Sveitarstjórnarmál - 28.12.1947, Blaðsíða 18

i6
SVEITARSTJÖRNARMÁL
3. Eptirleiðis má ekki byggja hús á
Sauðárkróki nema úr timbri eða steini.
Þetta tilkynni jeg yður hjermeð til
þóknanlegrar leiðbeiningar.“
Samkvæmt skýrslum voru 4 íbúðarhús
á Sauðárkróki árið 1874 en árið 1887 eru
þau 12 og er virðingarverð þeirra þá talið
58.600 krónur.
Þegar byggð fór að aukast á Sauðárkróki
og samgöngur þangað vaxa. fluttust hinir
opinberu embættismenn sýslunnar, and-
legrar- og veraldlegrar stéttar búferlum
þangað, og þá um leið embættin.
SAUÐÁRKRÓKSSÓKN
Samkvæmt Auðunnarmáldaga 1318 er
Mattheusarkirkja að Fagranesi á Reykja-
strönd, og á allt heimaland. Þar er prestur.
Samkvæmt máldaga Ólafs biskups Rögn-
valdssonar 1470 er þar heimilisprestur, og
tekur heima 4 merkur, og utangarðs 5
merkur (þ. e. af hálfkirkjum og bænhús-
um). Tollar eru greiddir af 13 bæjum.
Að Sjávarborg var Andrésarkirkja sam-
kvæmt Auðunnarmáldaga 1318. Árið
1399 er séra Steinmóður Þorsteinsson
tekur við staðnum. er þaðan sungið að
Gili annan hvern dag frá Mikaelsmessu
til fardaga en frá Reynistað frá fardög-
um til Mikaelsmessu. Enn fremur sungið
til Sauðár annan hvern dag. Loks hefur
prestur tekjur af Utanverðunesi, Keflavík
og Hellulandi. Á þeim tíma hafa verið
hálfkirkjur á Sauðá og Gili, en bænahús
á hinum þrem bæjunum.
Árið 1880 fluttist sr. Tómas Þorsteins-
son, er þá var prestur til Reynistaðar,
Sjávarborgar og Fagranessóknar, búferl-
um til Sauðárkróks, og er þvi fyrstur prest-
ur er setzt þar að.
Með landshöfðingjabréfi 20. júni 1891
eru Fagraness og Sjávarborgarkirkjur lagð-
ar niður, en heimilað að reisa kirkju á
Sauðárkróki. Árið 1892, 4. sunnudag í
jólaföstu (18. des.) var vígð hin fyrsta
kirkja á Sauðárkróki. Árni Rjörnsson, síðar
prófastur, er þá var prestur til Reynistað-
ar, Sjávarborgar og Fagranessókna flutt-
ist í fardögum 1894 til Sauðárkróks.
Þar sem telja verður niðurlagningu
hinna tveggja fornu kirkna merkilegan
viðburð í sögu Skagafjarðar, og byggingu
sóknarkirkju á Sauðárkróki þýðingarmik-
inn atburð í sögu Sauðárkróks, þykir rétt
að birta hér bréf landshöfðingja til biskups
um þetta efni, og fer það hér á eftir:
„Samkvæmt tillögum yðar, herra bisk-
up, í þóknanlegu brjefi, dags. 10. þ. m. og
eptir að löglegt samþykki hjeraðsfundar
er þar til fengið, vil jeg hjermeð eptir ósk
hlutaðeigandi safnaða, samkvæmt 4. gr.
í lögum nr. 3, 27. febr. 1880, sbr. ráðgjafa-
brjef 5. maí 1887, veita leyfi til:
1. að kirkjan að Fagranesi í Skagafjarð-
arprófastsdæmi verði lögð niður.
2. að kirkjan að Sjávarborg í sama pró-
fastsdæmi verði lögð niður, þannig að
kirkjueigandi haldi sem sinni eign
kirkjuhúsinu og sjóði kirkjunnar,
eins og hann hefur verið í nýliðnum
fardögum, en prestsmatan, 60 pd.
smjörs, hvíli að sjálfsögðu á jörðinni
Sjávarborg eins og hingað til.
3. að byggð verði í stað hinna niður-
lögðu kirkna nægilega stór og sæmi-
leg kirkja á verzlunarstaðnum Sauð-
árkróki fyrir núverandi Fagraness-
og Sjávarborgarsóknir; skulu þeirri
kirkju lögð áhöld (ornamenta og
instrumenta) hinna niðurlögðu
kirkna, og svo tekjur Sjávarborgar-
kirkju frá fardögum 1891 og sjóður
og hús Fagranesskirkju, og verði hin
nýja Sauðárkrókskirkja í umsjón og
áþyrgð safnaðarins. er leggur fram
hið nauðsynlega fje til byggingar-
innar.
Þetta er yður hjermeð þjónustusamlega
tjáð til þóknanlegrar leiðbeiningar og frek-
ari birtingar.“
SKÓLAR
Árið 1881 var hafin bygging fyrsta
barnaskólahúss á Sauðárkróki, og henni
lokið 1882. 3. jan. 1883 hefst þar kennsla