Alþýðuhelgin - 29.10.1949, Blaðsíða 6

204
ALÞÝÐÚHELGIN
— og nú þrútnaði brjóstið á mér af
Fariseagleði — er kyrr um borð og
safna peningum, svo að ég geti ein-
hvern tíma orðið stýrimaður, tekið
stór gufuskip á leigu, gengið í ein-
kennisbúningi, grætt of fjár og kom-
izt í kunningsskap við dætur mill-
jónamæringa og' kvænzt þeirri rík-
ustu og fallegustu þeirra — ef ég
kærði mig um.
En þessi sjálísánægja fjaraði fljótt
út. Ég sá þess ekki nein merki, að
iandgöngumennirnir væru í þann
veginn að rotna í sundur lifandi. Þeir
voru meira að segja glaðari en þeir
höfðu nokkurn tíma áður verið.
Þriðja kvöldið, sem ég var í La
Rochelle, datt mér skyndilega í hug,
að ég yrði skapvondur og leiðinleg-
ur á allri þessari sparsemi og sjálfs-
afneitun. Glaðværð og gáska mátti
maður ekki úthýsa. Ég hugleiddi um
hríð skapvont fólk, sem ég hafði
kynnzt. Það leið fyrir hugskotssjón-
ir mínar í löngum röðum, og þetta
skaut mér skelk í bringu, svo að ég
hypjaði mig á fund fyrsta vélstjóra,
sem sat í klefa sínum með whiský-
flösku á borðinu og sogpípu í og
hlaða af ársgömlum vikublöðum á
gólfinu. Það var vandi gamla manns-
ins að lesa þennan búnka allan og
byrja svo á nýjan leik, þegar því var
lokið. Öll umræðuefni sín sótti hann
í þessi fræði.
Ég hleypti í mig kjarki og bað um
tvöhundruð franka, og gamli maður-
inn ýtti gleraugunum upp á ennið,
drap tittlinga framan í mig og
spurði, hvað ég ætlaði að gera við
peninga um þetta leyti sólarhrings.
Ég sagði honum, að einn hásetanna
væri í vandræðum og vildi, að ég
keypti af sér föt á tvö hundruð
franka. En hann yrði að fá peninga
strax. Fyrsti vélstjóri var góðhjart-
aður maður, en hann var hvorki gull-
gerðarmaður né guðsgeldingur. Hann
deplaði góðlátlega framan í mig
augunum og vildi fá að sjá fötin, því
að hann ætlaði ekki að láta mig leika
á sig. Ég hljóp undir eins fram í
stafn, þreif föt varðmannsins og
sýndi gamla manninum þau. Fötin
voru allgóð, en því veitti gamli mað-
urinn ekki athygli, að þau væru
ætluð manni, sem var að minnsta
kosti þriggja álna hár á sokkaleist-
unum. Ég fékk peningana og fór svo
aftur fram í hásetaklefann, skilaði
fötunum og þvoði mér.
i
Einn — tveir — þrír, og' svo var
það búið. Ég flýtti mér í viðhafnar-
föt mín og skellti matrósahúfunni á
höfuðið. Á húfuborðanum stóð, man
ég: ,,The invincible“ — hinn ósigr-
andi. Þá vissi ég eklr.i, hvað þetta
þýddi, en seinna skemmti ég mér
oft við að hugsa um þessa áletrun.
Skjálfandi höndum tók ég nafn-
spjaldið góða, sem ilmaði sætar en
allar anganjurtir Austurlanda.
Þannig tygjaður flýtti ég mér í
land og þrammaði upp bryggjuna.
Vatnið í dokkinni g'jálfraði þýðlega
við síður skipanna. Mér fannst
brydda á dálitlum glettnishreim í
þessu gjálfri.
Á leiðinni yfir torgið rak ég augun
í blómabúð. Þar stóð gömul blóma-
sölukona og bauð vöru sína. Mér
datt skyndilega í hug, að „heims-
maður“ Myti að færa dætrum næt-
urinnar fallegan blómvönd í hvílu-
laun. Ég bað um blóm fyrir tuttugu
franka, og fékk svo stóran vönd, að
ég hvarf hér um bil í hann sjálfur.
