Alþýðuhelgin - 29.10.1949, Blaðsíða 3
AI.ÞÝÐUHELGIN
291
I' í ;, '"v *''
SSfr » S.,1 •'!«>'» »**!?■ f ^
mmi
MtW ÍW r™ t■: ,K
rwliSSniíptiviFV m-v^oi'W’fJMysjilriiaawfi' !
' Ji-’ ýírí.'í^ ■vmito^M>úrró:(iim~rö’»U&V<ÍÍ
*: % í .V. «** í!^* íjjf** I^VÍÍS tíf* h’ hírhítt 0M
• ,12* lifc-Rlfp Vsoyin. W ti*f4 & Ittrr 'ff fif n *
^wErf'cr JvjtfÍWjCkf fínit m; ywVin 14r»{«*w » C H*wl
*rf<i V fyt ;ua» (b vcpb *• y’önWnte c cift» 5f
<#f Ji*r tfi Urr-V KftfJc 0* niúH* k*t vWcn
ar ^jiíqiS# Wt»í iwr fei enhnrt&s Vtthiln iHd * 0wta
' JM'J l>8 fi&n.VIII ttfAy vcynuMwv iiATfÖí CHÍi t lo
ttiikr>kj«jA«öM«(»rc*frn»'ííi)iirrríf'prtvwví!u>tj*{ f.
*• v Jc*4’ t Viicir w4 n tt fím -^314 m dr
vt cií V<*pw>* <r Ci»V y lhw>« * 4a )í df vcrrí fcrt
mir cuWúénf K/»4' litpní híy' ksn-1 Mf>ú !W»J hu;p
^TOfcí»*«r»gnr»»Wi-u-í^iw«*-nuérí|»a'fdoí»r.ftiOFdtt) J
nii c?k kiu fifiVjýá?^ • mjjitr 4*rf WfirB1
firí<'ifiító.?t«r:»?; jsttrfcttie íSmi SfÍKV»«1vw)»«»fnr>fv”
'—Jttwfc.sfc’ f> vi twoíwnötftf 'fvÁ> aTtr-.if
wS? ^crhtwi Yk ff rfr- U^.v trnjg ol^(T ttw pí
f i-5t*fí ía)tr ft-vrf UI a.'H i>A0d wí*Cmdtb criw d of
^'JQœafi'at ífl fin tr'tf *5c tfnV'úy wgstf
>.i« ií w‘H;U> i %*fte nn jh- nc H'i irtituft »r \W 1w **
* ._> w í>ndr mfc vn^f fij «W4c fc-.fpfyivr <rý4»
' í? Uapdti dirsArffiíiftulsdr Waiít WiUtlttta
• Ziwtí fc dfe fjfe r»i 5’ l,. v>Wf- Ur^ í ? I*tg»c '*
p«ér idtoc ViH * rtvjr trund> in ' < jwwW K cr * v M
liW V W iní Wttfníím'tdw vd F£»
teantur ihfm* MyA- !y» dr.efr, ir \ini W*r vuiTfiiiárV
jí’j?C.«rf«wrVe>swftAt«4-*j*tWín^ cyW^ríc v-údM
J «?f *«r « f? «;K W h«r «)»« *mcí «ti
vijVs* i'n 0i f hm Wtht 6fc Hfohr bqarfeét f yW,
tri yol a"4lMÉf (&« \Tdfta* m%éc& $6» tv^fe
? ýw yifi'e (Ta W<*Út ýft\ *X :M'oiuJ Knir-tcr íJySV
yí fi*vr*<hcm*cb íu4rm>iu vivm Wmif,lcnyií*»»aV.
£tá>töfn-■ *
--aw«»gr n?4y - ía: y*T-t;’ xriv«4 va»ilíohmv
... >»>r ‘^áKT crViötr*íliní tji^dr
Ir-tt* \<«vCKpa ífrU V-Suu biinhMr
■> 1;\nð ? h)it rtr % n A«dm titTf
t»?*j\*»iw?vní;dc nrWwf útruitt
4d VttÍMSl V ^Sfjfrthí drc -‘fiár
m: «v Wnimv/é' •jjjiua ? mtw óhjmi'ft yw«t*»W
mÁiHS AcW*íU 05 cwK'a tfioíferti fcftö* tiS»áy tfnhr'^WI
'***1**w ítfe.ytiw isífWi «n$
n«mffia*e WmWv íytri.;
JWlA'Wíi’w««fc ísíJK* »SS ■ Jh«-» " * >
1 róí t-fiCftU^T ý eJ hji «-ts' i,.mAr 4r tnþrf fc .
fijtím -t tjjjée fi iHwsí' fc *>♦ 4f r^fctjfó
Jtrf ýýf- f >«#?!
