Alþýðuhelgin - 04.06.1949, Blaðsíða 11

A LÞÝÐUHELGIN
breifa sig áfram til réttra hugmynda
Um ólíka og margbrotna hluti. Fyr-
u' honum verða þeir samt ávallt
jafn óséðir, óskiljanlegir og því öf-
undsverðir. En hann langaði til að
sýna það, að hann væri þó mikill
^ður, þrátt fyrir allt. Hann lang-
aði til að brjóta og mölva hverja
meginstoð, jafna sakirnar við allt og
aha, rífa burt huluna, sem skyggði
fyrir sjón, hundelta fómardýr og
láta engum undankomu auðið. Þann-
er ranghverfan á þránni eftir
sannleikanum.
Hann hló háðslega og sagði:
.,Tíu daga! Fjandinn fjarri mér!
þú verður seimilega dauður um
þetta leyti á morgun. Tíu daga!“
Hann þagnaði og beið dálitla
stnnd.
, ..Heyrirðu til mín? Svei mér, ef
G2 held ekki, að þú sért alveg að
deyja“.
Wait hefur hlotið að safna kröft-
llm, því að hann sagði hátt og skýrt:
>>Þú ert auðvirðilegt sníkjudýr og
°i'kilygari! Allir þekkja þig að iilu
einu!“ Gagnstætt öllum skynsam-
egum líkum reis hann upp í koj-
unni.
Honkin brá illa við í bili, en hann
uáði sér brátt aftur.
„Ha? Hvað? Hver er lygari?“,
ufeytti hann út úr sér. „Það ert þú
sjalfur — skipshöfnin, eins og hún
leggur sig — og skipstjórinn með
allir hér um borð — nema ég.
' • • Þér ferst, bölvaður, að þykjast
mikill maður“.
Honkin var svo mildð niðri fyrir,
að hann mátti varla mæla.
„Já, þér ferst", endurtók hann
skjálfraddaður. „Þú mátt fá aðra“,
Sagðir þú, og getur ekki étið þær
sjálfur. . . Nú er bezt að ég hafi
lla&r báðar. Já, það veit hamingjan.
Hvað varðar mig um þig?“
Hann beygði sig inn í neðri koj-
Una, rótaði þar til og kom upp með
j*ðra rykfallna kexköku. Hann héit
euni fyrir framan Jimmý og beit
sv° í hana, þrjózkulegur á svip.
„Jæja, hefurðu nokkuð við þetta
að athuga?“, spurði hann rudda-
iega.
„Þú sagðir að ég mætti fá aðra.
H^ers vegna mátti ég ekki alveg
eitls fá þær báðar? Nei, ég er ekki
?Unað en flækingshundur í þínum
augum, og ein kaka er nóg ofan í
®kingshund. En ég tek þær báðar.
Geturðu stöðvað mig? Ha? Reyndu!
Láttu sjá! Já, reyndu bara!“
Jimmý spennti greipar um fót-
leggina og lét andlitið hvíla á
hnjánum. Skyrtan var sem límd við
skrokkinn. Það mátti telja í honum
rifin.
Hann tók stutt og snögg andköf
og þá fór skjálfti um þetta grind-
horaða bak.
„Þú gerir það ekki. Nei, þú getur
það ekki. Hvað sagði ég ekki?“, hélt
Donkin úfram reiðilega. Honum
gramdist, að Jimmý skyldi vera
svona máttlaus og langt leiddur.
„Það er úti um þig!“, ha-ópaði hann.
„Hver ert þú, að maður þurfi að
stjana við þig og ljúga þig fullan,
eins og einhvem bölvaðan þjóð-
höfðingja? Þú ert ekkert! Þú ert
hreint ekkert!“, hreytti hann út úr
sér, með svo miklum krafti og sann-
færingu, að hann skalf frá hvirfli
til ilja. Jafnvel eftir að hann þagn-
aði, hélt hann áfram að skjálfa, eins
og þaninn strengur, sem titrar,
þótt búið sé að sleppa af honum tak-
inu.
James Wait fékk aftur óráð. Hann
lyfti höfði og sneri sér að Donkin.
