eins og ge^t sér að
skyldu að gefa atkvæði gegn þeim
bænum þingsins, er þeir halda að
stjórninni sé eigi að skapi, og það
stundum þó að svo virðj^t, sem þeir
séu með sjálfum sér sammála hinum
öðrum þingmönnum. Þessi fyrirtekt
þeirra kemur stundum kátiega fram,
og svo varð á þessu þingi. Það hefur
að undanförnu verið eitt af áhuga-
málum þingsins, að konungur vildi
staðfesta með undirskrift sinni
hinn íslenzka texla laga þeirra, er
hér á landi skulu gilda, og hefur
þetta mál verið sótt með kappi, en
hinir konungkjörnu þ'ingmenn hafa
jafnan gefið atkvæði gegn ])ví. En nú
þegar konungur hefur vcitt þetta,
stingur einn þeirra upp á því,. að
þakka konungi hotla. . . Líka kom
það fram í kollektumálinu og fjár-
kláðamálinu og víðar, að sumir
þcirra sátu sem konungkjörnir, þar
sem þeir gjarnan hefðu viljað upp
standa sem íslendingar. Þú veizt, að
ég hefi áður í Norðra furðað mig á,
að þeir þannig, stjórninni að líkind-
um til lengrar þægðar, skuli vera
nokkurs konar píslarvottar fyrir
hana og afneita með vörunum frjáls-
lyndi því, sem þeim býr í brjósti, og
mér hefur einatt fundizt þetla_ koma
af einhverjum misskilningi hjá þeim.
Þeir hafa annars mikið til síns á-
gætis. Þ. Jónassen yfírdómari er hinn
skarpasti lögfræðingur og einatt
heppinn með dómsqtkvæði sín. Hann
ier enn, þó hann taki að eldast, ungur
og fjörugur í anda. Hann talar all-
oft á þingi, og er fremstur í flokki
að halda á móti og gefa atkvæði gegn
því, er ætlað er áð stjórninni sé
ekki um; fyndinn er hann oft í orð-
um, en einatt er ekki gott að vita
hvað hann fer, og belri eru ræður
hans þegar hann er búinn að skrifa
þær, lieldur en hvað þær eru álieyri-
legar og sannfærandi þegar hann
flytur þær.
Biskup Helgi talar sjaldan, en
langt og oftast mikið um sjálfan sig.
Honum er farið að förlast nokkuð
svo, og minnið brestur. Hann er hinn
frjálslyndasti í öllum málefnum, er
lúta að því að koma á fót embættis-
mannaskólum í landinu sjálfu, en
víðast hvar annarsslaðar fylgir hann
ímyndaðri skoðun stjórnarinnar á
málunum.
Ilinn þriðji konungkjörni þing-
maður, prófessor Pétur Pétursson er
einhver hinn bezli og merkasti þing-
maður.. Ræður hans eru hinar áheyri-
legustu, röddin fögur og stórmannleg
og hugsunarsambandið ljóst og fram-
burðurinn skýr og greinilegur. Það
er hinn mesti skaði, að hann, sem
er í sjálfum sér hinn þjóðlyndasti
maður, skuii stundum draga sig í
lilé eða jafnvel spyrna á móti því
sem þjóðleg't er.
Vilhjálmur Finsen landfógeti tal-
ar sjaldan. Hann og doktor Hjaltalín
cru frjálslyndastir í atkvæða-
greiöslunni af konungkjörnum þing-
mönnum; en hið mikla annríki Vil-
hjálms dregur hann of mjög frá, og
á þinginu kemur hann því ekki eins
mikið fram og óskandi væri. Sem
aðstoðarmaður konungsfulltrúa situr
hann í sæti hans í forföllum, en lítið
tekur hann sér fram um að halda
uppi svörum fyrir stjórnina.
Yfirdómari Jón Pétursson er hinn
skemmtilegasti maður í viðræðum,
góður og þjóðhollur og glöggur að
finna ástæður fyrir máli sínu utan
þings, en fremur eru ræður hans á
þingi óáheyrilegar, og ætla ég hann
miklu betri sem vísindamann og
dómara en þingmann, því það er
sem hugsanir komi ekki fljótt fram
hjá honum og hann er fremur mál-
stirður.
Þá er nú eftir hinn sjötti og síðasti
af hinum konungkjörnu, doktor og
landlæknir Jón Hjaltalín. Þú veizt
nú, að það var ofurlítill snepill í okk-
ur Norðlendingum við hann, bæði út
úr kláðamálinu, og svo fyrir ofsóknir
hans á hendur homöpöthunum, sem
þú segir að haldi lífinu í ykkur Norð-
ur-Þingeyingum; en þó svo væri ætla
ég, að ég geti talað hlutdrægnislaust
um hann.
Doktor Hjaltalín var, eins og þú
veizt, í fyrsta sinn á þingi í þetta
skipti, og hefur hann heldur ekki svo
ég viti verið neinstaðar á þingum
fyrr. Hann hefur margt aðkall sem
læknir, og þar að auki hefur hann
jafnan mjög járn í eldinum, 4svo að
engin furða >er á, þó að sum þeirra
brenni af vangæzlu. Það var því
ekki að undra, þegar hann þurfti oft
að fara að vitja sjúkra, og stundum
í aðrar skottuferðir, í brennisteins-
skoðanir o. s. frv., þó að hann ætti
örðugt með að kynna sér vel alþing-
ismálin, enda brann það við oftar
en skyldi, að hann vissi ekki upp né
niður í því sem í nefndarálitinu