Þessi blóm voru með stórar, rauðar
krónur og langa stilka. Þau voru
mjög falleg, en þefurinn af þeim var
allt annað en góður — sterkur og
ramur. En blóm voru þetta samt. Ég
sýndi gömlu konunni nafnspjaldið
hugþekka, og það færðist bros ýfir
tannlausan munn hennar. Hún hristi
höfuðið og ógnaði mér með vísifingri,
svört eins og grafargímald. Svo
benti hún eftir nokkur umsvif niður
eina götuna, sem lá frá torginu, og
ráðlagði mér að fara hana. Ég hélt í
þveröfuga átt. Mig grunaði einhvern
veginn ,að hún ætlaði að blekkja
mig til þess að þræða veg dyggð-
anna. Ég réð líka af axlaypptingum
hennar, að þetta væri rétt til getið.
Hún virtist segja: „Jæja, farðu þá
til fjandans, bannsettur þverhaus-
inn“. Og eftir svo sem tíu mínút-
ur var ég líka kominn á Rue de
Voliéres.
Þetta var skrítin gata, lá hér um
bil í hring og endaði í blindstræti.
Húsin voru öll tvíhæða, gulmáluð,
og yfir hverjum útidyrum hékk
rautt ljósker, er þó átti ekki svo að
skilja, að allt væri uppselt, heldur
sem boð um að ganga í bæinn, því
að hér væru allir velkomnir. Ég
hefði getað farið í hvaða hús, sem
var, því að þau voru öll eins. En ég
hafði einsett mér að heimsækja
maddömu Raimond. Af einhverjum
ástæðum gerði ég mér í hugarlund,
að maddaman byggi ein — hún væri
ung og mjög falleg, fölleit kona í
svörtum kjól, með myrk og djúp
augu og angurvær á svipinn. Hús
hennar væri hljóðlátt og tjaldað
svortu flaueli. Það urðu raér þess
vegna nokkur vonbrigði, er ég
heyrði glaðværar raddir inni í Rue
de Voliéres 36. Margar raddir karla
og kvenna blönduðust þar sarnan við
píanóspil, og það var alltaf sama
lagið, sem var leikið aftur og aftur
— „La Paloma“.
Ég stóð langa-lengi við dyrnar og
þorði ekki að hringja. Ég skimaði
eftir kyrrlátri götunni og hefði helzt
kosið að forða mér burt. Hvað átti
ég að segja við stúlkurnar þarna
inni? Hvernig átti ég að skýra þeim
frá erindi mínu? Allt átti að vísu að
fara fram gegn borgun,. en maðúr
gat þó ekki gengið beint inn og
fleygt peningunum á borðið, eins og
í hverri annarri búð. Og segjum nú
að ég færi inn — segjum, að ég hátt-
aði hjá stúlku — og segjum, að svo
vil'di hún þetla ekki — eða ég K®ti
það ckki. Hvílík smán! Eða segjum,
að ég yrði sleginn niður og pening-
um mínum stolið — það höfðu skips-
félagar mínir sagt, að oft henti í
erlendum höfnUm.
í þessum svifum hjólaði lögreglu-
þjónn framhjá. Það jók mér kjark.
Rue de Voliéres var þó ekki utan við
lög og rétt. Lögregluþjónninn kall-
aði eitthvað til mín, um leið og.hann
fór hjá. Ég skildi auðvitað ekki orð
hans, en tónninn var glaðlegur og
kumpánlegur — hann vissi, hvert
erindi mitt var. Og áður en ég vissi
af, hafði ég þrifið í klukkustrenginn.
Mér gafst ekki heldur neitt ráðrúm
til þess að iðrast gerða minna og
flýja af hólmi, því að þrjár eða fjór-
ar ungar stúlkur opnuðu samstundis.
Þær störðu stundarkorn forviða á
sná'ðann, sem stóð í dyrunum með
stóran blómvönd í annarri hendi og
nafnspjaldið í hinni, og áletrunina
„The invincible“ á húfunni. Svo
ráku þær upp skellihlátur. Það var
dillandi hlátur, laus við allan rudda-
skap, og feirríni mín rauk út í veður
og vind. Ég gekk inn í veitingastof-
una, umkringdur hlæjandi stúlkum.
Þarna var alhnargt manna fyrir, þar
á meðal fáeinir ungir fiskimenn,
nokkrir hermenn og fleira karl-
manna. Allir voru glaðværir, en eng-