Donkin sá fyrir sér torkennilegt
andlit, furðulegan svip, fullan af
reiði og örvæntingu. Varlrnar bærð-
ust í ákafa. Stynjandi hvísl barst um
klefann, kveinandi og ógnþrungið,
eins og vaxandi vindniður í fjarska.
Wait hristi höfuðið og ranghvolfdi
augunum. Hann neitaði, bölvaði og
ógnaði, en ekki eitt orð hafði mátt
til að myndast og komast út fyrir
varir hans. En varir hans mæltu
fram bölbænir og hrópuðu á hefnd.
Donkin var vel á verði.
„Þú getur ekki hrópað. Hefur
misst málið. Sjáum til. Hvað sagði
ég ekki?“, sagði hann, eftir gaum-
gæfilega athugun.
Jimmý heyrði ekkert, en hélt
áfram að babla sem áður. Hann
kinkaði kolli í ákafa og glotti, svo
að skein í stórar, hvítar tennurnar.
Donkin varð hugfanginn af þess-
arri þögulu mælsku og máttlausu
reiði. Hann kom nær og teygði fram
álkuna, vantrúaður og forvitinn.
Allt í einu fannst honum hann sjá
skugga af manni. Skugginn reis upp
í kojunni og horfði beint í augu
hans.
„Ha? Hvað?“, sagði hann. Hann
virtist hafa skilið fáein orð í þessu
babli.
„Ætlar áð segja Belfast það? Er
það meiningin? Ertu þá smábarn?11
Donkin skcdf, því að tilhugsunin
gerði hann L ði reiðan og hræddan.
„Hlauptu til mömmu, og hlauptu
til pabba! Þú ert hræddur! En af
hverju ertu svona hræddur?“ Á-
stríðufull tilfinning um eigin karl-
mennsku yfirvann síðasta snefilinn
af varúð hans.
„Segðu þá frá, bölvaður! Segðu
bara frá, ef þú getur!“, hrópaði hann.
„Þessir skíthælar, sem skríða fyr-
ir þér, hafa troðið á mér eins og
hundi. Þeir hafa beitt mér fyrir sig,
bara til þess að geta látið skömmina
bitna á mér. Ég er eini maðúrinn
iiér um borð. Þeir börðu mig og
spörkuðu í mig og þá hlóst þú, þitt
svarta svín. En þú skalt fá að borga
það! Þeir gefa þér bæði mat og
drykk af skammtinum sínum. Þetta
skaltu verða að borga — og borga
mér! Hver bauð mér vatnssopa að
dreklca? Þeir vöfðu lörfunum sínum
um þig, nóttina frægu, en hvað fékk
ég? Kjaftshögg! Fari þeir bölvaðir
. . . Já, ég skal . . . Þú skalt fá að
borga þetta allt saman — og það í
beinhörðum peningum . . . Ég ætla
að taka þá sjálfur, rétt strax, undir
eins og þú ert dauður, þinn gagns-
lausi svikahrappur! Svona er ég!
Það er manndómur í mér. En hvað
ert þú? Blóðónýtur ræfill og bráð-
um steindauður!"
Allan tímann, meðan hann talaði,
hafði hann kreist lcexkökuna í
hendi sér. Nú kastaði hann henni af
afli í höfuðið á Jimmý. Hann hæfði
þó ekki. Kakan smaug rétt fyrir of-
an höfuðið á honum og rakst í þilið
á bak við, svo að glumdi í. En það
var eins og James Wait hefði verið
særður til ólífs, því að hann féll aft-
ur á bak á koddann. Varir hans
bærðust ekki, en augun voru hvikul.
Þau störðu beint upp fyrir sig —
beint upp í loftið.
Donkin furðaði á þessu.
Hann settist! allt í einu á kistuná
og horfði niður fyrir sig, eins og
honum væri þungt í skapi og væri
orðinn þreyttur á öllu saman.
Eftir nokkra stund fór liann að
tauta fyrir munni sér:
„Drepstu, ræfillinn þinn! Drepstu!
. . . Einhver kemur líklega . . . Ég