Félagsbréf - 01.01.1956, Blaðsíða 32

Félagsbœkur Almenna bókafélagsins
árið 1957
ELDUR I HEKLU
Tíminn líður. Senn er áratugur liðinn síðan síðasta Heklu-
gosið hófst. Óefað má telja þetta Heklugos í tölu merkilegustu
náttúruviðburða þessarar aldar, ekki aðeins liér á landi, heldur
á gjörvallri jarðkringlunni, enda er Hekla eitt af frægustu eld-
fjöllum veraldar og hefur verið það allt frá miðöldum, er hún
varð fræg að endemum um allan liinn kaþólska heim sem dval-
arstaður fordæmdra.
Táknræn um það, hversu almennur er enn erlendis áhuginn
fyrir þessu fjalli, er saga, sem ég heyrði í Danmörku. Nokkru
eftir að Hekla tók að gjósa, voru einhverjar ýfingar í dönskum
blöðum út af kröfum íslendinga í handritamálinu. Þá sendi
gömul kona á Jótlandi dönsku dagblaði bréf og krafðist þess, að
dönsk blöð hættu með öllu að birta nokkrar fréttir frá því ó-
þakkláta íslandi „dog selvfölgelig med undtagelse af alt, som
star at læse om det bjærg Heklefjæld“.
Síðasta Heklugosið varaði meira en eitt ár og er með mestu
hraungosum Heklu síðan sögur hófust. Ekkert Heklugos hefur
verið rannsakað eins ítarlega og þetta og raunar munu fá stór-
gos á jörðinni, sem fylgst hefur verið með jafngæfilega frá fyrstu
byrjun og þar til því lauk. í þetta sinn voru það íslenzkir vísinda-
menn nær eingöngu, sem unnu að rannsóknunum. En það, sem
þeir hafa ritað um gosið til þessa, liefur næstum eingöngu verið
á erlendum tungum, en lítið sem ekkert liefur verið skrifað um
það á íslenzku og er það ekki vansalaust. Er þetta önnur liöfuð-
ástæðan fyrir því, að ég réðist í að skrifa í stuttu máli sögu þessa