Sveitarstjórnarmál - 01.04.1950, Side 23
SVEITARST J ÓRNARMÁL
19
þeim, sem ekki vill hjálpa sér sjálfur". Af-
skipti hins opinbera valds eru orðin svo marg-
þætt og nærgöngul hverjum einstaklingi, að
fjöldi manna liefur gefizt upp við að gera
tilraun til að hjálpa sér sjálfur. Hér þarf að
verða breyting á. Hin opinbera ofstjórn verð-
ur að hverfa. Hver einstaklingur, sem er
líkamlega og andlega hraustur, verður fyrst
og fremst að gera kröfu til sjálfs sín, og fá
að njóta sín fyrir þrotlausum opinberum af-
skiptum. En segja má, að nú um skeið hafi
fólkið verið \ranið á að heimta sem flest af
öðrum. Árangur þeirrar óheillastefnu kemur
æ betur í ljós, með stórfelldri fjölgun hugs-
unarlausra og dáðlausra einstaklinga, sem eru
byrði á þjóð sinni.
Segja má með nokkrum rökum, að hér að
framan hafi verið farið allþungum orðum um
það fólk, sem gefizt hefur upp í lífsbarátt-
unni úti á landsbyggðinni, og flúið til
Reykjavíkur og annarra bæja. Sök þess er þó
e. t. v. ekki önnur en sú, að það hefur gefizt
upp við að andæfa í þeim þunga straumi,
er til bæjanna liggur. Sá straumur hefur ver-
ið, og er, magnaður af áhrifavaldi löggjafar-
samkundunnar og bankanna, þ. e. handhöf-
um peningavaldsins í landinu. Ef ung hjón
vilja stofna heimili í sveit á íslandi, nú
á þessum verðbólgutímum, þá geta þau feng-
ið kr. 45.000,00 — f/orutíu og fimm þúsund
krónur — til að húsa býlið. Um þetta hef ég
nýjar, skjalfestar upplýsingar. En ef þau fá
aðstöðu til að bvggja í Reykjavík, þá er laust
lánsfé 2—4 sinnum meira a. m. k. Hvað sann-
ar þetta? í fyrsta lagi, að þeir sem fjármagn-
inu ráða, telja því betur varið til bygginga
í borgum, jafnvel þó hver rúmmetri sé þar
i/3 til Vi dýrari en í sveitum. Og í öðm lagi
takmarkalaust vanmat á landbúnaðinum, og
skilningsleysi á gildi hans fyrir þjóðarbú-
skapinn í heild. — í upphafi þessa árs flutti
forseti íslands athyglisverða ræðu. Hún var
m. a. sterk ábending til allra hugsandi manna
um það, hver stefnubreyting hér þarf að
verða með dreifingu fjármagnsins. Hér þarf
framkvæmdir án vettlingataka.
Hvers vegna er ekki gerð raunhæf tilraun
til þess að beina fólkinu þangað, sem það
getur stundað arðgæfan atvinnurekstur? Hef-
ur nokkurn tíma verið grennslazt eftir, hve
margar fjölskyldur væru reiðubúnar til að
hefjast handa um sjálfstæðan atvinnurekst-
ur, ef þeim væri rétt örfandi hönd?
Ef þjóðinni er alvara að lifa lífi sínu frjáls
og óháð í landi sínu, þá þarf hér stefnu-
breytingu. Það er ekki nóg að syngja hástöf-
um í veizlum gildaskálanna:
„Sú kemur tíð, að sárin foldar gróa,
sveitimar fyllast, akrar hylja móa.
Brauð veitir sonum móðurmoldin frjóa,
menningin vex í lundi nýna skóga.“
Það þarf starf og meira starf, allra þeirra,
sem hafa djörfung til að lifa lífi sínu frjálsir
og hamingjusamir.
Ef þjóðin sameinast í þeirri baráttu, þarf
engu að kvíða.
Gilsárstekk í Breiðdal, í janúar 1950.
Páll Guðmundsson.
FORSÍÐUMYNDIN
er af framhlið Þjóðleikhússins, tekin af
Pétri Thomsen. Ákveðið hefur verið að Þjóð-
leikhúsið hefji starfsemi sína á sumardaginn
fyrsta, 20. apríl, með sýningu á leikritinu
„Nýjársnóttin" eftir Indriða Einarsson.
Þjóðleikhússtjóri er Guðlaugur Rósin-
kranz.