Alþýðuhelgin - 13.08.1949, Síða 4

212
ALÞÝÐUHELGIN
Leontopolis
Lest ferðamanna hafði slegið
tjöldum á hæð nokkurri austan við
Heliopolis. Þetta var mikill hópur,
allt Hebrear. Þeir höfðu komið frá
Palestínu, yfir eyðimörkina — sömu
eyðimörkina og börn ísraels reikuðu
yfir fyrir meira en þúsund árum. . ..
Það var hálfrokkið kvöld. í daufri
birtu frá skörðum mána mátti greina
hundruð varðelda, þar sem konurn-
ar sátu með kornbörn í fanginu,
pjeðan karlmennirnir voru önnum
l^afnir við að bera vatn í tjöldin.
Þvílíkur barnasægur hafði aldrei
sézt hér fyrri. Um allar tjaldbúð-
irnar heyrðust ungbörn gráta há-
stöfum, því nú var verið að skipta á
þeim og baða þau undir nóttina.
Hæðin var eins og geysistór vöggu-
Sjpfa. En þegar börnunum hafði ver-
ið þvegið og mæðurnar lögðu þau á
brjóst sér, hættu þau að gráta, eitt á
f.aetur öðru, — loks var allt hljótt í
tjaldbúðunum.
. Undir fíkjutré sat kona og gaf
þarni sínu að sjúga. Hjá henni stóð
maður, Ilebrei, og tók til kvöldtugg-
una handa asna sínum. Að því loknu
gpkk hann upp á háhæðina og
skyggndist til norðurs.
Aðkomumaður — Rómverji, eftir
klpeðunum að dæma — gekk fram-
hjá, og virti nákvæmlega fyrir sér
konuna og barnið.
. . Hebreanum féll þetta ekki vel.
I^onum var órótt. Til að dylja það,
gaf hann sig á tal við Rómverjann:
— Segðu mér, ferðamaður, er
þetta sólarborgin, sem við sjáum í
vestri?
fyrr var nefnd. Eftir fullra 25 ára
veru alls í Grundarkoti fluttist
Höskuldur loks alfarinn þaðan sem
„uppgjafakarl" árið 1860 að Illuga-
stöðum í Austur-Fljótum til Jóhanns
bónda Bjarnasonar, tegndasonar
síns, síðara manns Herdísar dóttur
hans, en Guðný dóttir Höskulds fór
þá að Lambanesreykjum og síðar
(1861) að Illugastöðum. 1862 fluttust
þau feðgin þaðan að Steinhóli í
Vestur-Fljótum með þeim Jóhanni
og Herdísi, og þar andaðist Höskuld-
ur 10. febrúar 1865, þá talinn 75 ára
gamall, en hefur verið á 73. aldurs-
ári. Er hann í prestþjónustubókinni
(frá Barði) talinn „Siglufjarðar-
hreppsómagi", og samkvæmt því hef-
ur hann síðustu árin á sveit verið,
— Þú sérð það sjálfur, maður!
svaraði Rómverjinn.
— Það er þá Beth Semes?
— Já, það er Heliopolis, borgin,
Saga effir áugusf Sfrindberg.
sem Grikkir og Rómverjar hafa sótt
til vísdóm sinn. — Sjálfur Platon
hefur dvalizt þar. ...
— Sjáum við einnig Leontopolis
héðan?
— Þú sérð tinda musterisins í
norðri; þangað eru tvær mílur.
— Þetta er þá landið Gósen, sem
Abraham forfaðir vor fór til, landið,
sem Jakobi var gefið, sagði Hebre-
inn og beindi orðunum til konu sinn-
ar. Hún kinkaði kolli og þagði.
Við Rómverjann sagði hann:
— ísrael fór frá Egyptalandi til
Kanaanlands, en eftir herleiðing-
una til Babylonar, fór nokkur hluti
þjóðarinnar hingað og settist hér að.
Þú veizt þétta.
— Ég veit það, — og nú hefur ís-
raelsmönnum hér fjölgað stórlega,
svo að þeir hafa reist sitt eigið must-
eri. Það er musterið, sem þú sérð
þarna í fjarska. Vissirðu það?
— Ég hef heyrt það! En þó er
þetta rómverskt land?
— Já, landið er rómverskt.
— Nú er allt orðið rómverskt:
Sýrland, Kanaanland, Grikkland.
— Germanía, Gallía, Britannía:
að minnsta kosti að einhverju leyti,
þótt hann væri hjá dóttur sinni. í
sálnaregistri Hvanneyrar í Siglufirði
1851 hefur sóknarpresturinn, síra
Jón Sveinsson (síðar á Mælifelli)
talið Höskuld lítt lesandi, kunnáttu
hans „aumlega" og skilning lítinn.
Svipað er vottorð prests næsta ár, og
1855 einkennir hann lestur hans,
kunnáttu og skilning með „litlu —
minna — minnst“. En þótt Höskuld-
ur hafi eflaust verið fremur fákænn
og fáfróður, sýnir saga hans, að hann
hefur staðið ýmsum framar að þreki
og dugnaði til að hafa ofan af fyrir
sér og sínum, hefur haft búvit til að
bjarga sér, þótt bókvitið væri af
skornum skammti.
-----------»------------
Rómverjar drottna nú yfir allri ver-
öldinni, eins og Sibylla frá Cumæ
hafði spáð.
— En heimurinn á að frelsast fyr-
ir ísrael, samkvæmt heiti guðs við
forföður vorn, Abraham.
— Þá sögu hef ég líka heyrt, en
nú hefur oss Rómverjum vei’ið gefið
fyrirheitið um að frelsa heiminn. —
Kemur þú frá Jerúsalem?
— Ég kem yfir eyðimörkina eins
og hinir, ásamt konu minni og barni.
— Já, barni! Hvers vegna hafið
þið allan þennan sæg af ungbörnum
meðferðis?
Ilebreinn þagði. En þar eð hann
taldi sennilegt, að Rómverjinn vissi
ástæðuna — auk þess sem hann
virtist maður góðlyndur, ákvað hann
að segja sannleikann.
— Heródes fjórðungshöfðingi
frétti þann spádóm eftir austur-
lenzkum vitringum, að konungur
Gyðinga væri fæddur í Betlehem.
Til að afstýra þeirri hættu, lét Heró-
des myrða þar öll nýfædd sveinbörn.
sem hann fékk til náð. Þannig lét
Farao einnig drepa frumburði vora,
og þó var Móse bjargað, svo að hann
gæti leitt þjóð sína út úr þrældóms-
húsinu í Egyptalandi.
— Heyrðu mig, um hvaða kóng
ertu að tala?
— Það er hinn fyrnefndi messías.
— Heldur þú, að hann sé fæddur?
— Ég veit það ekki!
— Ég veit, að hann er fæddur,
sagði Rómverjinn, — fæddur er sá,
sem stjórna skal gervallri veröld-
inni og brjóta mun hverja þjóð und-
ir veldissprota sinn.
— Hver er sá?
— Ágústus keisari.
— Er hann af ætt Abrahams eða
húsi Davíðs? Nei! Og hefur liann
flutt með sér þann frið, sem Jesaja
spáði? Nei! Keisarinn er enginn frið-
maður, svo mikið er víst.
— Vertu sæll, þú sonur ísraels —
nú ertu rómverskur þegn! Láttu þér
nægja frelsunina frá Róm. Annan
frelsara þekkjum við ekki.
Rómverjinn fór.
Hebreinn gekk til konu sinnar.
— María! sagði hann. ...
— Jósef, svaraði hún, gakktu
hljóðlega. Barnið sefur!