Ci’fr M' msðl^ titaA ^>v» 4irt?t'aiU ^rtwvA' -3 W «rí
* eww^ffcftta \f&ttwvv»d«4* #rf Wr i
íbð»uAplsftiUj'.Vnttffthpt>iyMífi«ýw’Jf’* 'í
L^n fWftVífc ffdmj \}iS áow jí^T4rf* J V*ft ’’
hiH vurtnn r*r (km tt*r ac wticO*Vd rAttf* íff **** ^ j
y>wtó-* iffiivtrdí' ucm cr» »yr’vwiFfhvit flu^ó> c uj»!S*í |
ér iwfné b«4r ^iTsísrhtgA fitfr «4 cn fr p íiic'pát'5 |
: Hwrvtidfirtd $m£ ÍHvau ýa f fcdltfi- 4r%id 144>4rtf «w wl
t rfru# tra y .jíhií i ftíTttwwvuc dr!& jMttVÍ f l11 t^f 6j£ 1
«ÍÓ0>ttJt§\w<^f^erV^<l* v sjsf'5r-,si TfíivnvK^'ÍS
tf'ÍKt »tt x*h’ vntet Jiin bsra&t vm 0u£ ÖfiSfe íi« |
" y-h-a rfofnii^ f
t,Í’crTrt‘ ••*ttJ yi.^3 w KSd dfl* «d bmul áe u
' * * P“ <*« K&roi ctff Wcun áraJír
\>á H tr'-'Méttr «:♦» ý* fteutýftttje 1|m ttffúi v ft
v SiM|jf ft\þ$ vtwinrÍA fcttðr t?w jvS <MP'Ao<r fiwdíry|J
UKa
Vdvjfchr «%»* V
fi0(í íittvm í íjftjtn^nií A t'ívvtV
cn 'Wmb hVtr* fít fw«<
J 1i4n.? «r Sw fi» arf<
lff' 8**f ••Ww ndyt; 'fcV.Dáfk* JVctáttnyrycöwjM
tAuB fovtt «fV<^}>tnÍ cttffrnrfncMW’nn mefeíJ^öM
<, Safi* a a O...V; tít^. (tt& mÁnmÍ
ilí*f?*-W$iA eyP t Mí bmÝ ?
MinjH.V*' 1«W$ bonú fíN-í .. - ,f
ftr tttKt attf'.dftray f \»£>» Výmftí«4rtW
jfoftíA Vtif>^oiðSy» ctiyíiríiÍBtd^ttV^^cttiT
six dýwO.Otii' bmf Iwrtto vtiTinTfcrnu cr UiLck KaK £*•&
vtttt5kiirftf-írl4c?4 ^yuiiVuKð *5V, oHrrKúKmbtfrwr g
íáfttbdp mvmc d*«n min4 foib nw u«J hétok l»4r<M;^
rp K'tPcttjWl#.t* af.á>a5ásJh» &ég } Av VhV fwfttunW J»4 ,■
• pottwv fnWivfiimí öUy 4 fWis V Vnió tHn fo’ £>*»V
«uðk>«»*f*Wfttt Athútíiptyrffýk* i
JKtettWr>d'‘f-í> jiyafiaár áhAXiÍlMlr ttArrtti "
tKc V4t»aú<btn*- Vr tbAjftn yditcV^í howH fdrpcfW ^T
fcwwcttr W«\\Ö^'dttai5t mV}!!ri»afcS8 %Táb\Í$hv& \
f \nt«vHwftwrfártátiWrev|>tcfutéiú ýlb\ef'í ’
crýetfttettt hrt í> bVtíc ^4« v notnmt t v«íf* f iu g«i kctn/t M,
■I T0<r V4tt í*nb**4k'Uri0i rn g
./^.t-L>,.?>>.^... 'iacbúaft-hátfUS^cvÐ^ié .
