Alþýðuhelgin - 02.04.1949, Blaðsíða 4

100
ALÞÝÐUHELGIN
Það var að haustlagi, að ég kom til
enska herrasetursins Daverill Hall.
Þessi forna höll, vafin ljóma sögu-
legra minninga, stóð í hlýlegu og
frjósömu héraði, hálfa dagleið frá
London. Höllin var tilkomumikil og
ævagömul.
Leiðin heim að höllinni liggur um
geysimikinn skemmtigarð. Skipuleg,
ar ráðir af fögrum trjám standa á
báðar hendur meðfram veginum.
Þessi mikli garður virðist gegna því
hlutverki, að orka á aðkomumanninn,
fylla hann smæðar- og
og Vanmáttarkennd,
svo að honum finn-
ist hann aumur og
fyrirlitlegur ormur,
þegar hann seint og
síðar meir stendur
frammi fyrir hans
göfgi Daverill lá-
varði.
Maðurinn, sem tók
á móti mér í and-
dyri hallarinnnar, virtist einnig vinna
að þessu takmarki. Hlutverk hans
var bersýnilega það, að efla enn
minnimáttarkennd gestsins. Hann var
eins og skapaður til þess starfa.
Aldrei hef ég séð slíkan virðuleik, þvL
líka hátíðlega alvöru í svip og lát-
bragði nokkurs manns. Andlitlð var
sem steingert, gætt næsta annarlegu
svipbrigðaleysi og ró.
Hann heilsaði með náðarsamlegu
lítillæti, nákvæmlega mældu og
vegnu, hvorki of né van, hmeigði sig
orlítið, eins og skyldan krafði, en
ekki hársbreidd umfram það. Og
þótt enginn dráttur bærðist í andliti
hans, tókst honum auðveldlega að
HANS SCHERFIG er danskur
listmálari og rithöfundur, f. í
Kaupmannahöfn 1905. Hann þótti
mjög cfnilegur málari, en hvarf að
mestu af þeirri braut vegna augn-
veiki. Sneri hann sér þá að rit-
störfum. Scherfig er skáld gott,
fyndinn og snarpur, enda einhver
kunnasti gagnrýnandi Dana um
þessar mundir. Einkum er útvarps-
gagnrýni hans landsfræg. Kunn-
ustu skáldsögur hans fram að
þessu cru „Det forsömte Foraar“,
,,Den forsvundne Fuldmægtig“ og
„Idealister'*. Hann er cimiig slyng-
ur smásagnahöfundur.
koma mér í skilning um, live mjög ég
væri sér á móti skapi.
Með einu augnatilliti hafði liann
metið mig og gefið ótvírætt til kynna,
að mér væri í mörgu áfátt. Ég hafði
keypt mér ný föt í London, í tilefni
þessarar farðar. Miðað við efni mín
og ástæður voru föt þessi bæði dýr og
góð. En nú skildist mér þegar, að þau
voru eklci eins og þau áttu að vera.
Annað hvort var fóðurullin á öxlun.
um of mikil eða of lítil, ellegar rang-
ur hnappafjöldi á vcstinu. Eitthvað
var að mirmsta kosti í ólagi. Ég hafði
verið veginn og léttvæguir fundinn.
Ég sagði til nafns míns og tautaði
■eitthvað um það, að ég væri mál-
arinn, sem ...
„Það er búizt við yður, berra“,
sagði hann mjög kuldalega. „Þjónn-
inn vísar yður leiðina upp í lierbergið.
Svo óskar hans göfgi að hafa tal af
yður“.
Hann veik örlítið til höfðinu. Sam-
stundis greip þjónn ferðatöskuna mína
og málarakassann, og skundaði á
undan mér upp teppum þakta stignna
í Daverill Hall.
Ég hafði ekki dvalið lengi í höll-
inni, þegar mér varð ljóst, að maður
inn, sem tekið liafði á móti mér, var
aðalmaðurinn í Daverill Hall. Það var
yfirþjónninn, og liann svaraði ná-
kvæmlega til hugmynda minna um
yfirþjón á brezku hefðarsetri. Svona
hlaut hann að líta út.
í hvert skipti sem ég hef séð einhver
þau fyrirbæri, sem mei-kilegust þykja
í veröldinni, hef ég orðið fyrir dá-
litlum vonbrigðum. Veruleikinn svar.
aði aldrei fullkomlega til þeirrar hug-
myndar, sem ég hafði gert mér um
hann. Péturskirkjan var ekki eins stór
og ég hafði haldið. Eiffelturninn í
París og skýjakljúfarnir í New York
voru lægri cn ég hugði. En maður
verðiu- ekki fyrir vonbrigðum við að
sjá yíirþjón á brezku hefðarsetri.
Hann er eins og hann á að vera —
eins og maður hefur lesið um hann
oft og mörgum sinnum.
Hann hét vitanlega James. Annað
hefði verið óhugsandi. Enginn 1
Daverill Hall var honum líkur að íyr'
irmennsku. Að sjálfsögðu var sjálínr
Daverill lávarður virðulegur og ró-
lyndur yfirstéttar-Breti, með ein-
glyrni og önnur einkenni, sem tign
hans hæfðu. En hann varð smár 1
samanburði við James.
Ég veit ekki hve margir langfeðuf
Daverill lávarðar höfðu búið í Ða'
verill Hall, en naór
var sagt, að forfeður
James hefðu verið ýf'
irþjónar eins lengi
menn hefðu sagn‘r
af. James var ávöxt'
ur virðuleika og hátt-
prýði margra kyn'
slóða.
„James sýnir yðnr
barnaleikstofuna“>
sagði Daverill ta-
varður. Ég vona, að starf yðar takizt
vel. Lady Daverill hefur séð myndif
yðar í London, og lokið á þær mikW
lofsorði".
Meðan ég dvaldi í London hafði óg
einhverju sinni verið beðinn
skreyta barnahérbergi. Ég hafði wál'
að skógarþykkni á veggina; þar óðU
um frumskóga fílar, gíraffar og nas'
hyrningar. Þetta var ákafleS3
skemmtilegt starf. Að vísu voru skipt'
ar skoðanir um árangurinn. EiP'
hverjir spekingar sögðu, að dýrlIj
mín væru ekki eins og myndirnar 1
dýrafræðinni, og hugmyndir baru-
anna um náttúrufræði myndu breng'"
azt og afbakast. En aðrir litu star
mitt meiri velvildaraugum. Meða
þeirra var Lady Daverill, og það vaf
afar mikilsvert, því allir báini 'ot'
ingu fyrir henni og orð hennar máttn
sín mikils.
Hún horfði lengi á dýrin mín geg0'
um skeftigleraugun, og fór um Þf11
viðurkenningarorðum. Svo stakk hul!
upp á því, að ég færi til Daverill k*3
og skreytti á svipaðan hátt leikstofu
barnanna þar. Faðir hennar hafð>
gamla daga veitt fíla í Afríku, og háu
kvaðst vona að synir sínlr fylltuS
löngun til að feta í fótspor afa síns e
þeir hefðu fílana mína daglega fyrl
augunum.
Ég tók fegins hendi þessu ág^
tilboði. Himi vinsamlegi dómur Þa
Daverill um fílana mína var h1
Yfirpjónninn
Smásaga eftir Hans Schcrfig.
i---------------;-♦