Árblik - 06.02.1949, Page 1

lO.árganguro • Neskaupstaö}6.febr.l949*6.tölublaö.
spáttur af Eystelni Jonssynl.
Pyrir rúmlega tuttugu áriim
, lagði af stað heiman úr f0ðurgarði
yngri sonur prestslns á Ejúpavogi,
, Eysteinn Jónsson að nafni. Laið
•hans lá til Reykjavíkur eins og
leið svo margra annara. pegar pang
að kom,settist Eysteinn á skóla-
bekk. Hann settist í Samvinnuskól-
ann,en próf frá þeirri menntastofn
un þótti vænlegt til brautargengis
ungum monnum og framgjórnum þótt
•ekki væri þar um langskólanám að
Iræöa.
Skólastjóri Samvinnuskólans
var og er enn uppflosnaður bóndi
norðan úr þíngeyjarsýslu,Jonas
Jonsson að- nafni,tíðast kenndur
vlö Hriflú. 'Hann var um þessar
mundir valdamestur stjórnmálamaður
á landi her og einvaldur í flokki
sínum.Hann réði því mestu um em-:
bættaveitingar sem og ónnur mál.
Jónas lagði sig fram um aö
kynnas.t sem bezt hæfileikum nem-
enda sinna sem áráðursmanna og
reyndi að þroska þá.hæfileika með
þeim,er líkleglr töldust til að
geta orðið liðtækir í valdabaráttu
hans. Og honum varð mik.ið ágengt.
Samvlnnuskólinn hefir útskrifað
^allan þorrann af sleipasta áróðurs
, liði Pramsóknarflokksins.þeir,sem
. mesta hæfileika sýndu,fengu em-
bættl og bitlinga eftir hæfilega
* skólun. Og sveinungarnir voru Jón-
asi auðsveipir. þeir víssu að hon~
lun áttu þeir upphefð sína að þakka
og að hann gat kastað þeim út í
yztu myrkur,ef honum bauð svo við
að horfa. þeir vissu það laka að
verðleikar þeirra voru einungis
pólitískir og að heillastjarna
þeirra mundi hrapa ef þeir ekki
nytu náðar Jónasar. Og þá þurftu
þeir ef til vill að hverfa aftur
heim í dalakofann eöa bæinn á nes-
inu. En þangað vildu þeir mjög
ógjarnan' fara þó þeir vegsömuðu
dalakofarómantíkina og unað brim-
hljóðsins við strondina,dýrð grænna
gra.sa og tign öræfanna.
Og nú var lítt reyndi,aust-
firzki prestssonur kominn til
höfuðstaðarins og seztur í skóla
Hriflu-Jónasar. Jonas mun fljótt
hafa komið auga á,að hinn nýi
skólasveinn var metorðagjarn og
hefði fullan hug á að komast tll
mannvirðlnga. Eýnnig mun hann
hafa sóða að Eysteinn haföi til að
bera vlssa eiginlelka,sem æski-
legir voru manni í þjónustu Jon-
asar og að hann mundl með hæfi-
legri þjálfun geta orðlð góður^
áróðursmaður. Hann var og námfús
og reyndi eftir beztu getu að tll
einka sór siðfræði og bardagaað-
ferðlr meistara síns og náði tals
verðrl leikmi stjórnmálabrögöum
gamla mannsins.
Jonas tók Eystein upp á
arma sína og metorð hans uxu hrað
ar en metorð annara skjólstæðinga
hans. Skömmu eftir að hann^hafði
loklð prófi frá Samvinnuskólanum
var hann gerður að skattstjóra í
Reykjavík - vegna pólitískra
verðleika en ekki vegna hæfilelka
til að gegna starfinu. Stuttu
síðar hætti Sveinn í Plrði þing-
mennsku og varð Eysteinn eftir-
maður hans og ráðherra.
En sjaldan launar kálfur of-
eldi og svo fór hór. par kom að
Eysteinn þóttlst eiga í fullu tró
við melstara sinn og tók höndum
saman við aðra menn í flokknum
og steyptu þeir jónasi af otóll.
Eftir þá stjórnarbyltingu skiptu
byltlngarforingjarnir með sór
völdum Jonasar,en tllraun þelrra
til að svipta hann þingmenssku
fór út um þúfur.
Um hátt á annan áratug h.eflr
Eysteinn jónsson verið þlngmrður
okkar Sunnmýlingar okkur til
vafasams helðurs. Sunnmýlingí.r
hafa lyft Eysteini til þelrrí;
valda sem hann hefur og þeir _
komast ekki hjá því,að taka a sig
ábyrgðlna á stjórnarathöfnum hans
það er þung ábyrgð,en ekki tjáir
að skorast imdan henni.
Hór verður ekki rakinn
stjórnmtílaferill Eysteins,en i
næsta blaði verður leytast v:.ð að
gera það í stórum dráttum.