Sveitarstjórnarmál - 28.12.1947, Blaðsíða 19
SVEITARSTJÖRNARMÁL
17
fyrir börn. Fyrstu árin var Lárus lomas-
son forstöðumaður og kennari skólans.
Arið 1907 var reist þar nýtt barnaskóla-
hús og byggingu þess lokið 1908. Varð þá
Jón. Þ. Björnsson skólastjóri barnaskólans
og gegnir hann því starfi enn. Sama ár
stofnaði hann ásamt Sr. Árna Björnssyni,
prófasti á Sauðárkrók, unglingaskóla Sauð-
árkróks, sem starfað hefur síðan í húsnæði
barnaskólans. 1946 var komið upp vísi að
gagnfræðaskóla, og er núverandi sóknar-
prestur Sr. Helgi Konráðsson forstöðu-
maður skólans, ennfremur er þar hafin
nokkur kennsla í iðnfræðslu. Nú er verið
að Ijúka við að reisa nýtt og vandað barna-
skólahús úr járnbentri steinsteypu. Er svo
ráð fyrir gert, að auk barnaskólans fái
Gagnfræðaskólinn og Iðnskólinn þar hús-
næði.
S V SLUM ANNSSETUR.
Ekki var þeim embættismönnum er með
sýslumannsvöld fóru í Skagafirði ætluð
nein iörð til ábúðar. Þó skal þess getið að
með konungsúrskurði 8. maí 1805 er jörð-
in Viðvík lögð sýslumanni til ábúðar, móti
eftirgjaldi í konungssjóð, en samkv. kon-
ungsúrskurði, 25. sept. 1854, er jörðinni
skipt við Hjaltastaði, til ábúðar fyrir prest-
inn til Hóla, Viðvíkur og Hofstaða. Síðan
er sýslumanni eigi ætluð nein ábýlisjörð.
Allt frá fyrstu tið sátu því þessir valds-
menn á ýmsum góðjörðum héraðsins. Má
þar til nefna Hóla í Hjaltadal Reynistað,
Hof á Höfðaströnd. Viðvík, Enni, Hjalta-
staði, Stóru-Akra, Frostastaði, Víðivelli,
Víðimýri o. fl. Alls eru það yfir 20 jarðir
í Skagafirði sem vitað er um að hafi verið
sýslumannssetur um lengri og skemmri
tíma.
Sá sýslumaður Skagafjarðar sem fyrst-
ur flytur búferlum til Sauðárkróks, er Jó-
hannes Davíð Ólafsson, en áður sat hann
að Gili. Hann keypti nýtt íbúðarhús á
Sauðárkróki og flutti þangað árið 1890.
Hús þetta stendur ennþá. Síðan hafa sýslu-
menn Skagafjarðar setið að Sauðárkróki.
Nú, þegar Sauðárkrókur fékk kaupstað-
arréttindi, samkv. lögum nr. 57, 24. maí
1947, varð núverandi sýslumaður, Sigurð-
ur Sigurðsson, einnig fyrstur bæjarfógeti
þar.
LÆKNISSETUR.
Árni Jónsson, sem skipaður var 15. apríl
1879 héraðslæknir í 9. læknishéraði sat
fyrst á Sauðárkróki svo að Sauðá en flutti
síðan að Glæsibæ og sat þar til 1892. Árið
1892, 11. júli er Guðmundur Magnússon,
síðar prófessor, skipaður héraðslæknir, og
setzt hann að á Sauðárkróki og hafa lækn-
ar héraðsins ávallt setið þar siðan.
Með lögum nr. 34, 16. nóv. 1907 er svo
fyrir mælt. að læknissetur skuli vera á
Sauðárkróki.
Árið 1906 tók til starfa sjúkrahús á
Sauðárkróki. Núverandi sjúkrahús er reist
1907. Læknir sjúkrahússins er héraðs-
læknirinn, nú Torfi Bjarnason. Með kon-
ungsúrskurði, 23. maí 1921, er sett á stofn
apótek á Sauðárkróki. Fyrsti forstöðumað-
ur þess og eigandi var Karl Mikael Lind-
green. nú lyfsali í Middelfart á Fjóni.
Kaupfélag Skagfirðinga var stofnað árið
1889. Auk verzlunar með allar innlendar
framleiðsluvörur og sölu á erlendum vör-
um starfrækir það nú sláturhús (frá
1908), frystihús (frá 1928), mjólkursam-
lag (frá 1934), og saumastofu. Þá hefm-
kaupfélagið hafið byggingu mjólkur-
vinnslustöðvar á Sauðárkróki og í undir-
búningi er bygging vélaviðgerðarverk-
stæðis. Ennfremur er mikill áhugi meðal
Skagfirðinga fyrir að koma þar upp verk-
smiðju til ullariðnaðar.
Sparisjóður Sauðárkróks var stofnaður
1886. Annast hann öll venjuleg sparisjóðs-
störf.
Árið 1906 var opnuð landssímastöð á
Sauðárkróki. 31. desember sama ár veitti
ráðherra, „samkvæmt lögum 20. okt. 1905,
um ritsíma, talsíma o. fl., talsímafélagi
Sauðárkróks leyfi til að stofna og starf-
rækja talsímasamband um nefndan verzl-
unarstað.“ Leyfið var veitt til áramóta