t jtrt^tt nwnmi w®te « yu tí - tokj>4 |>otei fhwt t itó»a. V4
VkW jsa foma y.ní frtn Vttei hayiu tíJc ýtr h'ttmw lí v Kt rfetr^
WítmíttKirrtetnfi <fMon t»h»VÍr jttfrUwy«i*ft‘y»lh Un?
ey^ Vwú* fT«i HftVóúrárl^iá b’Vx^roSf,
WN» wsW Wav Cft Wm Wxaító vi t Uím ixy m-x f
vðWr w hd 5biurr(wtfir «4«^ÉrttortaJUlrU»' c> •.,
l** nm t l<vm Á».'i nlrf ■ 1 * «»* s ■ - -■* '
Síða úr Flateyjarbók.
safnamanna. öðlast hreint og beint
gerfiverðmæti svo sem nokkurskon-
ar státsgripir, verðmæti, sem stencl-
ur mjög skakkt af scr við notagildi
þeirra fyrir hin dönsku söfn.
Að því er til forngripanna tekur,
cru þeir serii um ræðir eitthvað
100 að tölu. Þcir munu gela komist
fyrir í örlitlu hcrbergi, og eru svo
lílið úbcrandi. að mjög íáir gcsla í
Þjóðminjasafni Dana munu vcita því
eftirtekt, þótt þcir hverfi. Fyrir al-
menning í Danmörku hafa þeir enga
þýðingu, en fyrir ísland eru þeir
mcnningarminjar, hvort sem þeir cru
gerðir þar í landi eða ekki. Það er
aðeins krafist þcirra gripa, scm lcall-
að hefur verið eftir eða keyptir hafa
verið að opinberri danskri tilhlutan,
og þó eliki nemu því aðcins að það
hafi verið gert fyrir 1863, þegar Þjóð-
minjasafn íslands var stofnaö, þar
sem íslendingar verða sjálfir að tel.j-
ast ábyrgir fyrir því, er síðan hefur
gerzt. Hér eru þó auðyita'ð undan-
þegnir gripir,, er á ótilhlýðilegan
hátt hafa verið teknir frá kirkjum
og öðrum opinberum stofnunum.
Þá er að spyrja: Hvernig rökstyðja
íslendingar kröfur sínar? Rökin eru
aðallega af þrennum toga. Það eru
söguicg rök, siðferðileg og lagaleg
rök. Ég legg sjálfur ekki mikið upp
sögulegum rökum, nema þau eigi
stoð í öðru. Sagan hefur svo oft, títt
og aí handahóíi skipti á plötum rétts
og rangs á grammófóni sínum, að
það yrði að hafa sífelidaifn fardag í
heirninum, ef dansa ætti nákvæm-
lega eftir hljóofaili hans. í máli því,
er hér ræðir, standast hin sögulegu
rök í eliu, sem máli sjciptir, á við
rök sanngirninnar, en á þeim er
hinsvegar alltaf sá agnúi, að það er
álitamál, hvað sé sanngiarnt og hvað
sé það eklci. Auk þess veita einmitt
þau rök deiluaðilum vítt svigrúm til
allskonar ósanngirni. Ilin siðferði-
legu rök eru þessi:
a) Handritin eru rituð og samin á ís-
landi af islendingum til afn.ota
fy-rlr. íslendinga.
b.) Hvort heldur litið er til efnis,
mals éf\a stílshátlar, bera þau ó-
rjúfandi tengslum sínum við ís-
lenzka menningu í viðtækasta
skilningi giöggt vitni.
c) Þap hafa hverfandi litla þýðingu
fyrir útlpndinga og eru aðallcga
notuð af íslendingum, er hafa sér-
ctök náttúripg skilyrði, sem er-
icndir nacnn mjög sjaldan gcta
aflaú sér, til þess að skilja og
nota hina fornu texta rétt. Er-
léndir menn, sem við handritin
fást, verða því og að jafnaði að
leita íslenzkrar hjálpar.
d) Að því er viðvíkur forngripum
þeim, sem gerðir eru á ’íslandi,
eiga nákvæmlega sömu rök við þá
eins og handritin. Sóu þeir aftur
á móti gerðir utan íslands, er af-
hending þeirra engu að síður
sanngjörn, því öflun þeirra og not
eru heimildir að þekkingu á
sniekk, menningu og erlendum
samböndum íslendinga.
e) Yfirdrótlnunarvaldið hefur flutt
handritin og forngripina úr landi
á því skeiði, þegar íslendingar, af
utan að komandi atvikum, voru