Alþýðuhelgin - 15.10.1949, Qupperneq 1

27. tbl. Laugardaginn 15. okt. 1949. 1. árg.
m
r ólæknandi ásiriða
Viðtal við Gunnar Hall, verzlunarsfjóra, eiganda sfærsfa einkabókasafns á íslandi.

•✓■•✓■•✓■•✓••✓■•✓■•✓•✓
Þegar ég átti viðtal það við Egil
bóksala Bjarnason, sem birtist í „Al-
þýðuhelginni" 5. marz síðastliðinn
vetur, fór Egill mörgum viðurkenn-
ingarorðum um Gunnar Hall verzl-
unarstjóra, bókasafn hans og bóka-
söfnun. Varð ég þess greinilega á-
skynja, að Agli þótti mikið til þess
söfnunarstarfs koma. Flaug mér
þegar í hug, að gaman væri að heim-
sækja Gunnar við tækifæri, fá að
bta á bókasafn hans og ræða við
hann um söfnun bóka. Þótt ég skrif-
aði þetta rækilega bak við eyrað,
drógust framkvæmdir úr hömlu.
Einhverju sinni komst ég þó svo
langt, er ég hitti Gunnar Iiall á
förnum vegi, að biðja hann að sýna
naér bækur sínar. Tók hann því hið
bezta, sagði þegar, að ég skyldi
koma hvenær sem ég vildi. Bækurn-
ar gæti ég alltaf litið á, hvað sem
yrði um viðtal það, sem ég hafði
einnig vikið að. Og svo var það eitt
rigningarkvöldið hér á dögunum, að
ég brá mér vestur á Víðimel,
þar sem Gunnar Hall býr, og kvaðst
Vera kominn til að fá að líta á bæk-
urnar. Leið eigi á löngu, þar til ég
hafði gengið úr skugga um það, að
lýsing Egils Bjarnasonar á bókaeign
Gunnars var engin fjarstæða. Bækur
Þaer, sem þarna þöktu alla veggi
stórrar stofu, frá gólfi til lofts, voru
eigi aðeins miklar að fyrirferð, held-
Ur í px-ýðilegu ástandi, margt val-
^nna eintaka og meginþoi'rinn bund-
inn í vandað skinnband.
Þá er ég hafði virt fyrir mér safn-
ið um stund og handleikið nokkrar
fágætar bækur, tók ég að spyrja
Gunnar spjörunum úr um bókasöfnun
hans. Er það skemmst af að segja,
að okkur varð svo skrafdrjúgt, að ég
gáði þess eigi, hve tíminn leið, fyrr
en komið var langt fram á nótt.
Hér kemur þá ágrip af samtalinu.
ÞAÐ ER EINS OG AÐ
LENDA í SKRIÐU.
— Hvenær byrjuðuð þér að safna
bókum?
— Bókasöfnun mín hófst árið
1934. Það er að segja, þá hóf ég
söfnun með ákveðið takmark fyrir
augum. Reyndar get ég ekki neitað
því, að löngun mín til bókasöfnunar
er miklu eldri — hún er víst með-
fædd. Og bækur fór ég að kaupa um
líkt leyti og ég lærði að lesa. En
skotsilfrið var lítið í þá daga.
— Þér eruð Reykvíkingur?
— Já, fæddur hér og uppalinn.
Allt frá því ég var svolítill pottorm-
ur og fram um tólf ára aldur, var
helzta tekjulind mín sú, að selja
Vísi á götunum. Það voru ekki stór-
ar upphæðir, sem ég fékk fyrir blað-
söluna, en oft var ég léttur í spori,
þegar ég brá mér inn í búðina til
Sigurðar bóksala Kristjánssonar og
átti aui-a fyrir einhverri bók. Bóka-
vérðið var ekki hátt í þá daga, ódýr-
ustu íslendingasögurnar á 25—30
aura, ein var meira að segja á 20
aura. Ég held ég muni ennþá verðið
á þeim flestum. Svo oft var maður
búinn að athuga það og reikna út,
hvenær efnin ieyfðu að næsta bók
væri keypt í safnið. Njála var mér
lengi ofviða. Hún var svo stór og
dýr, kostaði hvorki meira né minna
en eina krónu sjötíu og fimm. En sVo
var það þá einn góðan veðurdag,
þegar blaðið hafði flogið út, að mað-
ur sá sér fært að gera þessi miklu
bókakaup. Nú var maður orðinn
Njálueigandi. Og það voru kaup,
sem borguðu sig. Aðra eins dýrðar-
lesningu hafði snáði aldrei fengið á
sinni átta eða níu ára löngu ævi. En
þessar fyrstu bækur, góðvinir æsku
minnar, fóru margar hverjar út í
veður og vind, voru lánaðar og
týndust.
— En hvernig stóð á því, að þér
fóruð að safna bókum fyrir alvöru
árið 1934?
— Tvennt bar einkum til þess. Ég
var þá orðinn 25 ára gamall, hafði
fengið fasta stöðu og fjárhagurinn
því rýmkast lítið eitt. Svo gifti ég
mig um það leyti og stofnaði heim-
ili. Fannst mér þá ánægjulegt að
eiga að heimilisvinum dálítið af
gömlum bókum. Ég ætlaði vissulega
ekki að hefja neina stórsöfnun, enda
hafði ég ekkert fjárhagslegt bolmagn
til þess þá. Fyrst ákvað ég að ná
saman öllum bókum Þjóðvinafélags-
ins og Sögufélagsins. Þá fannst mér
að Bókmenntafélagsbækurnar mætti
ekki vanta, fyrst ég ætti hinar. En
um leið og ég náði í þessi rit, komst